শিকনৰ প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি আৰু ইয়াৰ শৈক্ষিক গুৰুত্ব - সংক্ষিপ্ত আলোচনা।The Trial And Error Method Of Learning and its educational significance.

শিকনৰ প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি আৰু ইয়াৰ শৈক্ষিক গুৰুত্ব - সংক্ষিপ্ত আলোচনা।

The Trial And Error Method Of Learning and its educational significance.

     🖊️ থৰ্ণডাইক নামৰ এগৰাকী মনোবিজ্ঞানীয়ে 'প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি'ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। তেওঁৰ সংযোগবাদ তত্ত্বৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই পদ্ধতি প্ৰতিষ্ঠিত বুলি জনা যায়। 'প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি'ৰ মতে কোনো শিকনীয় বিষয় সম্পূৰ্ণ আয়ত্তাধীন হোৱাৰ আগতে বহু বিৰামহীন প্ৰচেষ্টাৰ আৱশ্যক হয়। কামটো কৰিবলৈ কৰা প্ৰচেষ্টা সমূহৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট ভুল হ'ব পাৰে বা ভুল হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে। এনে ভুল সমূহ আঁতৰাবলৈ নেৰানেপেৰা প্ৰচেষ্টাৰ আৱশ্যক হয়। যদি অবিৰতভাৱে প্ৰচেষ্টা কৰি থকা হয় তেন্তে কামটো কৰোঁতে প্ৰথম অৱস্থাত হোৱা ভুলৰ পৰিমাণ লগতে প্ৰয়োজন হোৱা সময়ৰ পৰিমাণ ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস পাবলৈ ধৰে আৰু এটা সময়ত কামটো নিৰ্ভুলভাৱে অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে সম্পাদন কৰিব পৰা যায়। মনোবিজ্ঞানী থৰ্ণডাইকৰ মতে এয়াই হৈছে শিকন বা শিক্ষণৰ'প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি । অৰ্থাৎ বাৰে বাৰে কৰা ভুল আৰু প্ৰচেষ্টাৰ অভিজ্ঞতাই শেষত শুদ্ধ পথৰ সন্ধান দিয়ে। 

       মনোবিজ্ঞানী থৰ্ণডাইকে তেওঁৰ শিক্ষণৰ'প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি' এটা বিশেষ পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা নিৰ্ভুল ভাৱে প্ৰমাণ কৰি দেখুৱাইছিল। উল্লেখ্য যে তেওঁ এটা ভোকাতুৰ মেকুৰীৰ ওপৰত পৰীক্ষা কৰি প্ৰদত্ত পদ্ধতিটো প্ৰমাণ কৰি দেখুৱাইছিল। "তেওঁ ভোকাতুৰ মেকুৰীটো এটা বিশেষ কৌশল প্ৰয়োগ কৰি সজা এটা কৌতুক বাকচৰ ভিতৰত আবদ্ধ কৰিছিল। মেকুৰীটোৱে দেখাকৈ কৌতুক বাকচটোৰ বাহিৰত এখন থালত ভজা মাছ ৰাখিছিল। বাকচটোৰ প্ৰৱেশ পথৰ দুৱাৰখনো এনেদৰে ৰখা হৈছিল যে ইয়াক ভিতৰৰ ফালৰ পৰা এডাল ৰছী টানিলেই সহজে খুলিব পাৰি। বাকচটোৰ ভিতৰৰ পৰা মেকুৰীটোৱে বাহিৰত ভজা মাছ দেখি খোৱাৰ বাবে অস্থিৰ হৈ পৰিল আৰু বাকচটোৰ পৰা ওলাবলৈ আপ্ৰাণ চেষ্টা কৰিবলৈ ধৰিলে। বাকচটোৰ ভিতৰতে মেকুৰীটোৱে জপিয়াব আৰম্ভ কৰিলে আৰু দুৱাৰ মোকলাবৰ বাবে চৌদিশে হাতোৰাৰে আচুৰিব ধৰিলে। এনে অন্ধ প্ৰচেষ্টাৰ ব্যৰ্থ পৰিণতিৰে সি কিছু সময় কটোৱাৰ পিছত সি এবাৰ কেনেবাকৈ নিৰ্দিষ্ট ৰছীডাল টানি দিয়ে আৰু লগে লগে দুৱাৰ খন খোল খাই যায়। মেকুৰীটোৱে তৎক্ষণাৎ বাহিৰলৈ ওলাই আহি ভজা মাছখিনি খায়। এনেদৰে মেকুৰীটোৱে ভুল আৰু প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে লক্ষ্য বিন্দুত উপনীত হ'ব পাৰিলে। থৰ্ণডাইকে দ্বিতীয় বাৰৰ বাবে একেই পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰি মেকুৰীটোক কৌতুক বাকচৰ ভিতৰত আবদ্ধ কৰি ৰাখিলে আৰু বাহিৰত ভজা মাছ ৰাখি থ'লে।এইবাৰো মেকুৰীটোৱে একে ধৰণৰ আচৰণ কৰিলে কিন্তু কিছু সময়ৰ পিছত প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতিৰে দুৱাৰ খুলিব সক্ষম হ'ল আৰু লক্ষবিন্দুত উপনীত হ'ল। এনেদৰে থৰ্ণডাইকে প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতিটো পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা প্ৰমাণিত কৰিছিল।

