Art Education , Class Viii , কলা শিক্ষা, অষ্টম শ্ৰেণীৰ বাবে।

Art Education for Class Viii. কলা শিক্ষা । অষ্টম শ্ৰেণীৰ বাবে। ১/ ক'লাজ কাক বোলে ? ২/ অৰিগেমি কাক বোলে ? ৩/ নাও প্ৰস্তুতৰ দিহা।

১/  ক'লাজ কাক বোলে ? 

:: বিভিন্ন ৰংবিৰঙৰ কাগজ ফালি টুকুৰা টুকুৰ কৰি আৰ্টপেপাৰত আঠা লগাই কোনো বস্তুৰ হুবহু আকৃতি প্ৰস্তুত কৰা ক'লা শৈলীক ক'লাজ বোলা হয়। অৰ্থাৎ বাতৰি কাকত, বিভিন্ন ৰংবিৰঙৰ কিতাপৰ পাত, ফটো আদি হাতেৰে ফালি টুকুৰা টুকুৰ কৰি লোৱা হয় আৰু পিছত আৰ্টছ পেপাৰত কোনো আকৃতিৰ হুবহু দৃশ্য আঠা লগাই প্ৰস্তুত কৰা হয়। 

  প্ৰয়োজনীয় সামগ্ৰী : ১/ পেলনীয়া বাতৰি কাকত

২/পেলনীয়া ৰংবিৰঙৰ কাগজ ।

৩/ আৰ্ট পেপাৰ এখন।

৪/ আঠা এটেমা, ফেবিকল হ'লে ভাল হয়।

৫/ কাঠ পেঞ্চিল ।

প্ৰস্তুত কৰা নিয়ম :

প্ৰথমতে আৰ্ট পেপাৰ খনত কি বনাবা নিৰ্দিষ্ট কৰি লোৱা। নিৰ্দিষ্ট কৰা বস্তুটোৰ হুবহু নক্সা আৰ্ট পেপাৰত  কাঠপেঞ্চিলেৰে আঁকি লোৱা। ৰংবিৰঙৰ কাগজবোৰ ফালি টুকুৰা টুকুৰ কৰি লোৱা। ইয়াৰ পিছত সৰু সৰু টুকুৰাবোৰ নক্সাটোত ৰং  অনুসৰি মিলাই মিলাই আঠা দি লগাই যোৱা। দেখিবা এটা হুবহু আকৃতিৰ সৃষ্টি হৈছে। ইয়ে হ'ল ক'লাজ ।

২/ অৰিগেমি কাক বোলে ?

 :: কাগজ ভাঁজ কৰি কোনো বস্তু হুবহু ভাৱে বনোৱা কাৰ্যক অৰিগেমি বোলা হয়। অৰিগেমিক হস্তশিল্পৰ কলা বুলি ক'ব পাৰি। কাগজেৰে ভাঁজ কৰি নাও বনাব পাৰি। ৰথ বনাব পাৰি। বিভিন্ন ফুল বনাব পাৰি। বিভিন্ন জীৱ-জন্তু বনাব পাৰি। লেফাফা বনাব পাৰি। 

  অৰিগামিৰ বাবে ব্যৱহৃত সামগ্ৰী : ১/ দিস্তা কাগজ। সুবিধা অনুসৰি কাগজ ল'ব লাগে।

১/ নাও প্ৰস্তুতৰ বাবে সামগ্ৰী : সুবিধা অনুসৰি দিস্তা কাগজ।

প্ৰস্তুত প্ৰণালী : 

  ক/আয়তাকাৰ এখন কাগজ লোৱা। 

  খ/ কাগজখন সমানে দুভাগ কৰা।

  গ/  পুনৰ কাগজ খন ভাঁজ কৰা ।

  ঘ/ তিনি ভাঁজ কৰাৰ পিছত আগ দুটা বহলাই দিলে নাও আকাৰ ল'ব।

 

    

ক্ৰমশঃ 

সাম্প্ৰতিক সময়ত গণতন্ৰ আৰু নাগৰিকৰ কৰ্তব্য। Democracy and citizens' duties in recent times .

সাম্প্ৰতিক সময়ত গণতন্ত্ৰ আৰু নাগৰিকৰ কৰ্তব্য- সংক্ষিপ্ত আলোকপাত। 

গণতন্ত্ৰ মানে কি বহলাই কোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই। গণতন্ত্ৰত ৰাইজেই ৰজা। গণতন্ত্ৰ ৰাইজৰ বাবে, ৰাইজৰ দ্বাৰা আৰু ৰাইজৰ চৰকাৰ । জনসাধাৰণে নিজস্ব ধ্যান ধাৰণাৰে ,স্বাধীনচিতীয়া মনোভাৱেৰে গণতন্ত্ৰত মতামত আগবঢ়াবলৈ পাৰে। স্বাধীন মনোভাৱেৰে জনসাধাৰণে বসবাস কৰিবলৈ পাৰে। সেয়াই হৈছে চমুকৈ গণতন্ত্ৰ। 

      সময় গতিশীল। গতিশীল সময়ৰ সৈতে পৰিৱৰ্তন হৈছে গণতন্ত্ৰও। গণতন্ত্ৰৰ যি স্বতন্ত্ৰতা আজিৰ সময়ত নিশ্চয় বহু ম্লান পৰিছে। পৰিৱৰ্তিত সময়ৰ লগত গণতন্ত্ৰও পৰিৱৰ্তন হোৱাটো অৱশ্যে স্বাভাৱিক কথা। দৰাচলতে গণতান্ত্ৰিক ৰাষ্ট্ৰ এখনত জনসাধাৰণে মুখ খুলিব পাৰিব লাগে । যিকোনো বিষয়ত নিজস্ব মত দাঙি ধৰিব পাৰিব লাগে। অৰ্থাৎ নিজৰ মতামত দাঙি ধৰোঁতে কাৰোৰে বাধা প্ৰাপ্ত হ'ব নালাগে। সেয়া লাগিলে চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধেই হওঁক নতুবা কোনো ভি,আই,পিৰ বিৰুদ্ধেই হওঁক। কিন্তু বৰ্তমান সময়ত সেই স্বাধীনতা প্ৰায় হেৰাই যোৱা যেন অনুভৱ হয়। বিভিন্ন বিষয়ত সচেতন হৈ মাত মতা যেন পালেই আজিকালি কাৰাগাৰৰ ভাত খাব লগীয়া পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হ'ব লগাও হয়। বিশেষকৈ চৰকাৰী চাকৰি কৰা লোকসকল এনে স্বাধীনতাৰ পৰা সঁচাই বঞ্চিত নেকি ? কিছুমান ক্ষেত্ৰত মাত মতাৰ প্ৰয়োজন অনুভৱ কৰিলেও ৰজা ঘৰীয়াৰ দমনমূলক মন্তব্যৰ বাবে নিশ্চূপ হৈ থাকিব লগা হয়। এয়া নিশ্চয় স্বাধীন দেশৰ নাগৰিক হ'বই নোৱাৰে। সি যি কি নহওঁক, আমি কিন্তু এখন গণতান্ত্ৰিক দেশৰ প্ৰজা। গতিকে গণতন্ত্ৰৰ জলবায়ু, গণতন্ত্ৰৰ পৰিস্থিতি, গণতন্ত্ৰৰ পৰিৱেশ আমিয়েই ৰচনা কৰিব লাগিব। সমাজত সুস্থ বাতাবৰণ সৃষ্টিৰ বাবে সুস্থ চিন্তা ধাৰাৰ প্ৰয়োজন হয়। সুস্থ মানসিকতা প্ৰয়োজন হয়। সততা, ন্যায়পৰায়ণতা , সত্যবাদীতা, সহিষ্ণুতা আদি মহৎ গুণসমূহ গণতান্ত্ৰিক দেশৰ জনসাধাৰণৰ গাত পৰিস্ফুট হোৱা অতিশয় দৰকাৰ। মানৱীয় বিচাৰ-বুদ্ধি, মানৱীয় কাৰ্যৰ জৰিয়তে গণতন্ত্ৰক অধিক প্ৰাণৱন্ত কৰি তোলিব পাৰি। 

            পৰাধীনতাৰ শিকলি চিঙি আমি স্বাধীন হলো। আজি ৭৩ বছৰ অতিক্ৰম কৰিলে আমাৰ স্বাতীনতাই। সহস্ৰ জনৰ আত্মত্যাগৰ বলত আমি স্বাধীন দেশৰ নাগৰিক হিচাপে পৰিচিত। কিন্তু কিমান স্বাধীন ? আমি অসমীয়া সকল স্বাধীন নে ? এক লাখটকীয়া প্ৰশ্ন ? স্বাধীনতা আনিবলৈ অসমৰ মানুহেও সংগ্ৰামত সহযোগ কৰিছিল। অসমৰ কনকলতা, ভোগশ্বৰী, পিয়লি ফুকন, তৰুণৰাম ফুকন, গোমধৰ কোঁৱৰ , লোকপ্ৰিয় গোপীনাথ বৰদলৈ আদি লোকসকল স্বাধীনতা আন্দোলনৰ জ্বলন্ত উদাহৰণ। এইসকল লোকৰ নাম বুৰঞ্জীৰ পাতত সোণালী আখৰে খোদিত হৈ আছে। ইয়াক নজনা মানুহৰ সংখ্যা খুব কম ওলাব। তথাপিও যেন আমাৰ মনত কিহবাই আমনি কৰি থাকে। কিবা এটাৰ অভাৱ যেন আমি অসমবাসীয়ে সদায়ে অনুভৱ কৰোঁ। এনে নামনজনা অভাৱৰ বাবেই হয়তো অসমমুলূকত কেৱল আন্দোলন আৰু আন্দোলন। বিদেশী খেদা আন্দোলন, নিজৰ প্ৰাপ্য বিচাৰি কৰা আন্দোলন, কা আন্দোলন , জলবোমাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিবাদ, সীমা সুৰক্ষাৰ বাবে আন্দোলন, ভাষা আন্দোলন , জাতিগত আন্দোলন, মাটিৰ আন্দোলন , ভেটিৰ বাবে আন্দোলন... ইত্যাদি ইত্যাদি কাৰণত অসমত দেখোন আমি জন্ম লগ্নৰে পৰা আন্দোলন দেখি আহিছোঁ। প্ৰতিবাদ দেখি আহিছোঁ। হৰতাল দেখি আহিছোঁ। 

