প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষক এজনে শ্ৰেণীকোঠাত সন্মূখীন হ'ব পৰা সমস্যা আৰু সম্ভাব্য সমাধানৰ উপায়।Problems and possible solutions that an early teacher may face in the classroom. 

🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒

🖊️প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষক এজনে শিক্ষাৰ পৰ্যায় অনুসৰি শ্ৰেণীকোঠাত সন্মূখীন হ'ব পৰা সমস্যা সমূহ ভিন ভিন হ'ব পাৰে। উচ্চতৰ মাধ্যমিক, মহাবিদ্যালয় পৰ্যায়ত ন-শিক্ষক এজনে প্ৰাৰম্ভিক অৱস্থাত যিবোৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হ'ব , সেইবোৰ প্ৰাথমিক পৰ্যায়ৰ ন-শিক্ষকে সন্মূখীন হোৱা সমস্যাৰ সৈতে একে নহ'বও পাৰে। অৱশ্যে ইয়াৰ দুই এটা সমস্যা সদৃশ হোৱাও পৰিলক্ষিত হয়। বিশেষকৈ প্ৰাৰম্ভিক অৱস্থাত প্ৰাথমিক পৰ্যায়ৰ বিদ্যালয়ত ন-শিক্ষকে শ্ৰেণীকোঠাত সন্মূখীন হ'ব পৰা কেইটামান সমস্যা এনেধৰণৰ হ'ব পাৰে - (ক)অভিযোজনৰ সমস্যা,(খ) শ্ৰেণীকোঠাত অৱস্থা - টেবুল,চকী,ডেস্ক বেঞ্চ সজ্জন, (গ) TLM ব্যৱহাৰৰ সমস্যা, (ঘ) পূৰ্ব প্ৰস্তুতিৰ সমস্যা, (ঙ) ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক দিশৰ সম্পৰ্কে অজ্ঞাত সমস্যা, (চ) ভয় বা শংকা বা দ্বিধাবোধ, (ছ) ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ অমনোযোগিতাৰ সৈতে মোকাবিলা, (জ) ব্লেকবৰ্ডৰ সুচল ব্যৱহাৰ আদি।

(ক)অভিযোজনৰ সমস্যা : 

অপৰিচিত পৰিৱেশ আৰু অপৰিচিত ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ সৈতে মিলিবলৈ প্ৰতিজন নতুন শিক্ষকৰ বাবে সাময়িক ভাৱে অসুবিধাৰ সৃষ্টি হয়। কি কৰিম, কেনেকৈ কৰিম, কেনেকৈ আগবাঢ়িম আদি বাৰেকুৰি প্ৰশ্নই মনত দ্বিধাবোধৰ লকৰে। যদি কিতাপ খনৰ বা পঢ়াব লগা বিষয়বোৰৰ সম্পৰ্কে পূৰ্বে জ্ঞাত নহয়, তেন্তে তেনে মনোভাৱ জাগি উঠাটো স্বাভাৱিক।

(খ) শ্ৰেণীকোঠাৰ সুব্যৱস্থা - 

টেবুল,চকী, ডেস্ক বেঞ্চ সজ্জন: শ্ৰেণীকোঠাত প্ৰৱেশ কৰা পিছত গম পোৱা যায় শ্ৰেণীকোঠাত কেনে পৰিৱেশ বিৰাজ কৰি আছে।অসজ্জিত অৱস্থাত চকী, মেজ, ডেস্ক, বেঞ্চ থাকিলে এইবোৰৰ সজ্জিতকৰণ সমস্যাই দেখা দিয়ে। তদুপৰি শ্ৰেণীটোত বহাৰ অসুবিধা অৰ্থাৎ ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ অনুপাতে ডেস্ক বেঞ্চ সীমিত হ'লে আসনৰ অভাৱ হয় যাৰবাবে কিছু ছাত্ৰ ছাত্ৰী থিয় হৈ থাকিব লগা হয়। গতিকে সেইবোৰ ঠিক-ঠাক কেনেকৈ কৰা হ'ব বা সমস্যাটো কেনেকৈ সমাধান কৰা হ'ব সেই সম্পৰ্কে দোধোৰ- মোধোৰ পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হ'ব পাৰে।

(গ) পূৰ্ব প্ৰস্তুতিৰ সমস্যা:

 পাঠদানৰ সম্পৰ্কত প্ৰাৰম্ভিক অৱস্থাত শিক্ষকজনৰ পূৰ্ব প্ৰস্তুতিৰ ক্ষেত্ৰত অসুবিধা হ'ব পাৰে। পাঠদানৰ বাবে লোৱা বিষয়বস্তুৰ পাঠ্যপুথিৰ অভাৱেও সমস্যাত পেলাব পাৰে। পাঠদানৰ বাবে পাঠ্যপুথিখনত থকা পঢ়াবলগীয়া পাঠটো আগতীয়াকৈ পঢ়ি নাহিলে পাঠৰ বিষয়বস্তু প্ৰদান কৰাত বা বুজোৱাত অসুবিধাৰ সন্মূখীন হোৱাৰ উপৰিও সংগতিহীন মন্তব্য দি পোৱাৰ সম্ভাৱনা বা শংকাৰ উদ্ভৱ হ'ব পাৰে। গতিকে পূৰ্ব প্ৰস্তুতি প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষক এজনৰ বাবে অন্যতম সমস্যা হিচাপে বিবেচনা কৰিব পাৰি। পাঠদান কাৰ্যসূচী সফল আৰু ফলপ্ৰসূ হ'বলৈ হ'লে পূৰ্ব প্ৰস্তুতিৰ একান্তই প্ৰয়োজন।

(ঘ) ব্লেকবৰ্ডৰ সুচল ব্যৱহাৰ: 

শিক্ষকজনে ব্লেকবৰ্ডৰ ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত কিছু অসুবিধা পাব পাৰে। ব্লেকবৰ্ডৰ অৱস্থান আৰু ইয়াৰ ব্যৱহাৰ যোগ্যতা সুচল হয় নে নহয় তাক আগতীয়াকৈ শিক্ষকজনে নাজানিলে শিক্ষাদান প্ৰক্ৰিয়াত অসুবিধাই দেখা দিয়ে। তদুপৰি ব্লেকবৰ্ড প্ৰথমবাৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ বাবে কিছু আচহুৱা যেন অনুভৱ হ'ব। যদি শ্ৰেণীকোঠাত ব্লেকবৰ্ডৰ সলনি হোৱাইটবৰ্ড (Whiteboard) থাকে তেন্তে পূৰ্বে ব্যৱহাৰ নকৰা শিক্ষক এজনৰ বাবে কিছু জঠৰতা আহি পৰিব।

(ঙ) ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ অমনোযোগিতাৰ সৈতে মোকাবিলা:

 কিছুমান শিক্ষাৰ্থীয়ে শ্ৰেণীকোঠাত পাঠদানৰ সময়ত অমনোযোগিতা প্ৰদৰ্শন কৰে। প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষক এজনে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ তেনে অমনোযোগিতাৰ বদ অভ্যাসৰ বাবে পাঠদানত অসুবিধাৰ সন্মূখীন হ'ব। কাৰণ নতুন শিক্ষকজনৰ বাবে পৰিৱেশ নতুন। ছাত্ৰ-ছাত্ৰী সকল অপৰিচিত আৰু সেয়ে তেওঁলোকৰ কোনকেইজন ছাত্ৰ-ছাত্ৰী বেছি অমনোযোগি তাক বাছি উলিয়াবলৈ কিছু অসুবিধাৰ সন্মূখীন হ'ব। গতিকে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মনোযোগ আকৰ্ষণ বৃদ্ধিৰ বাবে শিক্ষকজনে উচিত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি পাঠদান কৰোঁতে সময় অবাবত নষ্ট হ'ব।

(চ) ভয় বা শংকা বা দ্বিধাবোধ : 

নতুন শিক্ষকজনৰ বাবে শ্ৰেণীকোঠাৰ সকলোবোৰ নতুন। অৰ্থাৎ ছাত্ৰ ছাত্ৰী, শ্ৰেণীকোঠাৰ পৰিৱেশ বা পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ সৈতে অচিনাকি হোৱাৰ বাবে প্ৰথমে মনত কিঞ্চিত ভয় বা শংকা বা দ্বিধাবোধৰ অনুভৱ হ'ব। অৱশ্যে ইয়াৰ স্থায়িত্ব নাই।

(ছ) ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক দিশৰ সৈতে অপৰিচিত:

 প্ৰাৰম্ভিক এজন শিক্ষকে শ্ৰেণীকোঠাত উপৱিষ্ট সকলো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক দিশৰ সৈতে অপৰিচিত বা অজ্ঞাত। গতিকে পাঠদান কাৰ্যসূচীত কেনে পদ্ধতি অৱলম্বন কৰিলে ভাল হ'ব সেই ক্ষেত্ৰত অসুবিধাৰ সন্মূখীন হ'ব। পাঠদান কাৰ্যসূচী ফলৱৰ্তী হ'বলৈ শিক্ষকে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক দিশৰ সম্পৰ্কে অৱগত হোৱা বাঞ্ছনীয় বা তেওঁলোকৰ সম্পৰ্কে জ্ঞান আহৰণ কৰা প্ৰয়োজন। ইয়াৰ বিনে শিক্ষাদান প্ৰক্ৰিয়া ফলৱৰ্তী আৰু ফলপ্ৰসু বা কাৰ্যকৰী নহয়। শ্ৰেণীকোঠাত থকা সকলো শিক্ষাৰ্থী সম মেধাসম্পন্ন নহয়। মেধাৰ পাৰ্থক্য নুবুজিলে বা নাজানিলে শিক্ষকে শ্ৰেণীকোঠাত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক ফলপ্ৰসুভাৱে পাঠদান প্ৰদান কৰিবলৈ অপাৰগ হ'ব।

(জ) শিক্ষণ শিকন সঁজুলি (Teaching Learning Material) ব্যৱহাৰৰ সমস্যা: 

বিষয়বস্তুৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি শিক্ষণ শিকন সঁজুলি বা TLM ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বিষয়বস্তুৰ লগত কি TLM ব্যৱহাৰ বা প্ৰয়োগ কৰিব লাগিব সেই সম্পৰ্কে বিশদ জ্ঞান নাথাকিলে শিক্ষকজন অসুবিধাৰ সন্মূখীন হ'ব। 

প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষক এজনে শ্ৰেণীকোঠাত সততে সন্মুখীন হোৱা সমস্যা সমূ্হৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাব পৰা উপায়সমূহ হৈছে: 

i) অভিযোজনৰ বাবে শিক্ষকজনে পূৰ্ব ব্যৱস্থা কৰিব লাগিব। শ্ৰেণীকোঠাত উদ্ভৱ হোৱা সমস্যাসমূহ আৰু আগতীয়াকৈ বিদ্যালয়খনৰ সম্পৰ্কে তথ্য সংগ্ৰহ কৰি নিজকে প্ৰস্তুত কৰি তোলিব লাগিব।

ii) পাঠ্যক্ৰম, পাঠদান প্ৰক্ৰিয়াৰ সম্পৰ্কে জ্ঞাত বা জ্ঞান থাকিব লাগিব।

iii শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সম্পৰ্কে বুজিবলৈ প্ৰথম দিনটোত সকলোৰে পৰিচয় লৈ সহজ হ'বলৈ প্ৰয়াস কৰিব লাগিব।

iv) পাঠ্যক্ৰম আৰু পাঠ্যসূচীত থকা নিৰ্দিষ্ট পাঠৰ বিষয়বস্তু সম্পৰ্কে পূৰ্ব প্ৰস্তুতি । 

v) ব্লেকবৰ্ডৰ ব্যৱহাৰ আৰু হোৱাইটবৰ্ডৰ ব্যৱহাৰৰ জ্ঞান আহৰণ কৰিব লাগিব যাতে বিষয়বস্তুৰ লগত সংগতি ৰাখি ব'ৰ্ডৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। 

vi) ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ মনোযোগ বৃদ্ধিৰ বাবে সাধু বা গল্পৰ সহায়েৰে পাঠৰ উপস্থাপন।

vii) বুদ্ধিমাপণ পৰীক্ষা বা মনোবৈজ্ঞানিক অভীক্ষাৰ জৰিয়তে ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ মেধা পৰ্যায় বাছনি কৰি পাঠদান কাৰ্যসূচীত প্ৰয়োজনীয় পদ্ধতি অৱলম্বন।

viii) অভীক্ষাৰ জৰিয়তে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মানসিক দিশৰ সম্পৰ্কে উমান লোৱা। কোনো ছাত্ৰৰ জ্ঞান, অভিজ্ঞতা, বুদ্ধি, কৌশল, প্ৰৱনতা আদি পৰিমাপণ কৰিলেহে সঠিক পাঠ আদান-প্ৰদান কৰিব পৰা যায়।

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

আপুনি পঢ়ি কেনে পালে জনাব। যদি লেখাটো ভাল হৈছে তেন্তে ব্লগৰ comment বাকচত মন্তব্য এটা আগবঢ়াব। 

প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

লেখক : দুদুল সোণোৱাল।

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