         পদ্ধতিটোৰ শৈক্ষিক গুৰুত্ব: 

    প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতিয়ে ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলৰ চৰিত্ৰ গঠন, সজগুণ আৰু আচৰণ শিকনত সহায় কৰে।

       মনোবিজ্ঞানী থৰ্ণডাইকৰ মতে শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতিটোৰ যথেষ্ট প্ৰভাৱ আছে। প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতিটোয়ে ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলৰ সংক্ৰিয় অংশ গ্ৰহণত গুৰুত্ব দিয়ে । বাৰে বাৰে কৰা প্ৰচেষ্টাই এহাতে ভুলৰ পৰিমাণ কমাই আনে আৰু আনহাতে অভ্যাস গঠনত ই সহায় কৰে। দৈহিক ক্ৰিয়াৰ পুনৰাবৃত্তিৰে শিক্ষাৰ্থী আৰু শিক্ষা বিষয়ৰ মাজত এক দেহ আৰু এক মন হিচাপে সংযোগ স্থাপন কৰা প্ৰয়োজন । ইয়াৰ দ্বাৰা চৰিত্ৰ আৰু ব্যক্তিত্বৰ সজ গুণ আৰু আচৰণসমুহ শিকন কালত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে আহৰণ কৰিব পাৰে। সেয়ে থৰ্ণডাইকৰ মতে শিক্ষণৰ মূল উদ্দেশ্য হৈছে অনুশীলনৰ জৰিয়তে অভ্যাস গঠন কৰা। বিশেষকৈ বিদ্যালয়ত গণিত শিক্ষণত এই পদ্ধতি প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি। গণিতৰ সূত্ৰ, বুৰঞ্জীৰ চন,তাৰিখ,মাহ, কবিতা মুখস্থ, বিজ্ঞানৰ সূত্ৰ আয়ত্বকৰণত এই পদ্ধতি অতি উপযোগী। বীজগণিতৰ ক্ষেত্ৰত ৰাশিৰ সমাধান আৰু সমীকৰণ সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত এই পদ্ধতি অতি উত্তম হিচাপে বিবেচিত। তদুপৰি জ্যামিতি শিকনতো ইয়াক প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি। আমাৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলে বাৰে বাৰে কৰা চেষ্টাৰ ফলত এটা নিৰ্ভুল জ্যামিতিক আকৃতি অংকন কৰিবলৈ সক্ষম হয়। শিক্ষণত আমাৰ শিক্ষক সমাজে এই পদ্ধতি অৱলম্বন কৰিলে সুফল পাব বুলি আশা কৰিব পাৰি।

🚀 পদ্ধতিটো পঢ়া শেষত তলত দিয়া প্ৰশ্ন কেইটা সমাধান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিবা । --

ক) 'বাৰে বাৰে চেষ্টা কৰাৰ ফলত এজন ছাত্ৰই নিজে অংকটো কৰিব পৰা হ'ল।'--> এই শিকন পদ্ধতি _________ তত্ত্বৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত।

খ) সন্তুষ্টি আৰু অনুশীলন __________ শিকন পদ্ধতিৰ মুখ্য উপাদান। 

গ) শিকনৰ "প্ৰচেষ্টা আৰু ভুল পদ্ধতি"ৰ ___________ পৃষ্ঠপোষকতা কৰিছিল।

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

     

আখৰ জোঁটনি আৰু ইয়াৰ সমস্যাৰ সম্পৰ্কে সংক্ষিপ্ত অৱলোকন। A brief overview of the letter structure and its problems.