        আকৌ বুকুত এনে মচিব নোৱাৰা, ‌কোনোকালে নোশুকোৱা ঘা-ডোখৰৰ বাবেই জন্ম হৈছিল হয়তো সশস্ত্ৰ সংগ্ৰামী সংগঠন 'আলফা'। অৰ্থাৎ আন্দোলন বা সংগঠন যিয়েই নহওঁক ইয়াৰ উদ্গীৰণৰ মূলতে হ'ল ৰাজনীতি। ৰাজনীতিৰ মেৰপেচত যেতিয়া সমস্যাবোৰ অন্তৰ্ভুক্ত হয় তেতিয়া সমস্যাবোৰ হ্ৰাস পোৱাৰ পৰিৱৰ্তে বৃদ্ধি হৈ যায়। ইয়াৰ বাবে বহুত উদাহৰণ আছে। প্ৰজাৰ সমস্যা যিমান দিনলৈ বৰ্তি থাকিব সিমান দিনলৈ ৰাজনৈতিক দলবোৰ জীয়াই থাকিব। অসমীয়াৰ সংজ্ঞা আজিও অমীমাংসিত, অসমীয়াৰ ৰক্ষাকৱচ আজিও‌ অমীমাংসিত হৈয়ে ৰ'ল। কিহৰ কাৰণে ? অসমৰ বচা বচা সাৰুৱা আৰু ওখ মাটিবোৰ আজিও বণিয়াৰ হাতত। চাহ বাগিচা বগা বঙালে পাতিলে । দেশ স্বাধীন হ'ল কিন্তু বাগিছাবোৰ ইংৰাজৰ বাগিচাৰ দৰে একে থাকিল। সলনি নহ'ল নিয়ম-নীতি । সলনি নহ'ল মাটিবোৰৰ মালিকীস্বত্ব। অসমীয়াই দ'মাটি, সাৰুৱা মাটি, ভাল মাটি বিচাৰোঁতে বিচাৰোঁতে সময় উকলিল। ঘৰতে মগনীয়ালৈ পৰিণত হ'ল। ঔপনিৱেশিক আৱহ হাৱা চলিয়েই থাকিল। যি আজিও শেষ হোৱা নাই। ফাঁচি বজাৰত গ'লে অসমীয়া মানুহ খুব কমেইহে দেখা যায়। কেৱল ফাঁচী বজাৰেই নহয় প্ৰতিখন জিলাৰ মূল নগৰৰ বজাৰৰ মাটিত অসমীয়া কেইজন আছে ? যদি মাৰোৱাৰী,দেচুৱালী, বিহাৰী লোকসকলক আমাৰে ভাই-ককাই বুলি মানি লও তেতিয়াও সমস্যা নাতঁৰে । এইসকল লোক অসমীয়া কিন্তু কোনোদিনে অসমীয়া ভাষাটো শুদ্ধকৈ ক'বলৈ চেষ্টা নকৰিলে (অৱশ্যে সকলোবোৰৰ ক্ষেত্ৰত এইটো শুদ্ধ নহ'বও পাৰে)। বাগানৰ মালিকে অসমত থাকিও অসমীয়া কথা নাজানে। এইবোৰ মিছা কথা নহয়। আপুনিও দেখিছে,ময়ো নিতৌ প্ৰত্যক্ষ কৰা কথা। অথচ শেষত অসমীয়াই নাম পালে ' এলেহুৱা' । ধিক অসমীয়া জাতি ! 

        

         ই যি কি নহওঁক, আমাৰ একো নাই বুলি ভাবি হাত সাবতি বহি থকা উচিত নহয়। অসমৰ ইমূৰৰপৰা সিমূৰলৈ অসমীয়াই ব্যৱসায় বানিজ্য কৰক। সকলোৱে আগবাঢ়ি আহক। এনেদৰে আগুৱাই যাওক যাতে মকৰা জালৰ দৰে গোটেই অসমখনতে অসমীয়াৰ ৰাজহাড় পোন হৈ থাকে। নতুন প্ৰজন্মই আন্দোলন বাদ দিয়ক। কেৱল কামৰ জৰিয়তে নিজে আগুৱাই যাওঁক দোপতদোপে আৰু আনকো টানি নিয়াৰ প্ৰয়াস কৰক পোহৰ অহাৰ বাটেৰে। 'আমি আমাৰ বাবে' মানসিকতা সৃষ্টি কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে। নহ'লে অভিমানী অসমীয়া এদিন অসমতে বিলুপ্ত হোৱাৰ নজিৰ সৃষ্টি হ'ব। বৰ্তমান সময়ত চৰকাৰেও অহনিৰ্শে সমাজৰ উন্নতিৰ হকে কাম আগবঢ়াই নিবলৈ চেষ্টা কৰা পৰিলক্ষিত হৈছে। ন ন আঁচনি গ্ৰহণ কৰি সমাজৰ উন্নয়নত অৰিহণা আগবঢ়াইছে। আমি জনগণই ইয়াক সহযোগ আগবঢ়োৱাটো অতিশয় জৰুৰী হৈ পৰিছে। এয়া অসমৰ বাবে, অসমীয়াৰ বাবে নিশ্চয় যোগাত্মক দিশ। নহ'লে এদিন ড° ভূপেন হাজৰিকাই আমাক কোৱাবোৰ সঁচাকৈয়ে ফলিয়াব । জাতিটোক দুখিব আৰু হয়তো দুখৰ চকুলো টুকিব। 

প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জনালো। লেখক- দুদুল সোণোৱাল। 

  https://youtu.be/cLv4VKG_Mxg    

এজোপা কলগছত দুটা ডিল কিয় মেলে ? জানো আহক। Why do two dills open in a single banana tree ? Let's know.

এজোপা কলগছত দুটা ডিল মেলে কিয়  ? জানো আহক । Why do two dills open in a single banana tree? Let's know

কলগছ এবিধ অতি মূল্যৱান গছ। যদিও কলগছক গছ বুলি কোৱা হয়, ই কিন্তু প্ৰকৃততে গছ নহয় । কলগছ গুল্মজাতীয় উদ্ভিদ। যিয়েই নহওঁক ই এবিধ অতি লাগতিয়াল উদ্ভিদ। ফলৰ পৰা মূললৈ বিভিন্ন কামত ইয়াৰ প্ৰয়োজন হয়। পাতবোৰ জীৱ জন্তুৰ খাদ্য হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। তাৰোপৰি মানুহৰ বিভিন্ন নৈমিত্তিক কাম কাজত পাত ,গা-গছৰ ডোং , গা-গছ আদি প্ৰয়োজন হয়। ইয়াৰ ফল অতি সুস্বাদু। কল বিভিন্ন পূজা-পাৰ্বনত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।কলগছ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ আছে সেয়া সকলোৰে জ্ঞাত। সকলোৰে বাৰীত কলগছ এজোপা হলেও থাকে। কলগছৰ ডিল আইৰণ আৰু ভিটামিন যুক্ত খাদ্য। সেয়ে ইয়াৰ বিক্ৰী-বাৰ্তাও ভাল। বজাৰত এটা মধ্যমীয়া আকাৰৰ কলডিলৰ মূল্য ত্ৰিশৰ পৰা চল্লিশ টকা পৰ্যন্ত পাই। 

  ই যি কি নহওঁক এই কলগছক লৈ অসমীয়া সমাজত বিভিন্ন অন্ধবিশ্বাস, অমঙ্গলীয়া মনোভাৱ আদিও প্ৰচলিত হৈ আছে। যেনে পেটত কলৰ ডিল মেলিলে ঘৰখনত অমঙ্গল দেখা দিয়ে বুলি ভবা হয়। এজোপা কলগছত দুটা ডিল মেলিলে ঘৰখনত কোনোবা এজন হানি হয় বুলি ভবা হয়। এইবোৰ ভাৱনা সমাজৰ মানুহৰ মাজত  বহু যুগ যুগ ধৰি চলি আহিছে। পূৰ্বৰ কথা বেলেগ কাৰণ তেতিয়া বিজ্ঞানৰ প্ৰভাৱ বেছি নাছিল কিন্তু আজিৰ যুগত এনে কথাবোৰ বিশ্বাস কৰিবলৈ কিছু টান হয়। 

