কেঁচুসাৰ ::
কেঁচুসাৰ জৈৱিক সাৰৰ ভিতৰত অন্যতম সাৰ হিচাপে চিহ্নিত। বহু যুগৰ পৰাই কেঁচুসাৰৰ সম্পৰ্কে অধ্যয়ন কৰা হৈছে আৰু ইয়াৰ প্ৰস্তুতকৰণৰ মানদণ্ড উন্নীতকৰণ কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে। প্ৰাচীন কালৰে পৰাই কৃষকৰ বন্ধু হিচাপে গন্য কৰা হয় কেঁচুসাৰক । মাটিৰ উৰ্বৰতা গুণ বৃদ্ধি কৰাৰ ক্ষেত্ৰত কেঁচুসাৰৰ ভূমিকা অতুলনীয়। বিশেষকৈ কেঁচুৱে মাটিৰ উপৰি অংশত থকা জৈৱিক পদাৰ্থ সমূহ পচন ঘটাই মাটিৰ উৰ্বৰতা শক্তি বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে। আনহাতে মাটিৰ তলত ঘনাই চলাচল কৰাৰ পথ তৈয়াৰ কৰি কেঁচুৱে প্ৰাকৃতিকভাৱে মাটি চহোৱাৰ কাম সমাপ্ত কৰে। যাৰ ফলত মাটিৰ তলত বহু বিন্ধাৰ সৃষ্টি হয় আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে পানীৰ চলাচলৰ সুবিধা হয়। ইয়াৰ পৰা মাটি ফৰফৰীয়া বা কোমল হোৱাত সহায়ক হয়।
*
কেঁচুসাৰ প্ৰস্তুতকৰণৰ দিহা :
কেঁচুসাৰ প্ৰস্তুতকৰণৰ বাবে কিছু নীতি নিয়ম মানি চলিব লগা হয়।
১/ কেঁচুসাৰ প্ৰস্তুতকৰণৰ বাবে এটা পকী চৌবাচ্চা তৈয়াৰ কৰিব লাগে ।চৌবাচ্চাৰ আকাৰ নিজৰ সুবিধা অনুসৰি কৰিব পাৰে। অৰ্থাৎ বহল আৰু দ গাত হ'লে বেচি পৰিমাণে সাৰ প্ৰস্তুত কৰিব পৰা যায়। কেঁচা গাঁতৰ জৰিয়তেও অৱশ্যে প্ৰস্তুত কৰিব পাৰি।
২/ চৌবাচ্চাৰ তলিত প্ৰথমে কিছু বালি বা মাটি মিহি কৰি পাতলকৈ ছটিয়াই দিব লাগে আৰু পঁচা গোবৰ ১-২ ইঞ্চি ডাঠকৈ ঢাকি দিব লাগে।
৩/ সাৰ প্ৰস্তুত কৰিবলৈ প্ৰয়োজন হোৱা জৈৱিক পদাৰ্থ যেনে- শাক-পাচলি কাটোতে ওলোৱা পেলনীয়া অংশ, গছৰ পাত, মেটেকা, বিভিন্ন বন বা অপতৃণ ,জীৱৰ মল-মূত্ৰ আদি গোটাই ল'ব লাগে আৰু সেইবোৰ দাৰে সৰু সৰুকৈ কাটি ল'ব লাগে।
৪/ কটাৰ পাছত অতি কমেও পদাৰ্থবোৰ সাতৰ পৰা দহ দিন পৰ্যন্ত দমাই থব লাগে যাতে পদাৰ্থ সমূহ কিছু মৰহি যায়।
৫/ এতিয়া কাটি ৰখা সামগ্ৰী সমূহ অলপ পানী ছটিয়াই চৌবাচ্চাত ভৰাব লাগে। চৌবাচ্চাত প্ৰায় ১.৫ফুট ডাঠকৈ পদাৰ্থ সমূহ দিব লাগে আৰু ইয়াৰ ওপৰত পুনৰ পঁচা গোবৰ দুই ইঞ্চিমান জোখত জাপি দিব লাগে। এনেদৰে প্ৰতি তৰপৰ মূৰে মূৰে গোবৰ দিব লাগে আৰু পানী ছটিয়াব লাগে।
৬/এতিয়া ৰঙা কেঁচু ১ ৰ পৰা ১.৫ কিলোগ্ৰাম জোখত পদাৰ্থ খিনিৰ ওপৰত মেলি দিব লাগে।
৭/ গাঁতটো সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পাছত বস্তা বা খেৰেৰে ভালকৈ ঢাকি দিব লাগে।
৮/ পদাৰ্থখিনিত যাতে পৰুৱা বা গোবৰুৱা আদি পোক পতঙ্গ সোমাই নষ্ট কৰিব নোৱাৰে তাৰ বাবে সাৱধানতা অৱলম্বন কৰা দৰকাৰ।
৯/ ৰ'দ বৰষুণৰ পৰা বচাবলৈ টিনপাতৰ বা খেৰৰ চালি এখন দিব লাগে।
১০/মাজে মাজে চৌবাচ্চাটো নিৰীক্ষণ কৰাৰ পিছত কিছু পানী ছটিয়াই থাকিব লাগে।
১১/ প্ৰায় ৫০-৭০ দিনৰ ভিতৰত কেঁচুসাৰলৈ পদাৰ্থ সমূহ পৰিণত হয়।
১২/ প্ৰস্তুত হোৱা সাৰ চৌবাচ্চাৰ পৰা উলিয়াই আনি পাতল ৰ'দ পৰা ঠাইত ৰাখি শুকুৱাই দিব লাগে। অৱশ্যে পোনপতীয়াকৈ ৰ'দত শুকুৱাব নালাগে।
কেঁচুসাৰৰ গুণাগুণ আৰু ব্যৱহাৰ:
কেঁচুসাৰ বিভিন্ন গুণ সমৃদ্ধ সাৰ। উদ্ভিদৰ বৃদ্ধিৰ বাবে প্ৰয়োজন হোৱা উপাদানসমুহ কেঁচুসাৰত উপলব্ধ হয়। বিশেষকৈ ছালফাৰ, মেগনেছিয়াম, কেলছিয়াম, পটাছ, ফছফৰাছ , নাইট্ৰজেন, আইৰণ, কপাৰ, জিংক, মেংগানিজ আদি উপাদান সমুহ কেঁচুসাৰত থাকে বুলি জনা যায়। তদুপৰি হৰমন এনজাইম আৰু জিবাৰলিন, ভিটামিন আদিও কেঁচু সাৰত উপলব্ধ। সেয়ে কেঁচুসাৰক উত্তম সাৰ হিচাপে চিহ্নিত কৰা হয়। মাটিৰ উৰ্বৰতা গুণ বৃদ্ধি কৰাৰ ক্ষেত্ৰত কেঁচুসাৰৰ ভূমিকা অতুলনীয়। আনহাতে এই সাৰে প্ৰদূষণ ৰোধ কৰাত প্ৰত্যক্ষ প্ৰভাৱ পেলায়।
*
* ফটো ইণ্টাৰনেটৰ পৰা সংগৃহীত
তথ্যসংগ্ৰহ : ১/বিজ্ঞানৰ পাঠ্যপুথি
২/ইণ্টাৰনেট
++++++++++++++++++++++++++++++
No comments:
Post a Comment
dudulsonowal32@gmail.com