    🖊️আখৰ জোঁটনি হ'ল ভাষা এটাৰ লিখিত ৰূপৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত হৈ থকা বিষয়। ভাষা এটাৰ লিখন আৰু পঠনৰ বাবে বৰ্ণ বা প্ৰতীকৰ আধাৰত যি শব্দগুচ্ছ লিখা হয়, প্ৰকৃততে সেয়াই হ'ল ভাষা এটাৰ আখৰ জোঁটনি। 

     ইয়াৰ পৰা আমি ক'ব পাৰোঁ যে পদ্ধতিগত ভাৱে যি লিখন ৰীতি ভাষা শিকণত প্ৰয়োগ কৰা হয় সেয়াই ভাষাটোৰ আখৰ জোঁটনি। আনহাতে অসমীয়া হেমকোষ অভিধানৰ মতে আখৰ জোঁটনিৰ অৰ্থ- বৰ্ণ বিন্যাস, বানান, আখৰ জোঁটোৱা আৰু উচ্চাৰণ কৰা কাৰ্য (the art of spelling) ক বুজায়। পাশ্চাত্য সাহিত্যৰ লেখক মাৰিঅ' এ পাই ( Mario A. Pai) আৰু ফ্ৰাংক গায়েনৰ (Frank Gayenor) নামৰ দুগৰাকী লেখকৰ দ্বাৰা ৰচিত ভাষাৰ অভিধান "Dictionary Of Linguistic" ৰ মতে "কথিত শব্দ এটাৰ ৰূপদানৰ পৰম্পৰাগত উপায় আৰু ইয়াৰ পৰম্পৰাগত লিখিত ৰূপদানেই হৈছে জোঁটনি।" ( The conventional way of representing also the conventional represention in writing of a spoken word.) 

     উল্লেখযোগ্য যে ভাষা এটাত ব্যৱহৃত শব্দৰ আখৰ জোঁটনি যদি সঠিক আৰু শুদ্ধ নহয় তেন্তে অৰ্থ প্ৰকাশত বিভ্ৰান্তিৰ সৃষ্টি হয়। আন ভাষাৰ দৰে অসমীয়া ভাষাটো আখৰ জোঁটনিৰ প্ৰতিশব্দ ৰূপে বৰ্ণবিন্যাস, বানান , উচ্চাৰণ আদি শব্দ সৃষ্টিত প্ৰয়োগ কৰা হয়। অসমীয়া ভাষাৰ আখৰ জোঁটনিৰ ক্ষেত্ৰত ভাষাবিদৰ দ্বাৰা কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ নিৰ্দিষ্ট নিয়ম বান্ধি দিয়া পৰিলক্ষিত হয়। আখৰ জোঁটনিৰ ক্ষেত্ৰত এনে নিয়মবোৰ মানি নচলিলে ভাষাৰ শুদ্ধ প্ৰয়োগত আউল লাগে। 

     সাম্প্ৰতিক সময়ত আখৰ জোঁটনি সমস্যাই এক গুৰুতৰ ৰূপ ধাৰণ কৰা পৰিলক্ষিত হৈছে। অসমীয়া ভাষাৰ আখৰ জোঁটনিৰ খেলিমেলিৰ অন্তৰালত কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ সমস্যা লুকাই আছে বুলি আমি আখৰ জোঁটনিৰ সম্পৰ্কে সঠিক ভাৱে অধ্যয়ন কৰিলে ঠাৱৰ কৰিব পাৰোঁ। তলত সমস্যা সমূহৰ সম্পৰ্কে আলোচনা আগবঢ়োৱা হ'ল।