    আজিৰ পৰা পছিশ বছৰৰ আগতে মোৰ ঘৰত এজোপা কলগছৰ পেট ফাটি ডিল মেলিছিল। জেষ্ঠ্য ভাতৃয়ে মঙ্গলতিয়া ( বেজ, জৰা ফুকা কৰা মানুহ ) ৰ ওচৰত গৈছিল আৰু সমিধান পাইছিল যে মৃতকৰ দোষ , পৰিত্ৰাণৰ বাবে 'কীৰ্তন' কৰিব লাগিব । সেই দিহা মতে 'কীৰ্তন' কৰা হৈছিল ( উল্লেখযোগ্য যে কীৰ্তন সাধাৰণতে শ্ৰাদ্ধৰ দৰে এবিধ সকাম। অৱশ্যে শ্ৰাদ্ধৰ দৰে একে নহয়। কীৰ্তন কৰিলে ঘৰৰ সকলো সিদ্ধি হয় বুলি বিশ্বাস আছে। বৈষ্ণৱপন্হী লোকসকল ইয়াৰ সমৰ্থক ) । 

     এতিয়া ঠিক একেধৰণৰ কাকতালীয় ঘটনা ঘটিছে মোৰ ঘৰত। ২০২১ ৰ ডিচেম্বৰ মাহত এজোপা কলগছত দুটা ডিল মেলিছে। ইতিমধ্যে কলকেইথোক পূৰঠ আৰু ডাঙৰ হ'বলৈ ধৰিছে। এতিয়া মই দোধোৰমোধোৰ অৱস্থাত আছোঁ কাৰণ বিজ্ঞানৰ এই জয়জয় ময়ময় সময়ত কি স'তে মই সেই অন্ধবিশ্বাসৰ জখলাৰে নামি যাঁও ।

    তিনিচুকীয়া জিলাৰ কৃষি বিভাগৰে জড়িত এগৰাকী কৃষি বিজ্ঞানীৰ মতে এই কলৰ ডিল মেলা কাৰ্যটোত কোনো আচৰিত হ'ব লগা কাৰণ নাই।  যিজোপা কলগছ বেমাৰী হয় আৰু পুলি অৱস্থাত যদি কাটি দিয়া হয় তেন্তে সেইজোপা কলগছত এনেদৰে ডিল মেলে। আকৌ কেতিয়াবা এনেও হয় যে কলগছৰ ডোঙেৰে কেঁচু ওপৰলৈকে উথিব পাৰে তেতিয়া কেঁচুৱে খোৱাৰ বাবে মূল কুঁহিটো নষ্ট হৈ যায় আৰু তাৰ ওচৰতে আৰু এটা কুঁহি থুটিয়াই।  আকৌ নষ্ট হোৱা কুঁহিৰ গুৰিত এইদৰে দুটাও কুঁহি থুটিয়াব পাৰে। যদি দুটা কুঁহি থুটিয়াই ডাঙৰ হয় তেন্তে তাত দুটা ডিল মেলিবই সেয়া ধ্ৰুৱসত্য।  এয়া আনকি প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনাও নহয় , ইয়াৰ মূল কাৰণ হৈছে কলগছত হোৱা ৰোগ আৰু বিভিন্ন জৈৱিক কাৰকসমূহ। কেঁচু, পেলু জাতীয় জীৱৰ উৎপাততে এনে হয় বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।  

 সদাশয় ব্যক্তিয়ে ইয়াৰ সমিধান দিলে সুখী হ'ম ? 

লেখক - দুদুল সোণোৱাল।

           ১৭/০১/২০২২

🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏

 

এজোপা কবিতাৰ বটবৃক্ষ !

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

ভোগালীত আমাৰ পণ

পৰিবৰ্তন হ'ল সকলো হেৰাল

শাশ্বত নিয়ম-নীতি 

শাশ্বত সত্য

কৃষ্টিৰ পথাৰত উভতগোৰে নাচিলে সময় ।

সজা হ'ল ভেলাঘৰ-কোনোবা বুৰঞ্জীৰ তলাতলঘৰ, 

ৰংঘৰ, কাৰেংঘৰ কিম্বা টাইটানিক জাহাজ,

আগ্ৰাৰ তাজমহল ..!

কি যে বহুৱালি ! 

হেৰাল পৰম্পৰাগত গৰখীয়া মেজি,

হেৰাল ঢুতি মেজি ,

হেৰাল বাঁহী মেজি,

হেৰাল বুঢ়া মেজি আৰু যে কত কি !

বৰঘৰৰ মজিয়াত সেয়া ফেঁটিসাপৰ ফুচফুচনি !

কঁকাল চিধা কৰি নাচিলে কৰেনো বঙালৰ মেম  !

আবতৰীয়া! আবতৰীয়া !

ৰঙালীৰে একাকাৰ হ'ল ভোগালী 

পুৰণি কৃষ্টি আজি দেখোন নাইকিয়া হ'ল

হেৰৌ অসমীয়া, আজি আমি নিজক চিনিবৰ হ'ল ;

নতুন পুৰুষ অবাটে ধাৱমান হ'ল

ইজনে সিজনক নিচিনা হ'ল।

এয়া সময় সজাগ হোৱাৰ

অসমীয়াৰ কৃষ্টি নিৰাপদে ৰখাৰ

নহ'লে এদিন ইতিহাসে হিয়াঢাকুৰি কান্দিব

কেৱল কপালত ধৰি নতুন প্ৰজন্মই

পূৰ্বপুৰুষক দিব হেৰুওৱাৰ শাওপাত ।

আহা আহা মূঢ়মতি জনতা আগুৱাই

এয়া যে সময় পণ লোৱাৰ

জাতিৰ নিষ্প্ৰভ প্ৰদীপ জ্বলাই ৰখাৰ ..!!!

---      দুদুল সোণোৱাল ।

           ১৪/০১/২০২২

💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜

অব্যক্ত বেদনা

তুমি হাঁহিলা

ময়ো হাঁহিলো

তুমি কান্দিলা

ময়ো কান্দিলো

জীৱনৰ প্ৰতিটো আহুকলীয়া সময়ত ;

তোমাৰ হাঁহি আৰু কান্দোন

মোৰ স'তে মাথোঁ ক্ষণিক তফাৎ

সময়ৰ কোনোবা নিৰৱ মূহুৰ্তত

তোমাৰ হাঁহিত ফুটি উঠে উপহাসৰ লহৰ !

তোমাক এৰিব নোৱাৰোঁ বাবেই

কেতিয়াবা ফুল হৈ ফুলি উঠাৰ কৰোঁ প্ৰয়াস

উদীপ্ত নক্ষত্ৰ হোৱাৰ কৰোঁ ব্যৰ্থ কছৰৎ

জুই হৈ জুই স'তে খেলিবলৈ নকৰোঁ কুণ্ঠাবোধ ।

গোলাপ বুলি আজুৰি অনা বিহমেটেকাৰ ফুলবোৰো

মোৰ বুকুত থিতাপি লয় সুখৰ অনুভূতি হৈ ।

তথাপিও তোমাৰ হিয়াখন কঠোৰ হৈয়ে ৰয়

ক্ষণিক অজুহাত দেখুৱাই আঁতৰি যোৱা

মোৰ পৰা দূৰলৈ ; 

এনেকৈয়ে দিন মাহ বাগৰে

চকুত ৰংহীন এখন পৃথিৱী 

বুকুত সহস্ৰ দুখৰ শিলাখণ্ডৰ ভৰত

চলি থাকে জীৱন ৰথৰ চকৰি...

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

জীৱনৰ কবিতা

এটা সপোন আছিল মানুহ হোৱাৰ

যি বছৰৰ শেষলৈ নিৰ্বাপিত হৈয়ে ৰ'ল।

সহস্ৰ আশাবোৰ ফুল হৈ ফুলাৰ আগতে

মৰহি শুকাল কোনোবা নিৰৱ ক্ষণত এতিয়া

যদি জীৱনৰ জালিকটা বেৰেৰে ভুমুকিয়াই চাওঁ

মাথোঁ দৃষ্টিগোচৰ হয় কেনভাচত

অপ্ৰাপ্তিৰ সীমাহীন বিৰহ বেদনা ।

বুকুৰ মাজৰ নীল সমুদ্ৰৰ দিগবলয়ত 

তুলুঙা নাওখন এনেকৈয়ে হেৰাই

থাকি যায় জীৱন-খহনীয়াৰ ৰংহীন পলস ।

🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀🥀

সময়

নিপীড়িত

তিমিৰাচ্ছন্ন

আকাশ

নিৰ্যাতিত

ধুৱঁলি-কুঁৱলি

বতাহ 

নিৰুদ্দিষ্ট 

মানৱতা

প্ৰতিটো

পদে পদে

মৃত্যুৰ

সংশয়... !

কেতিয়া

জ্বলিব

আশাৰ

একুৰা

জুই

উত্তাপত

আতঁৰিব

নৰখাদক

কীট..

নিৰহকৈ

জীৱনৰ

ক্ষণবোৰ

অতিক্ৰমিবলৈ ..!!

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

সংযম

💖💖💖💖💖

সীমা থাকে

সকলোৰে।

মৰম চেনেহ

গালি-গালাজ

কিম্বা ধেমালিৰ ;

বিৰাগে

দি যাব

গধূৰ সময়ৰ

বাৰ্তা ।

তুমি

সংযম হ'লে

আগন্তুক

দিনবোৰত

কুসুম ফুলিব ।

ভটিয়নী

জীৱনত

জোনাকে

হাঁহিব

মনৰ

বাকৰি

উজলাই ।

💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖

সেই সপোনটোৰ পমখেদি

সেই সময়তেই দেখিছিলো মই

এটা তজবজীয়া বাখৰুৱা সপোন 

যাৰ পিছে পিছে অহৰহ দৌৰি ফুৰিবলৈ 

কুণ্ঠাবোধ কৰা নাছিলোঁ । কিতাপৰ পৃষ্ঠাবোৰ

লুটিয়াইছিলো ছবিবোৰ চাইছিলো বাৰে বাৰে

পঢ়িছিলোঁ ইটোৰ পিছত সিটো সাৰুৱা গল্প

আওৰাইছিলো ইটোৰ পিছত সিটো হিৰণ্ময় কবিতা

গল্পৰ মাজত ময়ো এটা গল্প হৈ থিয় হৈ আছিলোঁ

কবিতাৰ মাজত নিজক বিচাৰিছিলো 

তাহানিতে পিতাইৰ মুখত শুনা কথাষাৰ -

"ডাঙৰ হ'লে তই মানুহ হ'বি ঠিক হাকিমৰ দৰে"

হ'ব পাৰিলো জানো মানুহ ? 

