সপ্তদশ খণ্ড, মহাত্মা গান্ধীৰ আত্মজীৱনী। Part-7, An Autobiography of Mahatma Gandhi.

সপ্তদশ খণ্ড,সত্যৰ সৈতে মোৰ পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা মহাত্মা গান্ধীৰ আত্মজীৱনী।

মূল লেখক : মোহনদাস কৰমচাদ্ গান্ধী ।

অসমীয়া অনুবাদ : দুদুল সোণোৱাল ।

5

দক্ষিণ আফ্ৰিকা যাবলৈ সাজু ।

     সেই বিষয়াজনৰ ওচৰলৈ যোৱাত মোৰ কোনো সন্দেহ নাছিল। কিন্তু তেওঁৰ অধৈৰ্য্যতা আৰু অত্যাধিক খং মোৰ ভুলৰ সকলো প্ৰৱঞ্চনাৰ বাহিৰত আছিল। ই বহিষ্কাৰৰ প্ৰমাণ দিয়া নাছিল। মই তেওঁৰ পাঁচ মিনিটতকৈ বেছি সময় ল'ব নোৱাৰো। কিন্তু তেওঁ কেৱল মোৰ কথা-বতৰা সহ্য কৰিব নোৱাৰিলে। তেওঁ নম্ৰতাৰে মোক যাবলৈ ক'ব পাৰিলেহেঁতেন, কিন্তু ক্ষমতাই তেওঁক অত্যাধিক পৰিমাণে নিচাগ্ৰস্ত কৰি তুলিছিল। পিছত, মই গম পাইছিলো যে ধৈৰ্য্য এই বিষয়াজনৰ এটা গুণ নহয়। তেওঁৰ দৰ্শনাৰ্থীসকলক অপমান কৰাটো তেওঁৰ বাবে অস্বাভাৱিক আছিল। সামান্যতম অপ্ৰীতিকৰতাই চাহিবক বাহিৰ লৈ যোৱাটো নিশ্চিত কৰিছিল। 

      

     এতিয়া মোৰ বেছিভাগ কাম স্বাভাৱিকতে তেওঁৰ আদালতত থাকিব। তেওঁক সন্নিবিষ্ট কৰাটো মোৰ বাহিৰত আছিল। তেওঁৰ লগত অনুগ্ৰহ কঢ়িয়াবলৈ মোৰ কোনো অসন্তুষ্টি নাছিল। সঁচাকৈয়ে এবাৰ তেওঁৰ বিৰুদ্ধে আগবাঢ়ি যাবলৈ ভাবুকি দিয়াৰ পিছত, মই নীৰৱ হৈ থাকিবলৈ ভাল নাপালোঁ।

   

     ইফালে মই দেশৰ ক্ষুদ্ৰ ৰাজনীতিৰ কিবা শিকিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিলোঁ। সৰু ৰাজ্যসমূহৰ এক সমন্বয় হোৱাৰ বাবে কাথিয়াৱাডত স্বাভাৱিকতে ইয়াৰ ৰাজনৈতিক সমৃদ্ধ শস্য আছিল। ৰাজ্যসমূহৰ মাজত ক্ষুদ্ৰ ষড়যন্ত্ৰ, আৰু ক্ষমতাৰ বাবে বিষয়াসকলৰ ষড়যন্ত্ৰ সেই দিনৰ নিয়ম আছিল। ৰাজকুমাৰসকল সদায় আনৰ দয়াত আছিল আৰু চাতুৰ্যবাদীসকলক তেওঁলোকৰ কাণ দিবলৈ সাজু আছিল । আনকি চাহিবৰ পিয়নকো আকৰ্ষণ কৰিব লগা হৈছিল, আৰু চাহিবৰ শিৰাষ্টেদাৰ তেওঁৰ মালিকতকৈ বেছি আছিল, কিয়নো তেওঁ তেওঁৰ চকু, কাণ আৰু তেওঁৰ দোভাষী আছিল। শিৰাষ্টেদাৰৰ ইচ্ছা আছিল আইন আৰু তেওঁৰ উপাৰ্জন সদায় চাহিবতকৈ বেছি বুলি প্ৰতিষ্ঠিত কৰা। এইটো অতিৰঞ্জিত হ'ব পাৰে কিন্তু তেওঁ নিশ্চিতভাৱে তেওঁৰ দৰমহাৰ বাহিৰত জীয়াই আছিল। 