   প্ৰথম সমস্যা হ'ল আখৰ জোঁটনিৰ সুসমন্বয়ৰ অভাৱ। অসমীয়া ভাষাৰ আখৰ জোঁটনিৰ বেমেজালিৰ প্ৰধান সমস্যা বুলি ইয়াক গণ্য কৰিব পাৰি। কাৰণ অসমীয়া ভাষাত উচ্চাৰিত ধ্বনিমালা আৰু আখৰমালাৰ মাজত বৃহৎ প্ৰভেদ বা অসামঞ্জস্য দেখা যায় যাৰ ফলত অসমীয়া আখৰ জোঁটনিত সমস্যাৰ সৃষ্টি হৈ আহিছে। ভালদৰে গণনা কৰি চালে আপুনি দেখিব যে অসমীয়া ভাষাত ধ্বনিগত বৰ্ণতকৈ লিখিত আখৰ বহু পৰিমাণে বেছি। উদাহৰণস্বৰূপে, উচ্চাৰিত স্বৰবৰ্ণ মাথোন আঠোটা, কিন্তু আখৰ এঘাৰটা আছে। সেইদৰে উচ্চাৰিত ব্যঞ্জনবৰ্ণ তেইচটা আছে, কিন্তু লিখিত আখৰ আছে চল্লিশটা। অৰ্থাৎ স্বৰবৰ্ণ আঠটা আৰু ব্যঞ্জনবৰ্ণৰ তেইচটা মুঠ একত্ৰিশ(৮+২৩=৩১) টা বৰ্ণ লিখিবলৈ সৰ্বমুঠ একাৱন্ন (৪০+১১=৫১)টা আখৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। উল্লেখ্য যে অসমীয়া ভাষাত একোটা বৰ্ণৰ বিপৰীতে একাধিক আখৰ প্ৰয়োগ কৰা হয় বাবে আখৰ জোঁটনিত খেলিমেলিৰ সৃষ্টি হয়। বিশেষকৈ কণ কণ ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলৰ ক্ষেত্ৰত এনে অসুবিধাই বিশেষভাৱে প্ৰভাৱ পেলায়ছে। অৰ্থাৎ প্ৰাথমিক আৰু উচ্চ প্ৰাথমিক পৰ্যায়ত এই সমস্যা উদ্ভৱ হোৱা পৰিলক্ষিত হয়। 

   দ্বিতীয়তে, হ্ৰস্ব আৰু দীৰ্ঘ ৰূপৰ প্ৰয়োগৰ সমস্যা। অসমীয়া ভাষাত 'ই' আ 'ঈ' এই বৰ্ণ দুটাৰ ভিতৰত হ্ৰস্ব/ই/ -- হে উচ্চাৰণ হয় বুলি জনা যায়। একেদৰে 'উ' আৰু 'ঊ' ৰ ক্ষেত্ৰত হ্ৰস্ব/উ/-- ৰ উচ্চাৰণ পোৱা যায়। গতিকে দুটা উচ্চাৰিত ধ্বনিৰ বাবে চাৰিটা আখৰ প্ৰয়োগ কৰাৰ কাৰণে সততে বানান ভুল হয়।

   তৃতীয়তে, চ আৰু ছ প্ৰয়োগত উদ্ভৱ হোৱা সমস্যা । অসমীয়া ভাষাত চ আৰু ছ ৰ উচ্চাৰণ সদায় চ হয়। সেয়ে এই ধ্বনিৰ বিপৰীতে আখৰ প্ৰয়োগত সমস্যাই দেখা দিয়ে। শব্দ গঠন কৰিবলৈ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'ব লগীয়া হয়। যেনে - ছাতি শব্দত 'চাতি' হ'ব নে 'ছাতি' হ'ব তাক সহজতে ঠিৰাং কৰিবলৈ অসুবিধা হয়। দিছপুৰ / দিচপুৰ, ছাল / চাল, --- আদি।

    চতুৰ্থতে, ত/ট/ৎ , থ/ঠ , দ/ড , ধ/ঢ ,ন/ণ ৰ প্ৰয়োগত দেখা দিয়া সমস্যা। অসমীয়া ভাষাত সংস্কৃতৰ দন্ত্য আৰু মৰ্ধূন্য ধ্বনিৰ বিপৰীতে দন্তমূলীয় ত,থ,দ,ধ,ন ধ্বনিৰ উচ্চাৰণহে আছে । কিন্তু এই পাঁচোটা ধ্বনিৰ বিপৰীতে মুঠ এঘাৰটা ( ত/ট/ৎ , থ/ঠ , দ/ড , ধ/ঢ ,ন/ণ) আখৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ ফলত আখৰ জোঁটনিত খেলিমেলি সমস্যাৰ উদ্ভৱ হয়।