হ'ব পাৰিলো জানো হাকিম ? 

নাই, ৰ'দৰ ঠিকনা বিচাৰি শেষ হ'ল সময়

জোনাকৰ সপোনটো বিচাৰি ক'ৰ্ট কাছাৰী ৰেলৱে

বাট ঘাট সৰ্বত্ৰে চলাথ কৰিলো এতিয়াও 

ভাবিলে বুকুখন দুখৰ অগনিত দহে পুৰে

এমুঠি অন্নৰ তাড়নাত পেটে কলমলাইছিল 

দুভাগ ৰাতিও অজানিতে দেহে বিনাইছিল

শোঁকে খুন্দিয়াইছিল সত্তা

তথাপিও সপোনটোৱে খেদি ফুৰিছিল মোক

মই দৌৰিছিলো বিৰামহীনভাৱে অহনিৰ্শে

সপোনক থাপমাৰি ধৰাৰ আগতেই

কুৱলিৰ দৰে উলমি আছিল মহাশূন্যত

যি আজিও অস্পৃশ্য যি আজিও নিৰুদ্দেশ..!

💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕

ধুনীয়া তিৰোতা জনী

তুমি কেতিয়াবা প্ৰেমত পৰিছা নে 

ধুনীয়া তিৰোতা জনীৰ আকুণ্ঠ প্ৰেমত ?

তাইৰ দুনয়নৰ প্ৰগলভ চাৱনিত মুকুতা সৰে

কিচকিচীয়া ডালিমগুটীয়া শুকুলা দাঁত দুপাৰি

কথাই প্ৰতি ওলাওঁতে ধুনীয়া দেখি।

কেতিয়াবা মুখপুথিত , কেতিয়াবা পথত

তাইক দেখিলে এনে লাগে যেন- সৰগৰ পৰী !

বাটত ভেটাভেটি হ'লে মিচিকিয়াই সম্ভাষণ জনায়

সুধে- ক'লৈ য়ায় ? 

প্ৰতি সম্ভাষণ জনায় (মই) কওঁ - লক্ষ্যহীন যাত্ৰা ! 

তাই হাঁহে আৰু মূৰটো সামান্য লৰাই

আৰু ভৰিৰ মৃদু কম্পন তুলি আগুৱাই যায়

গন্তব্যস্হানলৈ পদৰ শেষত এৰি যায় 

সুগন্ধিৰ সৌৰভ।

তাই চকুত চালে দেখা পাওঁ - বিধ্বস্ত পৃথিৱীৰ অসুখ

শৰীৰৰ কমনীয়তাত সৰে - সমুদ্ৰৰ উত্তাল লহৰ

খোজৰ শব্দত- দানৱ বধৰ অগ্নিময় সৱল সুৰ 

ককাঁলটো লৰিলে - সহস্ৰ ধৰ্ষণকাৰী নিপাত যোৱাৰ

বৰকাঁহ বাঁজে । সময়ৰ ঘড়ীত তাই স্ৰজক 

ত্ৰানকৰ্তা দুৰৰ্ভীক্ষ মানুহৰ অন্নদায়িনী 

মৰিশালীৰ নিস্তব্ধতা বিনাশি 

তাই বিচৰণ কৰে সমাজৰ মাজত 

শান্তি আৰু আনন্দৰ সৌৰভ বিলাই।

সকলোৱে প্ৰেমত পৰিব তাইৰ ডেউকাত গজা

সুখৰ সুন্দৰৰ সপোন সম্ভাৰ বুকুত বান্ধি

প্ৰতিনিয়ত মনত কল্লোলিত হ'ব প্ৰেমৰ জোৱাৰ ।

তাইৰ মনৰ অন্তেষপুৰত বাৰু দুখ নাই নেকি ?

নে চাদৰৰ আঁচলত নিকপকপীয়াকৈ বান্ধি ৰাখে

'অনিমেষ' যন্ত্ৰনাৰ হিমালয় শোঁক

নতুবা কপাল উঁকা কৰা সেনাৰ বাগদত্তাৰ 

নিৰ্মম আঘাতবোৰ লো'ৱে তাপ সহ্য কৰাৰ দৰে

নিৰৱে সাঁচি থয় বুকুৰ নিভৃতকোণত।

যিয়েই নহওঁক মই তাইক ভালপাওঁ অজস্ৰ

তাই নাজিলেও কথা নাই

তাই বৰ্তমানতেই সৃষ্টি হ'ব মোৰ

মানস উপত্যকাত সেউজীয়া অৰণ্যৰ নিৰিবিলি, কেঁচা কপালত আঁকি থোৱা ৰঙচুৱা জোনাক । 

💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖

(শ্ৰদ্ধাৰ কবি সনন্ত তাঁতীৰ নামত উৎসৰ্গিত।)

এজোপা কবিতাৰ বটবৃক্ষৰ মৃত্যুত

ইয়াত যোৱাকালি এজাক

প্ৰৱল ধুমুহা বলিছিল। ধুমুহাৰ প্ৰকোপত 

উচন হৈছিল আকাশৰ নক্ষত্ৰ 

হেৰাই গৈছিল পোহৰ, বায়ু আৰু তাপ

শোকত বিহ্বল মানুহবোৰে প্ৰলাপ বকিছিল

নিঠৰুৱা কবিতাৰ বাগানত কবিতাবোৰে 

এটা দুখৰ মৌনসমদল উলিয়াইছিল ;

শেষ হৈছিল সকলো তুঁহগুড়ি ধোৱাৰ দৰে

উমি উমি জ্বলিছিল দুখত মানুহৰ বুকু।

ঠিক আজিৰ পৰা বহুবছৰৰ আগতে 

তাঁতীৰ যুগত কবিতাৰ বৃক্ষবোৰ

লহপহাই বাঢ়িছিল বেলিটোৰ দিশেৰে

অৰণ্যত বিলাইছিল ছাঁ সি

আগৰ ষ্টপেজত ৰৈ নামি দিছিল

আৰু আমি ৰৈ ৰৈ বিনাইছোঁ

এজোপা কবিতাৰ বটবৃক্ষৰ মৃত্যুত !

-- দুদুল সোণোৱাল।

   ২৬/১১/২০২১

💔💔💔💔💔💔💔💔💔💔💔💔💔💔💔

 

 

কবিতাবোৰ স্ব-ৰচিত আৰু মৌলিক চিন্তা ধাৰাৰ ফচল। কোনো ব্যক্তিয়ে যাতে ইয়াৰ পৰা চোৰ নকৰে তাৰ বাবে বিশেষ অনুৰোধ জনালোঁ। 

পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জনালো।  দুদুল সোণোৱাল।

💞💞💞💞💞💞💞💞💞💞💞💞💞💕💞

এজোপা কলগছত দুটা ডিল কিয় মেলে ? জানো আহক ।  ইয়াৰ পৰৱৰ্তী প্ৰৱন্ধ পঢ়ক। ইয়াত হেচি দিয়ক -- 

https://draft.blogger.com/blog/post/preview/5200793508663998650/1277237386711312837

জ্যামিতিৰ বিভিন্ন আকৃতিৰ কালি আৰু পৰিসীমা নিৰ্ণয়। Determine the area and perimeter of different shapes of geometry.

জ্যামিতিৰ বিভিন্ন আকৃতিৰ কালি আৰু পৰিসীমা নিৰ্ণয়।

বৰ্গৰ কালি আৰু পৰিসীমা:

১/  বৰ্গৰ পৰিসীমা  = 4×a ( বাহু= a)

২/ বৰ্গৰ কালি  = a × a   (বা a² )

বৰ্গৰ পৰিসীমা : বৰ্গৰ চাৰিটা বাহুৰ দৈৰ্ঘ্য সমান। সেয়ে এটা বাহুৰ দৈৰ্ঘ্যৰ জোখ, বাহুৰ সংখ্যাৰ লগত পূৰণ কৰি দিলে বৰ্গৰ পৰিসীমা পোৱা যায়। ধৰা হওক ABCD এটা বৰ্গ, ইয়াৰ বাহু বিলাক হ'ব ক্ৰমে  AB বাহু , BC বাহু , CD বাহু আৰু DA বাহু ।অৰ্থাৎ চাৰিটা বাহু   AB= BC= CD = DA হয়। যদি এটা বাহুৰ দৈৰ্ঘ্য 'a' হয়, তেন্তে চাৰিটা বাহুৰ দৈৰ্ঘ্য হ'ব ' 4×a '  । সেয়ে বৰ্গৰ পৰিসীমা = 4×a বা 4×বাহ  বুলি সূত্ৰ হিছাপে লিখা হয়।  মনত ৰাখিবা , বৰ্গৰ পৰিসীমা হৈছে বৰ্গৰ চাৰিসীমাৰ মুঠ দৈৰ্ঘ্য। 