     

     এই পৰিৱেশটো মোৰ বাবে বিষাক্ত যেন লাগিছিল আৰু কেনেকৈ অসম্পূৰ্ণ হৈ থাকিব লাগে সেয়া মোৰ বাবে এক চিৰস্থায়ী সমস্যা আছিল। মই সম্পূৰ্ণৰূপে হতাশাগ্ৰস্ত হৈছিলোঁ আৰু মোৰ ভায়জন স্পষ্টভাৱে ইয়াত বহিছিল। আমি দুয়োজনে অনুভৱ কৰিছিলো যে যদি মই কিছু কাম সুৰক্ষিত কৰি ল'ব পাৰিলোহেতেঁন, মই এই ষড়যন্ত্ৰৰ পৰিৱেশৰ পৰা মুক্ত হ'ব পাৰিলোহেতেঁন । কিন্তু ষড়যন্ত্ৰ অবিহনে মন্ত্ৰীত্ব বা বিচাৰকত্ব প্ৰশ্নৰ বাহিৰত আছিল। আৰু চাহিবৰ সৈতে কাজিয়া মোৰ অনুশীলনৰ পথত থিয় হৈছিল। 

     

     পোৰবন্দৰ তেতিয়া প্ৰশাসনৰ অধীনত আছিল আৰু ৰাজকুমাৰৰ বাবে অধিক ক্ষমতা সুৰক্ষিত কৰাৰ আকাৰত মোৰ তাত কিছু কাম আছিল। লগতে মই পুৰুষসকলৰ পৰা নিৰ্ধাৰিত গধুৰ শক্তি (ভূমি ভাড়া)ৰ সন্দৰ্ভত প্ৰশাসকক চাব লাগিছিল। এই বিষয়াজন যদিও এজন ভাৰতীয় আছিল, মই বিচাৰি পাইছিলো যে তেওঁ অহংকাৰী চাহিবতকৈ ভাল আছিল। তেওঁ সক্ষম হৈছিল, কিন্তু ৰয়টবোৰ মোৰ বাবে তেওঁৰ সামৰ্থ্যৰ বাবে ভাল নহয়। মই ৰাণাৰ বাবে আৰু কেইটামান ক্ষমতা সুৰক্ষিত কৰাত সফল হৈছিলো, কিন্তু মাৰ্চৰ বাবে কোনো সকাহ পোৱা নাছিলোঁ। এইটোৱে মোক আঘাত কৰিছিল যে তেওঁলোকৰ কাৰণটো আনকি সাৱধানে যোৱা নাছিল।

   

     গতিকে এই অভিযানতো মই তুলনামূলকভাৱে হতাশ হৈছিলোঁ। মই ভাবিছিলো যে মোৰ মক্কেলসকলৰ সৈতে ন্যায় কৰা হোৱা নাছিল, কিন্তু ইয়াক সুৰক্ষিত কৰাৰ উপায় মোৰ ওচৰত নাছিল। অতি বেছিকৈ মই ৰাজনৈতিক এজেণ্ট বা ৰাজ্যপালৰ ওচৰত আবেদন কৰিব পাৰিলোহেঁতেন যিয়ে এই আৱেদন খাৰিজ কৰি ক'লেহেঁতেন, "আমি হস্তক্ষেপ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছো।" যদি এনে সিদ্ধান্তবোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা কোনো নিয়ম বা নিয়ম থাকিলহেঁতেন, তেন্তে এইটো কিবা হ'লহেঁতেন কিন্তু ইয়াত চাহিবৰ ইচ্ছা আছিল আইন।

   