     পঞ্চমতে শ,ষ,স -ৰ প্ৰয়োগত দেখা দিয়া সমস্যা। অসমীয়া ভাষাত শ,ষ,স - এই তিনিটা আখৰৰ ক্ষেত্ৰত কেৱল 'স' ৰূপতহে উচ্চাৰণ হয়। বাকী আখৰ কেইটা শ,ষ ৰূপত শব্দত উচ্চাৰণৰ প্ৰয়োগ কৰা নহয় । অথচ শ,ষ আখৰৰ জৰিয়তেও শব্দ গঠন কৰা হয়। গতিকে উচ্চাৰণগত কাৰণত শব্দ গঠনত খেলিমেলিৰ সৃষ্টি হয়। তদুপৰি অসমীয়া ভাষাত ষত্ববিধিৰ নিয়মো মানি চলিব লগীয়া হয়। 

     ষষ্ঠতে, ব আৰু ৱ ব্যৱহাৰত দেখা দিয়া সমস্যা। ৱ আৰু ব'ৰ উচ্চাৰণ অসমীয়া ভাষাত সুকীয়া সুকীয়া। ৱ ধ্বনিৰ উচ্চাৰণ শব্দৰ আদি অৱস্থানত অসমীয়া ভাষাত পাবলৈ নাই বা ৱ ধ্বনি শব্দৰ আদি অৱস্থানত নবহে বুলিলেও হয়। সেয়েহে সংস্কৃতৰ পৰা অহা বহু শব্দৰ আদি স্থানত থকা ৱ'ৰ উচ্চাৰণ ব হৈছে। যেনে - সংস্কৃতৰ 'ৱাণি'(কাপোৰ বোৱা কাৰ্য) শব্দৰ অসমীয়া ৰূপ 'বাণি' , 'ৱাণ' শব্দৰ অসমীয়া ৰূপ 'বাণ'(কাঁড়), 'ৱৰ্ণবিন্যাস' শব্দৰ অসমীয়া ৰূপ 'বৰ্ণবিন্যাস', -- আদি। এনে বহু উদাহৰণ উল্লেখ কৰিব পাৰি।

    সপ্তমমতে, চন্দ্ৰবিন্দুৰ প্ৰয়োগৰ ক্ষেত্ৰত উদ্ভৱ হোৱা সমস্যা। অসমীয়া ভাষাত চন্দ্ৰবিন্দুৰ প্ৰয়োগৰ অবিহনে কিছুমান শব্দই অন্য অৰ্থ বহন কৰে নতুবা শব্দটো অৰ্থহীন হৈ পৰে। সেয়ে এনে শব্দত চন্দ্ৰবিন্দু প্ৰয়োগ কৰাটো অপৰিহাৰ্য হৈ পৰে। কিন্তু কোনবোৰ শব্দত চন্দ্ৰবিন্দু বহুৱাব লাগিব বা কোনবোৰত নালাগে আদি কথাবোৰ স্পষ্টকৈ নাজানিলে চন্দ্ৰবিন্দুৰ প্ৰয়োগত খেলেমেলিৰ সৃষ্টি হয়।

   চন্দ্ৰবিন্দু হৈছে অসমীয়া ভাষাৰ এটা বিশিষ্ট ধ্বনি। চন্দ্ৰবিন্দু য'ত দিব লাগে ত'ত নিদিলে শব্দৰ অৰ্থ সলনি হৈ যায়। যেনে -- 

    আঁহ --- আহি

    বাঁহ ---- বাহ

    পাঁচ -----পাচ

    আঁহত --- আহত 

    কাঁহ -----কাহ , আদি।

অসমীয়া ভাষাত চন্দ্ৰবিন্দু সদায় স্বৰবৰ্ণৰ সৈতেহে বহে বা উচ্চাৰিত হয়। যেনে - অঁকা, অঁকৰা, আঁচনি, আঁক, আঁতৰি, আঁহ, ওঁঠ, ----আদি। চন্দ্ৰবিন্দু বহোৱাৰ আৰু বহু নিয়ম আছে। পৰৱৰ্তী সময়ত ইয়াৰ সম্পৰ্কে লিখিবলৈ প্ৰয়াস কৰা হ'ব।

    অষ্টমতে, ৰ/ড় ৰ প্ৰয়োগত সমস্যা। অসমীয়া ভাষাত ৰ আৰু ড় আখৰ দুটাৰ উচ্চাৰণ 'ৰ' হয়। গতিকে কোনটো শব্দত ৰ আৰু কোনটো শব্দত ড় বহিব তাৰ কোনো ধৰাবন্ধা নিয়ম নাই যাৰ বাবে শব্দ গঠনত খেলিমেলিৰ সৃষ্টি হয়।