বৰ্গৰ কালি : বৰ্গৰ কালি হৈছে বৰ্গৰ চাৰিটা বাহুৱে আগুৰি থকা সমতলি ক্ষেত্ৰৰ জোখ। বৰ্গৰ দৈৰ্ঘ্য আৰু প্ৰস্থৰ জোখৰ পূৰণফলেই হৈছে বৰ্গৰ কালি। যিহেতু বৰ্গৰ চাৰিটা বাহুৰ দৈৰ্ঘ্য সমান সেয়ে ইয়াৰ দৈৰ্ঘ্য আৰু প্ৰস্থৰ জোখ যদি 'বাহু' হিচাপে ধৰা হয় তেন্তে আমি পাম বৰ্গৰ কালি= a×a বা a² । এই সূত্ৰ প্ৰয়োগ কৰি বৰ্গৰ কালি নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি।

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

আয়তৰ পৰিসীমা আৰু কালি :

১/ আয়তৰ পৰিসীমা = 2×(দৈৰ্ঘ্য+প্ৰস্থ)

২/আয়তৰ কালি = দৈৰ্ঘ্য × প্ৰস্থ বৰ্গ একক।

আয়তৰ পৰিসীমা : এটা আয়তৰ চাৰিটা বাহুৰ মুঠ দৈৰ্ঘ্যই হৈছে আয়তক্ষেত্ৰৰ পৰিসীমা। আয়তৰ পৰস্পৰ বিপৰীত বাহু দুটাৰ দৈৰ্ঘ্য সমান আৰু সমান্তৰাল।  ধৰা হওক, PQRS এটা আয়ত। ইয়াৰ বাহু বিলাক হ'ব ক্ৰমে- PQ, QR, RS, SP । আয়তক্ষেত্ৰটোৰ বিপৰীত বাহু হ'ব - PQ ৰ বিপৰীত বাহু RS আৰু QR ৰ বিপৰীত বাহু SP সমান । অৰ্থাৎ প্ৰতীকেৰে হ'ব : PQ = RS আৰু  QR = SP । সেয়ে আমি পাওঁ -

আয়তৰ পৰিসীমা = PQ + QR + RS + SP

                           = PQ + SP + PQ + SP 

                           = 2PQ + 2SP 

                           =2 × (PQ + SP )

আয়তৰ পৰিসীমা = 2× ( দৈৰ্ঘ্য +প্ৰস্থ )

( ইয়াত PQয়ে  দৈৰ্ঘ্য আৰু SPয়ে প্ৰস্থক বুজাইছে । চিত্ৰত দেখুওৱা হৈছে।)

আয়তৰ কালি :  আয়তৰ দৈৰ্ঘ্য আৰু প্ৰস্থৰ পুৰণফলেই হৈছে আয়তক্ষেত্ৰৰ কালি। অৰ্থাৎ আয়তৰ চাৰিটা বাহুৱে আগুৰি থকা সমতলি ক্ষেত্ৰক আয়তৰ কালি বোলা হয়। আয়তৰ পৰস্পৰ বিপৰীত বাহু সমান আৰু সমান্তৰাল। সেয়ে দৈৰ্ঘ্য আৰু প্ৰস্থৰ জোখ দিয়া থাকিলে কালি নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি।

💓💓💓💓💓💓💓💓💓💓💓💓💓💓💓

সমবাহু ত্ৰিভুজৰ কালি নিৰ্ণয়: 

# সূত্ৰ : সমবাহু ত্ৰিভুজৰ কালি = √2/4 × a

সূত্ৰৰ সত্যতা প্ৰমাণ :

∆ABC এটা সমবাহু ত্ৰিভূজ। 

ধৰোঁ, ∆ABCৰ AB=BC=CA= a,      

ইয়াৰ AD লম্ব BC , 

সেয়ে AD হ'ল উচ্চতা = h 

∆ADC ৰ পৰা পাওঁ, 

    AC² = AD² + DC² [পাইথাগোৰাছৰ ধৰ্মমতে]

  => a² = h² + (a/2)²

  => h² =a² -- ( a/2)²

  => h² = (4a²-- a²)/4

  => h² = 3a²/4

এতেকে, h = √3/2× a

এতেকে ∆ABC ৰ কালি = ½× ভূমি × উচ্চতা 

                                    = ½× BC × AD

                                    = ½× a × h

                                    = ½ × a×√3/2× a

                                    = √3/4×a²

                             এতেকে প্ৰমাণ কৰা হ'ল।

যদি এটা সমবাহু ত্ৰিভুজৰ বাহুৰ দৈৰ্ঘ্য দিয়া থাকে তেন্তে এই সূত্ৰ প্ৰয়োগ কৰি কালি নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি। 

💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖💖

সামান্তৰিকৰ পৰিসীমা আৰু কালি :

১/সামান্তৰিকৰ পৰিসীমা=MN + NO + OP+MP

২/ সামন্তৰিকৰ কালি = ভূমি × উচ্চতা

সামান্তৰিকৰ পৰিসীমা হৈছে সামান্তৰিকটোৰ আটাইকেইটা বাহুৰ যোগফল। সামন্তৰিকৰ বিপৰীত বাহু পৰস্পৰ সমান আৰু সমান্তৰাল। যদি MNOP এটা সামান্তৰিক হয় তেন্তে আমি পাম

MN = OP আৰু NO = MP  ।  সেয়ে আমি পাওঁ সামান্তৰিকৰ পৰিসীমা = MN + NO + OP+ MP

                                  =.MN + MP + MN +MP

                                  = 2MN+2MP

                                  = 2(MN + MP)

সেয়ে সামান্তৰিকৰ পৰিসীমা = 2(MN + MP) 

অৰ্থাৎ আয়তৰ পৰিসীমা সূত্ৰৰ দৰে একে এটা সূত্ৰ পাব পাৰি। এই সূত্ৰ প্ৰয়োগ কৰিও সামন্তৰিকৰ পৰিসীমা নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি।

💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕💕

সামন্তৰিকৰ কালি হৈছে ইয়াৰ চাৰিটা বাহুৱে আগুৰি থকা সমতলি ক্ষেত্ৰৰ জোখ। সামান্তৰিকৰ ভূমিৰ জোখ উচ্চতাৰ জোখৰ সৈতে পুৰণ কৰিলে কালি পোৱা যায়। সাধাৰণতে সামন্তৰিকৰ উচ্চতা বহি:ফালে বা অন্ত:ফালে থাকিব পাৰে। এটা শীৰ্ষবিন্দুৰ পৰা বিপৰীত বাহুৰ ওপৰত লম্বভাৱে টনা ৰেখাখণ্ডক উচ্চতা হিচাপে গণ্য কৰা হয়। অৰ্থাৎ বিপৰীত বাহুৰ ওপৰত ই 90° কোণ কৰি থাকে।  উচ্চতাৰ থকা বাহু ডালক ভূমি বোলে। এই উচ্চতা আৰু ভূমিৰ জোখ উল্লেখ কৰা থাকিলে কালি নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি। ইহঁতৰ পূৰণফল উলিয়ায় দিলেই কালি পোৱা যায়।

💥💥💥💥💥💥💥💥💥💥💥💥💥💥💥

ত্ৰিভূজৰ পৰিসীমা আৰু কালি :

১/ ত্ৰিভুজৰ পৰিসীমা = তিনিটা বাহুৰ যোগফল

২/ ত্ৰিভুজৰ কালি = ½× ভূমি× উচ্চতা

ত্ৰিভূজৰ তিনিটা বাহু থাকে। এই তিনিটা বাহুৰ দৈৰ্ঘ্যৰ মুঠ যোগফলেই হ'ল ত্ৰিভুজটোৰ পৰিসীমা। উদাহৰণস্বৰূপে যদি ABC এটা ত্ৰিভূজ হয় তেন্তে ইয়াৰ বাহু তিনিটা হ'ব AB , BC , CA  । সেয়ে ইয়াৰ পৰিসীমা হ'ব = AB + BC + CA । এই নিয়মেৰে যিকোনো ত্ৰিভুজৰ পৰিসীমা উলিয়াব পৰা যায়। 

ত্ৰিভুজৰ কালি : তিনিটা বাহুৱে আগুৰি থকা বন্ধ বক্ৰৰ সমতলি ক্ষেত্ৰক ত্ৰিভুজৰ কালি বোলা হয়। ত্ৰিভূজৰ ক্ষেত্ৰফল সামান্তৰিকৰ ক্ষেত্ৰফলৰ আধা। সেয়ে সামান্তৰিকৰ ক্ষেত্ৰফলক ½ ৰে পূৰণ কৰিলে ত্ৰিভুজৰ কালি পোৱা যায়। যিকোনো এটা শীৰ্ষবিন্দুৰ পৰা বিপৰীত বাহুৰ ওপৰত লম্ব হৈ থকা ৰেখাখণ্ডক ত্ৰিভুজৰ উচ্চতা বা উন্নতি বুলি গণ্য কৰা হয়। এই উচ্চতা ত্ৰিভুজৰ বাহিৰত বা ভিতৰত থাকিব পাৰে। লম্বডাল থকা বাহু ডালক ভূমি হিচাপে ধৰা হয়। যেনে - যদি ABC এটা ত্ৰিভূজ হয় আৰু AD বাহু  BC ৰ ওপৰত লম্ব হয় তেন্তে ত্ৰিভূজটোৰ ভূমি হ'ব BC আৰু AD হ'ব উচ্চতা।সেয়ে ত্ৰিভূজটোৰ কালি হ'ব ½× BC × AD 

বা  ½× ভূমি× উচ্চতা । 

প্ৰয়োগ : ∆ABC ৰ কালি উলিওৱা যদি AE= 10 চে.মি., BC = 20 চে.মি. হয়।

সমাধান :