     মই বিৰক্ত হৈ পৰিছিলো । ইয়াৰ মাজতে পোৰবন্দৰৰ এটা মেমেন ফাৰ্মে মোৰ ভায়েকক নিম্নলিখিত প্ৰস্তাৱটো দি লিখিছিল: "দক্ষিণ আফ্ৰিকাত আমাৰ ব্যৱসায় আছে। আমাৰ এটা ডাঙৰ প্ৰতিষ্ঠান আৰু আদালতত আমাৰ এটা ডাঙৰ গোচৰ আছে, আমাৰ দাবী হৈছে 40,000 £। এইটো দীৰ্ঘদিন ধৰি চলি আছে।  আমি শ্ৰেষ্ঠ ভাকিল আৰু বেৰিষ্টাৰৰ সেৱা তছনছ কৰিছো। যদি আপুনি আপোনাৰ ভায়েকক তালৈ পঠিয়ায়, তেন্তে তেওঁ আমাৰ বাবে আৰু নিজৰ বাবেও উপযোগী হ'ব। তেওঁ আমাৰ পৰামৰ্শক নিজতকৈ ভালদৰে নিৰ্দেশনা দিব পাৰিব। আৰু তেওঁ পৃথিৱীৰ এক নতুন অংশ দেখা আৰু নতুন পৰিচয় প্ৰস্তুত কৰাৰ সুবিধা লাভ কৰিব।" মোৰ ভাতৃয়ে মোৰ সৈতে প্ৰস্তাৱটো আলোচনা কৰিছিল, মই স্পষ্টকৈ জানিব পৰা নাছিলো যে মই কেৱল পৰামৰ্শদাতাক নিৰ্দেশ দিব লাগিব নে আদালতত হাজিৰ হ'ব লাগিব। কিন্তু মই প্ৰলোভিত হৈছিলোঁ। 

  

      মোৰ ভাতৃয়ে মোক স্বৰ্গীয় শেঠ আব্দুল কৰিম ঝাভেৰীৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছিল, যি দাদা আব্দুল্লা এণ্ড কোম্পানীৰ অংশীদাৰ আছিল, যি হৈছে প্ৰশ্নত থকা প্ৰতিষ্ঠান।  "এইটো এটা কঠিন কাম নহ'ব", শেঠে মোক আশ্বাস দিছিল। "আমাৰ বন্ধু হিচাপে ডাঙৰ ইউৰোপীয় দল আছে, যাৰ পৰিচয় আপুনি কৰিব। আপুনি আমাৰ দোকানত আমাৰ বাবে উপযোগী হ'ব পাৰে। আমাৰ বেছিভাগ চিঠিপত্ৰ ইংৰাজীত আছে আৰু আপুনি আমাক সেইটোত সহায় কৰিব পাৰে। আপুনি অৱশ্যে আমাৰ অতিথি হ'ব আৰু সেয়েহে যিকোনো ব্যয় নহ'ব।" "আপোনাক মোৰ সেৱাৰ কিমান সময় ৰ প্ৰয়োজন? " মই সুধিছিলো। "আৰু পৰিশোধ কি হ'ব?" "এবছৰতকৈ বেছি নহয়। আমি আপোনাক প্ৰথম শ্ৰেণীৰ ৰিটাৰ্ণ ভাড়া আৰু 105 £ পৰিমাণ পৰিশোধ কৰিম, সকলোবোৰ পোৱা গৈছে।

   

     "এইটো বেৰিষ্টাৰ হিচাপে তালৈ খুব কমেই গৈ আছিল। এইটো প্ৰতিষ্ঠানটোৰ সেৱক হিচাপে গৈ আছিল। কিন্তু মই কেনেবাকৈ ভাৰত এৰিব বিচাৰিছিলো।  এখন নতুন দেশ চোৱাৰ আৰু নতুন অভিজ্ঞতা লাভ কৰাৰ লোভনীয় সুযোগো আছিল। লগতে মই মোৰ ভায়েকলৈ ১০৫ £ পঠিয়াব পাৰোঁ আৰু ঘৰৰ খৰচত সহায় কৰিব পাৰোঁ। মই কোনো ধৰণৰ অগ্ৰসৰ নোহোৱাকৈ প্ৰস্তাৱটো বন্ধ কৰি দক্ষিণ আফ্ৰিকালৈ যাবলৈ সাজু হৈছিলো।

****************************************