   নৱমতে, উ আৰু ঊ বা অনুস্বাৰৰ উচ্চাৰণ একে যদিও আখৰ দুটা হোৱাৰ বাবে আখৰ জোঁটনিত খেলিমেলিৰ সৃষ্টি হয়। ক'ত উ-কাৰ আৰু ক'ত ঊ-কাৰ বহিব বাচনি কৰাত অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'ব লগীয়া হয়।

    দশমতে, জ, ঝ আৰু য (অন্ত:স্থ য) ৰ প্ৰয়োগত পৰিলক্ষিত হোৱা সমস্যা । এই তিনিওটা আখৰৰ উচ্চাৰণ 'জ' হয়। যাৰ বাবে শব্দ গঠনত খেলিমেলিৰ সৃষ্টি হয়। 

    উপৰোক্ত আলোচনাৰ পৰা বুজা গ'ল যে অসমীয়া ভাষাৰ আখৰ জোঁটনিত যথেষ্ট খেলিমেলি উদ্ভৱ হোৱা সমস্যা পৰিলক্ষিত হয় যিবোৰ আজিকোপতি আমাৰ ভাষাবিদ সকলে, বৌদ্ধিক সমাজে সমাধানৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিব সক্ষম হোৱা নাই। অৰুণোদয় যুগতে মিছনেৰী লেখক তথা চিন্তাবিদ সকলে আখৰ জোঁটনিৰ সমস্যা নাইকিয়া কৰিবলৈ অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছিল যদিও সমৰ্থ নহ'ল। হেমচন্দ্ৰ, গুণাভিৰাম বৰুৱাৰ দিনত তেওঁলোকে সৃষ্টি কৰি থৈ যোৱা আখৰ জোঁটনিয়েই আজিও চলি আছে। যাৰ সহায়ত অসমীয়া ভাষা বৰ্ণবিন্যাসৰ দিশটো চলাই থকা হৈছে। আমি আশা ৰাখিছোঁ অদূৰ ভৱিষ্যতে আমাৰ বয়োজেষ্ঠ্য অগ্ৰদূত সকলে এই ক্ষেত্ৰত বিভিন্ন পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ মাজেৰে আখৰ জোঁটনিৰ সমস্যা নাইকিয়া কৰি অৰ্থাৎ চমু কৰি নতুন প্ৰজন্মৰ ভাষা শিকনৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিব।

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

সংক্ষিপ্ত প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি চোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জনালো। - লেখক: দুদুল সোণোৱাল।

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

শিক্ষক দিৱসত আগবঢ়োৱা এটা সংক্ষিপ্ত ভাষণ.. A short speech on Teachers' Day...

    শিক্ষক দিৱসত আগবঢ়োৱা এটা সংক্ষিপ্ত ভাষণ..  A short speech on Teachers' Day...

🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈🎈

     পৰম শ্ৰদ্ধাৰ সভাপতি মহোদয় তথা হাহঁখাটী উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ৰ মোৰ অগ্ৰজ আৰু অনুজ সহকৰ্মী বন্ধুসকল আৰু মৰমৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকল । বক্তব্যৰ আৰম্ভণিতে আপোনাসৱলৈ মোৰ তৰফৰ পৰা 'শিক্ষক দিৱস'ৰ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছোঁ। 

     আমাৰ আদৰ্শৰণীয় ব্যক্তি ড° সৰ্বপল্লী ৰাধাকৃষ্ণণ এগৰাকী প্ৰখ্যাত শিক্ষক, লেখক, চিন্তাবিদ আৰু ৰাজনীতিবিদ আছিল। তেওঁক স্মৰণৰ চলেৰে আজি সকলো শিক্ষাৰ্থীয়ে গুৰুৰ চৰণত ভক্তিভাৱেৰে সেৱা জনোৱাই হ'ল আজি দিনটোৰ তাৎপৰ্য। আজি তোমালোকে যিদৰে শিক্ষক দিৱস উদযাপন কৰিছা ঠিক একেদৰে পূৰ্বৰ দিনবিলাকতো উদযাপন কৰি অহা হৈছে। অৰ্থাৎ প্ৰতিটো বছৰতে পণ্ডিত সৰ্বপল্লী ৰাধাকৃষ্ণণক আমি স্মৰণ কৰো, কিন্তু এই স্মৰণ সাৰ্থক হৈছে নে? আমি কেৱল তেওঁৰ নামত পুষ্পাঞ্জলি দি ক্ষান্ত থাকিলেই নহ'ব আমি সকলোৱে তেওঁৰ গুণ, তেওঁৰ পৰামৰ্শ সমূহো আয়ত্ব কৰিব লাগিব। তেতিয়াহে শিক্ষক দিৱস উদযাপনৰ সাৰ্থকতা থাকিব।