দিয়া আছে, : ∆ABC ৰ AE উচ্চতা = 10 চেমি

                    ∆ABC ৰ BC  ভূমি = 20 চেমি

এতেকে, ∆ABC ৰ কালি = ½× ভূমি × উচ্চতা

                                     = ½× 20 ×10 বৰ্গ ছেমি

                                     = 10× 10 বৰ্গ ছেমি 

     ্                              =  100 বৰ্গ ছেমি ।

এইদৰে এই সূত্ৰৰ সহায়ত যিকোনো ত্ৰিভুজৰ ক্ষোত্ৰফল উলিয়াব পাৰি।

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

লেখাটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জনালো।  দুদুল সোণোৱাল।

প্ৰায়োগিক গণিত আৰু আমাৰ সমাজ ।

   দৈনন্দিন জীৱনত আমি আমাৰ অলক্ষিতে বহু ক্ষেত্ৰত গণিত-বিজ্ঞানৰ সহায় লৈ আহিছোঁ। সঁচা অৰ্থত ক’বলৈ গ’লে ককা-আজোককাৰ দিনৰপৰাই আমিবোৰ প্ৰায়োগিক গণিত (Applied Mathematics)ৰ ওপৰত কম-বেছি পৰিমাণে নিৰ্ভৰশীল হোৱা পৰিলক্ষিত হয়।

আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকল আছিল প্ৰধানকৈ কৃষিজীৱী লোক। শস্য শ্যামলা পথাৰখনেই যেন তেওঁলোকৰ হিয়াৰ আমঠু! নিজ হাতৰ পৰশত লহপহকৈ বাঢ়ি অহা সেউজীয়া ধাননিখনৰ নয়নাভিৰাম দৃশ্যই যিদৰে তেওঁলোকৰ বুকু জুৰ পেলাব পাৰিছিল; তাৰ বাহিৰে আৰু আন একোৱেই তেওঁলোকক তেনেদৰে সুখী কৰি তুলিব পৰা নাছিল। মাটি চহ কৰিবৰ বাবে তেওঁলোকে নাঙল (Plough) নামৰ এবিধ সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰিছিল। আধুনিক যুগত বহুতো কৃষকে খেতিৰ বাবে ট্ৰেক্টৰ, পাৱাৰ টিলাৰ আদিৰ দৰে উন্নত প্ৰযুক্তি-বিদ্যাৰ সহায় লয় যদিও গ্ৰাম্য জীৱনাদৰ্শত অভ্যস্ত যথেষ্ট সংখ্যক কৃষকে এতিয়াও এইবিধ সঁজুলিকে তেওঁলোকৰ কৃষিভূমি চহ কৰাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰে। গাণিতিক দৃষ্টিভংগীৰে লক্ষ্য কৰিলে এই নাঙল নামৰ সঁজুলিবিধত ত্ৰিকোণমিতি (Trigonometry)ৰ ব্যৱহাৰ পৰিলক্ষিত হয়। খেতিয়কসকলে নাঙল সাজোঁতে তাত ‘ঈহ্ মাৰি’ লগায়। বাৰিষা আৰু খৰালিৰ ক্ষেত্ৰত এই ঈহ্ মাৰিডাল লগোৱাৰ এক নিৰ্দিষ্ট জোখ আছে। মাৰিডাল নাঙলটোত লগাওঁতে প্ৰথমে ফালছটাৰ আগফালৰ শীৰ্ষবিন্দু (Vertex)টোৰপৰা নাঙল আৰু ঈহ্ মাৰিৰ কৌণিক বিন্দু (Angular point)লৈ জোখ লোৱা হয় আৰু তাৰপিছত কৌণিক বিন্দুটোৰপৰা ঈহ্ মাৰিডালেদি সেই সমান দূৰত্ব আগবাঢ়ি যোৱা হয়। মাৰিডালৰ যিটো বিন্দু (Point)ত এই দূৰত্বটো শেষ হয়, সেই বিন্দুটোৰপৰা সমান দূৰত্ব ফালছটাৰ মূল বিন্দু (Point of origin)ৰ ফালে আগবাঢ়ি গ’লে এই নিৰ্দিষ্ট জোখটো ফালছটাৰ শীৰ্ষবিন্দুটোৰপৰা অলপ দূৰ আগবাঢ়ি থাকে। এই আগবাঢ়ি থকা জোখটো আঙুলিৰ হিচাপত লোৱা হয়। আগবাঢ়ি থকা জোখটো ৪ আঙুল হ’লে বেছি বোকা মাটিত আৰু ৩ আঙুল হ’লে কম বোকা মাটিত হাল বাবলৈ সুবিধা হয়। খেতিয়কসকলৰ ভাষাত এই জোখটোক ‘সেও’ বুলি কোৱা হয়। এয়া বাৰিষাৰ নাঙলৰ জোখ। খৰালি মাহত শুকান মাটিত এইটো জোখৰ নাঙলেৰে হাল বাব নোৱাৰি; কাৰণ গৰুৰ ঠেংকেইটা শুকান মাটিৰ ওপৰতহে থাকে, তললৈ সোমাই নাযায়। তেতিয়া ৩ বা ৪ আঙুলৰ জোখটো ২ আঙুললৈ কমাই লোৱা হয়। ইয়াক ‘উভ্’ বুলি কোৱা হয়। ঈহ্ মাৰিডাল নাঙলটোত সংযোগ কৰোঁতে ঢিলা নহ’বৰ বাবে বাঁহৰ সৰু টুকুৰা এটা লগোৱা হয়। ইয়াক ‘পাটি’ বুলি কোৱা হয়। ‘সেও’ নাঙলৰ বাবে ঈহ্ মাৰিডালৰ ওপৰফালে আৰু ‘উভ্’ নাঙলৰ বাবে ঈহ্ মাৰিডালৰ তলফালে এই বাঁহৰ ‘পাটি’ডোখৰ লগোৱা হয়।

নাঙলৰ বাহিৰেও কোৰ শালোতে, অৰ্থাৎ কোৰৰ নাল লগাওঁতেও ত্ৰিকোণমিতিৰ ব্যৱহাৰ হোৱা দেখা যায়। কোৰৰ নালডালে তলৰ ফালৰ লোহাৰ বহল অংশৰ লগত ৬০◦ কোণ কৰি থাকিলে বন চিকুণাবলৈ বা মিহিকৈ কুৰিবলৈ সুবিধা হয়।

তদুপৰি ফলৰ ভৰত হালি অহা গছত ঢোকা দিওঁতেও ত্ৰিকোণমিতিৰ ব্যৱহাৰ হোৱা পৰিলক্ষিত হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, কলগছ গছ এজোপাৰ ওপৰ অংশটো যেতিয়া কলৰ ‘থোক’টোৰ ভৰত মাটিৰ ফালে হালি পৰে, তেতিয়া গছজোপা পোন কৰি ৰাখিবৰ বাবে এডাল বাঁহৰ মাৰি গছজোপা হালি পৰা দিশত ভূমি(মাটি)ৰ পৰা গা-গছ(কলথোকৰ ওচৰলৈ)ডাললৈ লগাই দিয়া হয়। গছজোপাই ভূমিৰ লগত যিটো কোণ কৰি হালি পৰে, ঢোকাডালকো ভূমিৰ লগত সেই একে কোণ কৰি লগোৱা হয়। যদিহে গছজোপাই ভূমিৰ লগত ৬০◦ কোণ কৰি হাউলি থাকে, তেন্তে ঢোকাডালকো ভূমিৰ লগত ৬০◦ কোণ কৰি লগোৱা হয় আৰু তেতিয়া গছজোপা, ঢোকাডাল আৰু ইহঁতৰ মাজৰ মাটিখিনিয়ে এটা সমবাহু ত্ৰিভুজ (Equilateral triangle)ৰ সৃষ্টি কৰে। আকৌ, যদি গছজোপাই যদি ভূমিৰ লগত ৪৫◦ কোণ কৰি হাউলি থাকে, তেতিয়া এটা সমকোণী সমদ্বিবাহু ত্ৰিভুজ (Right isosceles triangle) উৎপন্ন হয়।

বছৰৰ বিহুটো অসমীয়াৰ বুকুৰ কুটুম। বিহুলৈ কেইবাদিন থাকোঁতেই গ্ৰাম্যাঞ্চলত ঢেঁকীৰ শব্দই খলকনি তোলে। ডেকা-বুঢ়া-আদহীয়া সকলোৰে মন আনন্দত নাচি উঠে। আমোদজনক কথাটো হ’ল যে, ভালকৈ মন কৰিলে এই ঢেঁকীটোতো আনকি আমি গণিতৰ ব্যৱহাৰ দেখিবলৈ পাওঁ। ঢেঁকীৰ থোৰাটো লগাওঁতে ইয়াক ঢেঁকীটোৰ লগত ৯০◦ কোণ কৰি লগোৱা হয়। আনহাতে ‘আষল শলা’ডালে (ঢেঁকীটো কটৰাযোৰৰ ওপৰত বহুৱাই ৰাখিবৰ বাবে ঢেঁকীটোৰ মাজেৰে ফুটা কৰি লগোৱা মাৰি) ঢেঁকীৰ লগত ১৮০◦ কোণ কৰি থাকে।

