বিজ্ঞানৰ মনোৰম কথা। সূৰ্যৰ উদয় সদায় একে দিশত হয়নে ? The pleasant talk of science. Is the sun always rising in the same direction ?
সূৰ্য সদায় ঠিক একেটা দিশতে উদয় নহয়। আমি যদিও জন্মলগ্নৰে পৰা দেখি অহা সূৰ্যটোক একেটা দিশতে উদয় হোৱা দেখোঁ । তথাপি ই প্ৰকৃত শুদ্ধ নহয় । বিজ্ঞানৰ মতে সেই কথা নিখুঁতভাবে শুদ্ধ নহয়। বহু বিজ্ঞানীৰ বহু পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ অন্তত গম পোৱা যায় যে সূৰ্য প্ৰকৃততে বিভিন্ন দিশত উদয় হয়। বিশেষকৈ ২১ মাৰ্চ আৰু ২৩ ছেপ্টেম্বৰত, বছৰৰ এই দুটা দিনতহে সূৰ্য যথাৰ্থতে পূব দিশত উদয় হয়।আন সকলোবোৰ দিনত সূৰ্য উত্তৰ পূব নতুবা দক্ষিণ পূৱত উদয় হয়।
ইয়াক বহলাই ক'লে এনেধৰণৰ হ'ব- গ্ৰীষ্ম সংক্ৰান্তিৰ (২১ জুনৰ আশে পাশে) পৰা সূৰ্যোদয়ৰ স্থান ক্ৰমে দক্ষিণৰ ফালে স্থানান্তৰ হয়। তেতিয়া সেই সময়ক দক্ষিণায়ন অৰ্থাৎ দক্ষিণলৈ গতি কৰা বুলি কোৱা হয়। সূৰ্যৰ দক্ষিণায়ন শীত সংক্ৰান্তিলৈ অৰ্থাৎ ২২ ডিচেম্বৰলৈ অব্যাহত থাকে।
ইয়াৰ পৰৱৰ্তী সময়ত সূৰ্যোদয়ৰ স্থান পুনৰ সলনি হয় আৰু ক্ৰমাৎ উত্তৰমুখী হয়। তেতিয়া সূৰ্যৰ উত্তৰায়ন অৰ্থাৎ উত্তৰ দিশত গতি কৰা বুলি কোৱা হয়।
( সূৰ্যটো পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় ১৫০,০০০,০০০ কিল'মিটাৰ (১৫০ নিযুত কি.মি.) দূৰত অৱস্থিত।)
পৃথিৱীখন নে সূৰ্য সৌৰজগতৰ কেন্দ্ৰ ?
অতীজতে পৃথিৱীকহে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। পৃথিৱীৰ চৌদিশে সূৰ্য, চন্দ্ৰ,তৰা আৰু গ্ৰহবোৰ অনবৰতে পৰিভ্ৰমণ কৰি থাকে বুলি ভবা হৈছিল। প্ৰায় পাঁচশ বছৰৰ পূৰ্বে পোলেণ্ডৰ এজন পুৰোহিত তথা জ্যোতিৰ্বিদ নিক'লাছ ক'পাৰনিকাছে ( জন্ম ১৪৭৩, মৃত্যু ১৫৪৩ ) এই ধাৰণাক নস্যাৎ কৰি প্ৰথম সূৰ্য সৌৰজগতৰ কেন্দ্ৰত অৱস্থিত বুলি কৈছিল। তেখেতে কৈছিল যে সূৰ্য সৌৰজগতৰ কেন্দ্ৰত থাকে আৰু আন গ্ৰহবোৰে সূৰ্যৰ চাৰিওফালে প্ৰদক্ষিণ কৰি থাকে। এয়া আছিল সেই সময়ৰ এক আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাৰণা। তেওঁৰ তথ্যৰাজি মৃত্যুৰ পিছতহে ১৫৪৩ চনত প্ৰকাশিত হৈছিল বুলি জনা যায়।
ইয়াৰ পৰৱৰ্তী সময়ত আন এজন বিখ্যাত বিজ্ঞানী গেলিলিও গেলিলিয়ে ১৬০৯ চনত এটা অত্যন্ত শক্তিশালী দূৰবীক্ষণ যন্ত্ৰ সাজি উলিয়াইছিল। এই দূৰবীক্ষণ যন্ত্ৰৰ সহায়ত বিভিন্ন গ্ৰহ আৰু উপগ্ৰহবোৰ নিৰীক্ষণ কৰি দেখিবলৈ পাইছিল যিয়ে সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰি আছে। গেলিলিওই বিভিন্ন যুক্তিৰ আধাৰত প্ৰতিপন্ন কৰিছিল যে সকলো গ্ৰহই পৃথিৱীৰ সলনি সূৰ্যৰ চাৰিওফালে পৰিভ্ৰমণ কৰে। ইয়াৰ পাছৰ পৰাই মানুহৰ আগৰ ধাৰণাৰ পৰিবৰ্তন ঘটিছিল আৰু নতুন ধাৰণাক আকোঁৱালি লৈছিল।
প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জনালো।
লেখক : দুদুল সোণোৱাল ।
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻
No comments:
Post a Comment
dudulsonowal32@gmail.com