    মোৰ মৰমৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলক অনুৰোধ জনাওঁ , শিক্ষক দিৱসৰ সৈতে সংগতি ৰাখি আজি যি সম্বৰ্ধনা সভাৰ আয়োজন কৰা হৈছে তাৰবাবে তোমালোকক আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ। মনত ৰাখিবা আজি দিনটোৱে হ'ল গুৰু বন্দনাৰ দিন। এই শুভ দিনটোতে আমি আমাৰ প্ৰত্যেকৰে শিক্ষাগুৰুজনক শুদ্ধাৰে মনত পেলাও আৰু এখনি ফুলাম গামোচা,এটা কলম দি শ্ৰদ্ধা আৰু ভক্তি নিবেদন কৰো। কিন্তু এয়াই যথেষ্ঠ নহয়। এজন শিক্ষাগুৰুক তেতিয়াহে ভালদৰে শ্ৰদ্ধা জনোৱা হ'ব, যেতিয়া তেওঁ শিকোৱা প্ৰতিটো নীতি কথা, প্ৰতিটো পাঠৰ সাৰুৱা কথাৰ বৰ্ণনা সঠিক মতে মনত ৰাখি জীৱন গঢ় দিয়াৰ পৰিকল্পনা কৰা হ'ব।  

      তোমালোকে নিশ্চয় উপলব্ধি কৰিছা যে পৃথিৱীৰ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰে একোজন গুৰু থাকে। আমি প্ৰত্যেক জনে সেইজন গুৰুক শ্ৰদ্ধাৰে সুঁৱৰো। মনতে মূৰ দোৱাও। কিন্তু এনেকুৱা মানুহৰো অভাৱ নাই যিয়ে আগ দুৱাৰেদি গৈ শিক্ষাগুৰুক শ্ৰদ্ধা জনায়, কিন্তু পিছ দুৱাৰেদি গৈ সেই একে শিক্ষাগুৰুকেই অপমান কৰে। সেই একে শিক্ষা গুৰুকেই সমালোচনা কৰে আৰু নিকৃষ্ট মন্তব্য কৰিবলৈও কুণ্ঠাবোধ নকৰে। এনে কৰা উচিত নে ? আমি নিজকে সুধা উচিত ? তেতিয়া নিশ্চয় সুদোত্তৰ পাম। 

   মই এই আপাহতে মৰমৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলক আন্তৰিক আৰ্শীবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ। তোমালোকক আগবাঢ়ি যাবলৈ ঈশ্বৰেও সহায় কৰক। শিক্ষা গুৰু সকলৰ প্ৰতিটো নীতি কথা, প্ৰতিটো পৰামৰ্শ, অকুণ্ঠচিত্তে আকোঁৱালি ল'বলৈ প্ৰয়াস কৰিবা, তেতিয়া নিশ্চয় আগবাঢ়ি যাবলৈ বল পাবা। 

   পুনৰাই শিক্ষক দিৱসৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰি মোৰ চমু বক্তব্য সামৰণি মাৰিলো। 

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

      

    

মহাকাশ অভিযানত ভাৰতবৰ্ষৰ অতীত, বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যত। India's past, present and future in space missions.

    মহাকাশ অভিযানত ভাৰতবৰ্ষৰ অতীত, বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যত।India's past, present and futur in space missions.