অসমীয়া শিপিনীৰ নিপুণ কাম-কাজে বিদেশতো প্ৰশংসা বুটলিবলৈ সক্ষম হৈছে। শিপিনীসকলৰ এই তাঁতশালখনেও গণিতৰ ব্যৱহাৰতহে পূৰ্ণতা পায়। তাঁতশালখনৰ মূল খুঁটা চাৰিটাৰে আবৃত ঠাইডোখৰ আয়তক্ষেত্ৰাকাৰ হৈ থাকে। বোৱনীয়ে যিফালে বহি তাঁত বয়, সেইফালৰ খুঁটাযোৰৰ লগত গাতে লাগি থকাকৈ ‘পুলি খুঁটা’ নামৰ এযোৰ সৰু খুঁটাও লগাই দিয়া হয়। এই পুলি খুঁটাযোৰৰ লগত লাগি থকা ডাঙৰ খুঁটাযোৰতকৈ আগফালৰ খুঁটাযোৰ এজুলৰি (এবেগেত) চাপৰ হয়। এই মূল খুঁটা দুযোৰ সংযোগ কৰা ঘাত ঘাত থকা মাৰিডালক ‘সাঁকোমাৰি’ বোলে। এই সাঁকোমাৰিডালে পুলি খুঁটাযোৰৰ লগত থকা ডাঙৰ খুঁটাযোৰৰ লগত প্ৰায় ৬০◦ মান কোণ কৰি থাকে। চালি-মাৰি(দুই সাঁকোমাৰিৰ মাজত পথালিকৈ থকা মাৰি)ডাল, টোলোঠাটো আৰু ৰাঁচখন সমান্তৰাল (parallel) ভাৱে থাকে; ইহঁত আটাইকেইটাই মূল খুঁটা দুযোৰৰ লগত সমকোণ(Right angle) উৎপন্ন কৰে। তদুপৰি তাঁতশালৰ লগত জড়িত আন এবিধ প্ৰয়োজনীয় সঁজুলি যঁতৰ(Spinning wheel)তো সমান্তৰাল ৰেখা (Parallel line)ৰ ধাৰণাটো প্ৰযোজ্য হয়। যঁতৰৰ ডাঙৰ চকৰীটো দুটা সমান্তৰাল খুঁটাৰ মাজত ঘূৰিব পৰাকৈ এডাল মাৰিৰ দ্বাৰা সংযোগ কৰা হয়, ইয়াক ‘ধুৰা মাৰি’ বোলা হয়। এই ধুৰা মাৰিডাল ভূমিৰ লগত সমান্তৰাল ভাৱে থাকে। যঁতৰটো ধৰি ৰখা খুঁটাযোৰ ইংৰাজী ‘T’ আকৃতিৰ কাঠ এচটাৰ ওপৰত স্থাপন কৰা হয়। কাঠচটাৰ আনটো মূৰতো এযোৰ সৰু সমান্তৰাল খুঁটা স্থাপন কৰা হয়। এই খুঁটা দুযোৰৰ মাজেৰে পাৰ কৰা মাৰিডালত এটা সৰু চকৰী সংলগ্ন হৈ থাকে; ডাঙৰ চকৰীটোৰপৰা সৰু চকৰীটোলৈ টনা ৰচীডাল ঘূৰাওঁতে সৰু চকৰীটোৰ লগতে মাৰিডালো ঘূৰে; যিডাল ভূমিৰ লগত ১৮০◦ কোণ কৰি থাকে। এই মাৰিডালত মহুৰা(spindle)টো লগাই মহুৰা ফুৰোৱা (মহুৰাত সূতা মেৰিওৱা) হয়।

গৃহ নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত আয়ত ক্ষেত্ৰ (Rectangle) আৰু বৰ্গ ক্ষেত্ৰ (Square)ৰ ধাৰণা প্ৰয়োগ হোৱা দেখা যায়। ঘৰ এটা সাজিবলৈ লওঁতে প্ৰথমে চাৰিটা খুঁটি পুতি আয়তাকাৰ বা বৰ্গাকাৰ ঘৰটোৰ চাৰিসীমা নিৰ্ধাৰণ কৰি লোৱা হয়। এনে ক্ষেত্ৰত মিস্ত্ৰীসকলে চতুৰ্ভুজ (Quadrilateral)টোৰ কৰ্ণ(Diagonal) দুডালৰ জোখ লয়। যদি দুয়োডাল কৰ্ণ সমান হয়, তেন্তে ঘৰটো সাজি উলিওৱাৰ ক্ষেত্ৰত কোনো অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ’ব লগা নহয়। এই কৰ্ণদুডালৰ জোখ মিলোৱা কামটোক মিস্ত্ৰীসকলৰ ভাষাত ‘কোণীয়া মিলোৱা’ বুলি কোৱা হয়। ইয়াৰ বাবে তেওঁলোকে ‘কোণীয়া’ নামৰ এবিধ সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰে। তদুপৰি চকী-মেজ আদি ঘৰুৱা আচবাব আদি নিৰ্মাণতো আয়তক্ষেত্ৰ আৰু বৰ্গক্ষেত্ৰৰ ধাৰণা নিহিত থকা পৰিলক্ষিত হয়।

দুৱাৰ-খিৰিকীৰ ফ্ৰেম (Frame) লগাওঁতেও এই ‘কোণীয়া মিলোৱা’ প্ৰক্ৰিয়াটোৰ সহায় লোৱা হয়। দুৱাৰ-খিৰিকীৰ প্ৰতিটো বাটামেই ইটোৱে সিটোৰ লগত ৯০◦ কোণ কৰি থকাটো বাঞ্চনীয়; নহ’লে ইহঁতৰ পাল্লাবোৰ সমান জোখত নাখাব। কাজেই জপোৱা আৰু খোলাত অসুবিধাৰ সৃষ্টি হ’ব।

ঘৰৰ ওখ ঠাইৰপৰা বস্তু নমাবলৈ বা ঘৰৰ চালৰ ওপৰলৈ উঠিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা জখলাডাল সাঁজোতেও আনকি গণিত-বিজ্ঞানৰ ধাৰণা প্ৰয়োগ হয়। জখলাডালৰ দীঘল সমান্তৰাল বাঁহ দুডালৰ লগত ভৰি দি উঠিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা শলখাকেইডাল লম্ব (perpendicular)ভাৱে থাকে।

গৰুক ঘাঁহ দিবলৈ ব্যৱহৃত গঁৰাল, পল (মাছ মাৰোঁতে ব্যৱহৃত এবিধ সঁজুলি) আদি সাজোঁতে সদায় বিযুৰীয়া সংখ্যক কাঠী লোৱা হয়।

প্ৰায়োগিক গণিতৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু আমোদজনক ব্যৱহাৰটো হ’ল পাচি, খৰাহি আদি নিৰ্মাণত π-ৰ প্ৰয়োগ। পাচি বা খৰাহিৰ ‘বাও’ বন্ধা কাৰ্যত π-ৰ ধাৰণাটোৰ অৱস্থিতি লক্ষ্যণীয়। পাচিৰ ব্যাস (Diameter)ৰ ৩ গুণ লৈ ব্যাসডালৰ আধাতকৈ অলপ বেছি ল’লে পোৱা জোখটোৱে হৈছে পাচিটোৰ ওপৰ অংশৰ পৰিধি (Circumference) অৰ্থাৎ ‘বাও’ডালৰ জোখ। এই জোখটোৰ π-ৰ মান (value) ৩.১৪ৰ লগত সামঞ্জস্য দেখা যায়।

এইবোৰৰ উপৰিও গৃহিণীসকলৰ খাদ্য সম্ভাৰত অনুপাত আৰু সমানুপাত (Ratio and Proportion)ৰ ব্যৱহাৰ এক উল্লেখনীয় বিষয়। কোনো এবিধ ব্যঞ্জন ৰান্ধোতে কেঁচা সামগ্ৰীৰ পৰিমাণৰ অনুপাতত নিমখ, হালধি, তেল, মছলা আদি উপাদানসমূহ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।

এনেদৰেই প্ৰায়োগিক গণিতৰ প্ৰত্যক্ষ আৰু পৰোক্ষ ব্যৱহাৰত জনজীৱন অভ্যস্ত হৈ পৰে। দৈনন্দিন জীৱনত গণিতৰ এই প্ৰভাৱে আমাক ক’ব নোৱাৰাকৈয়ে সৃষ্টিৰ সেউজীয়া পথাৰখনত পেলোৱা প্ৰতিটো জীপাল খোজতে সমৰ্থন আগবঢ়াই আহিছে।

লেখক — পৰীস্মিতা কাকতি

সংযুক্ত স্নাতকোত্তৰ, চতুৰ্থ ষান্মাসিক,

গণিত বিজ্ঞান বিভাগ, তেজপুৰ বিশ্ববিদ্যালয়

লেখাটো মুখপত্ৰত প্ৰকাশিত। কথাবোৰ ভাল লগাৰ বাবে ব্লগত প্ৰকাশ কৰিলোঁ লেখকৰ বিনা অনুমতিত। তেখেতে যেন বেয়া নাপায়। ধন্যবাদ।

যিখিনি কথা চন্দ্ৰ চেত্ৰী চাৰৰ বিদায় সভাত কোৱা নহ'ল...

  যিখিনি কথা চন্দ্ৰ চেত্ৰী চাৰৰ বিদায় সভাত কোৱা নহ'ল...

What was not said at Chandra Chetri sir's farewell meeting....

 

 

পৰম শ্ৰদ্ধাৰ আজিৰ বিদায়ী সভাৰ সভাপতি মহোদয়, উপস্থিত শ্ৰদ্ধাৰ আমন্ত্ৰিত অতিথি বৃন্দ, মোৰ অগ্ৰজ আৰু অনুজ সহকৰ্মী বৃন্দ আৰু মোৰ অতিকৈ মৰমৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰী সকল । 

    জয়জয়তে আপোনাসৱলৈ নতুন বছৰৰ হিয়া ভৰা ওলগ জনাইছোঁ। আজিৰ বিদায়ী সভাত কি বক্তব্য ৰাখিম ভাবি পোৱা নাই। প্ৰকৃততে বিদায় জানো মানুহক দিব পাৰি ? বিদায় শব্দটোৱেই সাধাৰণতে খুব দুখজনক। মানুহে মানুহক বিদায় দিয়াটো খুব অসুবিধা কাম বুলি গণ্য কৰিব পাৰি। সময় নিৰৱধি নৈ সদৃশ। ই কালৈকো নৰয়। নিৰৱধি সময়ক ধৰি ৰখাৰ ধৃষ্টতা আমাৰ নাই। সময়ৰ নীতি-নিয়ম মানি আমি আগবাঢ়ি যোৱাৰ বাদে গত্যন্তৰ নাই। সেয়েহে আমিও সময়ৰ নিয়ম মানি চাৰক দুখেৰে বিদায় জনাবলৈ অগ্ৰসৰ হৈছোঁ।

    সি যি কি নহওঁক,বিগত প্ৰায় ৪০ বছৰ কাল হাঁহখাটী উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ত চাকৰি কৰি, শিক্ষাৰ্থীসকলক নিজৰ সামৰ্থ্য অনুসৰি সকলো উজাৰি দি জ্ঞানৰ পোহৰ বিলাই আহি আহি অৱসৰৰ কালছোৱাত ভৰি দিলেহি আমাৰ সন্মানীয় চন্দ্ৰ চেত্ৰী চাৰে। সুদীৰ্ঘ কাল ছোৱাত তেখেতে নিশ্চয় বহু ঘাত-প্ৰতিঘাত অতিক্ৰম কৰিবলগীয়া হৈছিল। বহু উত্থান-পতনৰ মাজেৰে নিশ্চয় আগবাঢ়িব লগা হৈছিল। এই সকলোবোৰ অতিক্ৰমি চাৰে নিজৰ লক্ষ্যত উপনীত হ'ল। আৰু আমি তেখেতৰ এই সমযকেই যেন বিদায় দি স্মৃতিৰ পটত সজীৱ কৰি ৰাখিবলৈ আমি প্ৰয়াস কৰিছোঁ। 

    চন্দ্ৰ চেত্ৰী চাৰৰ সম্পৰ্কে মই সিমান বেছিকৈ জ্ঞাত নহয় যদিও তেখেতক কিন্তু চকাছন্দাকৈ ডেকাকালৰ পৰাই চিনি পাওঁ। আজিৰ পৰা পছিশ বছৰৰ আগতে কলেজলৈ যাওঁতে এবাৰ তেখেতৰ গাড়ীৰে আৰৈমূৰীয়াৰ পৰা ধলালৈ যোৱা এতিয়াও মোৰ স্পষ্টকৈ মনত আছে। সেই তেতিয়াৰ পৰাই অলপীয়াকৈ তেখেতৰ সম্পৰ্কে জানিছিলো । মিচিকিয়া হাঁহিৰে তেখেতক সদায় আনন্দমুখৰ হৈ থকাই পাওঁ। 

   পৰৱৰ্তীকালত ২০০১ চনৰ পৰা মই যেতিয়া হাঁহখাটী সাৰদা মধ্য ইংৰাজী বিদ্যালয়ত চাকৰি কৰো, সেই তেতিয়াৰ পৰাই তেখেতক বিশেষকৈ এজন অভিভাৱকৰ ৰূপত পাইছিলো । তেখেত সদায় স্পষ্টবাদী , সৎসাহসী আৰু ভদ্ৰ স্বভাৱৰ আছিল বুলি জানো। তদুপৰি তেখেতৰ লগত লোকপিয়লৰ কালছোৱাত মই সান্নিধ্যলৈ আহিছিলো। সেই তেতিয়াৰ পৰাই মই তেখেত এজন হাঁহিমুখীয়া মানুহ হিচাপে দেখি আহিছোঁ। যিকোনো পৰিস্থিতিৰ লগত সহজে মিলি যাবলৈ তেখেতে পাৰিছিল আৰু আনকো এই ক্ষেত্ৰত উৎসাহিত কৰা দেখিছিলো। এয়া প্ৰকৃততে এজন শিক্ষকৰ গাত থাকিব লগা গুণসমূহ থকাৰ বাবে সম্ভৱ হৈছিল বুলি ভাবোঁ। কিন্তু যিকোনো হিচাপ নিকাচৰ ক্ষেত্ৰত তেখেত সদায় হিচাবী আছিল। 

    বিগত ২০১৭ চনত মধ্য ইংৰাজী বিদ্যালয়খন উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ৰ লগত একত্ৰিকৰণ হোৱাত তেখেতৰে এজন সহকৰ্মী হিচাপে আমিও কৰ্মত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ পাই আনন্দিত হৈছিলো। তেখেতে বৰ চাতুৰ্যতাৰে বিদ্যালয়খন পৰিচালনা কৰিছিল। তেখেতৰ দিনতে এম ই চেকচনৰ সন্মুখৰ গেট আৰু ৱাল সম্পূৰ্ণ হৈছিল। বিদ্যালয়লৈ কিছুমান ক্ষেত্ৰত নতুনত্ব অহাৰ পৰিলক্ষিত হৈছিল। তেখেতৰ চিন্তা আছিল যোগাত্মক। বিদ্যালয়ৰ উন্নতিৰ হকে তেখেতে অহোপুৰুষাৰ্থ চেষ্টা কৰিছিল। কোনো শিক্ষকৰ সৈতে যাতে মনোমালিন্য নহয় সেই ক্ষেত্ৰত তেখেত সদা সতৰ্ক আছিল। সমদৃষ্টি আৰু সমভাৱ পোষন কৰি তেখেতক বিদ্যালয় পৰিচালনা কৰা দেখি আহিছোঁ। 

    বৰ বেছি দীঘলীয়া নকৰোঁ , তেখেতে বিদ্যালয়ৰ উন্নতিৰ বাবে , ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ হিতৰ বাবে মানসিক আৰু কায়িকভাৱে যি বহুমূলীয়া অৱদান আগবঢ়াই থৈ গ'ল সেয়া নিশ্চয় এদিন মূল্যায়ন হ'ব, বিদ্যালয়ৰ ইতিহাসৰ পাতত জিলিকি ৰব। 

    স্বনামধন্য কবি চন্দ্ৰ কুমাৰ আগৰৱালা দেৱে আমাক কৈ গৈছে যে 'মহা মহা পুৰুষৰ চানেকিৰে জীৱনৰ, আমিও কৰিব পাৰোঁ জীৱন গঢ়িত। অভিনয় শেষ হলে আয়ু বেলি মাৰ গ'লে,থৈ যাব পাৰোঁ খোজ সময়ৰ বালিত।।" গতিকে এই সময়ৰ ইতিহাসত আমি সকলোৱে নিজৰ নাম উজ্বলাই ৰাখিবলৈ প্ৰয়াস কৰিব লাগিব। জীৱনৰ অন্তিম সময়চোৱাত হ'লেও আমি এনে প্ৰচেষ্টা অক্ষুণ্ণ ৰাখিলেহে এদিন আমাৰ নাম ইতিহাসত জিলিকি ৰব। আমাৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰী সকলে চন্দ্ৰ চেত্ৰী চাৰৰ প্ৰতিটো সাৰুৱা কথা মনত ৰাখিব লাগিব আৰু ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব তেতিয়াহে আমি চাৰক প্ৰকৃততে সন্মান জনোৱা হ'ব। 

  

     সদৌ শেষত কবি চন্দ্ৰ কুমাৰ আগৰৱালা দেৱৰ ভাষাৰে কওঁ -

"পল পল দণ্ড কৰি সময় গৈছে উৰি

পাখি লগা কাঁড়ৰ নিচিনা অবিৰাম।

বহু দূৰ আছে গতি সময় তাকৰ অতি

কৰিবলগীয়া আমি আছে বহু কাম।।"

 

   অৱসৰৰ পাছত তেখেতে নিশ্চয় নিজৰ ঘৰুৱা কামত ব্ৰতী হ'ব। আমাৰ অনুৰোধ তেখেতে যেন নিজৰ বহু বছৰৰ অভিজ্ঞতাসমূহ কিতাপৰ পৃষ্ঠাত সন্নিবিষ্ট কৰি ছপা আকাৰত ৰাইজক পঢ়িবলৈ সুবিধাকণ দিব। সামাজিক কামৰ লগত জাগ্ৰত প্ৰহৰী হৈ জড়িত হ'ব আৰু আধ্যাত্মিক দিশতো অংশগ্ৰহণ কৰি সমাজক আগুৱাই নিয়াত অহোপুৰুষাৰ্থ প্ৰয়াস কৰিব। 

  পুনৰাই আহিবলগীয়া দিনবিলাকত তেখেতে সু-স্বাস্থ্যৰ অধিকাৰী হৈ সুখ শান্তিৰে দিনবোৰ অতিবাহিত কৰিবলৈ সক্ষম হওঁক আমি তাৰে কামনা কৰিলো। তেখেত দীৰ্ঘজীৱি হওক তাৰে কামনা কৰি মোৰ চমু বক্তব্য সামৰণি মাৰিলো।

          ধন্যবাদেৰে ....

সহ শিক্ষক, দুদুল সোণোৱাল।

03/01/2022, সোমবাৰ ।