🖊️পাতনি : মহাকাশ কি ? মহাকাশত কি আছে? .. আদি প্ৰশ্নবিলাকে মানুহৰ মনত অতীজৰে পৰা আমনি কৰি আহিছে। ইয়াৰ সম্পৰ্কে জানিবলৈ অথবা নেদেখা বস্তু চাবলৈ মানুহৰ এক আদিম তাড়না আছে। এই তাড়নাই বা হেঁপাহৰ জৰীডালে মানুহক বিভিন্ন সময়ত মহাকাশৰ সম্পৰ্কে জানিবলৈ উৎসাহিত কৰিছে। ফলশ্ৰুতিত সৃষ্টি হৈছে মহাকাশযান আৰু কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ আদিৰ। মানুহৰ অনুসন্ধিৎসু মনে মহাকাশৰ আঁতিগুৰি জানিবলৈ প্ৰৱল প্ৰচেষ্টা অব্যাহত ৰাখিছে। মহাকাশ মানে আমি চকুৰে মনি নোপোৱা উৰ্দ্ধলোকত অৱস্থিত মহাশূণ্যৰ কথাকেই বুজায়। য'ত সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰি আছে- বিভিন্ন গ্ৰহ-উপগ্ৰহ, নক্ষত্ৰ, তাৰকাপুঞ্জ আৰু জ্যোতিষ্কই । এই সমস্তখনেই হ'ল সৌৰজগত। সৌৰজগতৰ অন্তৰ্গত বিভিন্ন গ্ৰহৰ সম্পৰ্কে জানিবলৈ মানুহে চেষ্টাৰ ত্ৰুটি কৰা নাই। শূণ্যৰ পৰা মহাশূণ্যলৈ, আকাশৰ পৰা মহাকাশলৈ যোৱাৰ বাবে প্ৰধান অন্তৰায় হ'ল পৃথিৱীৰ প্ৰৱল মধ্যাকৰ্ষণ শক্তি। উল্লেখ্য যে এই মধ্যাকৰ্ষণ শক্তি পৃথিৱীৰ প্ৰায় ত্ৰিশ কিলোমিটাৰ উৰ্ধ্বলৈ বিয়পি আছে। তদুপৰি মহাকাশত আছে গ্ৰহ উপগ্ৰহৰ মধ্যাকৰ্ষণ শক্তি। এই শক্তিক ভেদ কৰি মহাকাশত অৱস্থান কৰিবলৈ লাগিব মধ্যাকৰ্ষণ শক্তিতকৈ প্ৰৱল শক্তি। মানুহৰ স্বভাৱজাত আকাঙ্খাই সেই প্ৰাচীৰকো ভেদ কৰি আগবাঢ়ি যাবলৈ সক্ষম হৈছে। প্ৰৱল মধ্যাকৰ্ষণ শক্তিক প্ৰত্যাহ্বান জনাই বিজ্ঞানী সকলে সৃষ্টি কৰিলে 'ৰকেট' দ্ৰুতগামী ক্ষেপনাস্ত্ৰ। এই ক্ষেপনাস্ত্ৰ যিকোনো শক্তিক প্ৰত্যাহ্বান জনাই আগবাঢ়ি যাবলৈ সক্ষম আৰু যিকোনো ঠাইতে ইয়াক অৱতৰণ কৰাব পাৰে। পৰৱৰ্তী সময়ত বিজ্ঞানী সকলে ৰকেট উৎক্ষেপণৰ জৰিয়তে গ্ৰহ উপগ্ৰহৰ সম্পৰ্কে অধ্যয়ন কৰিবলৈ সক্ষম হ'ল। ভাৰতবৰ্ষইয়ো এইক্ষেত্ৰত পিছ পৰি থকা নাই। যোৱা      

১৯৬৯ চনৰ ১৫ আগষ্টত ভাৰতত মহাকাশ অভিযানৰ সম্পৰ্কে অধ্যয়ন আৰু গৱেষণাৰ নিমিত্তে জন্ম হৈছিল 'ইছৰো'ৰ অৰ্থাৎ ISRO (Indian Space Research Organisation) নামৰ মহাকাশ সংস্থাটো।

 যাৰ তত্বাৱধানত ভাৰতীয় বিজ্ঞানী সকলে মহাকাশত ১৯৭৫ চনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বিভিন্ন সময়ত বিভিন্ন কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰি মহাকাশৰ সম্পৰ্কে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা অব্যাহত ৰাখিছে। 

মহাকাশ অভিযানৰ ইতিহাস: 

    যি সময়ত মহাকাশ অভিযানত উন্নত ৰাষ্ট্ৰ বিলাকে আগভাগ লৈছিল, সেই সময়ত ভাৰত তেনেই চালুকীয়া অৱস্থাত আছিল। ৰাছিয়া আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই পোনপ্ৰথমে মহাকাশ অভিযানৰ আৰম্ভণি ঘটাইছিল।১৯৫৭ চনত ৰাছিয়াই প্ৰথম 'স্পুটনিক' নামৰ কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ এটা মহাকাশত নিক্ষেপ কৰিছিল। প্ৰথম 'স্পুটনিক' নিক্ষেপ কৰা প্ৰায় এমাহমানৰ পিছত দ্বিতীয় 'স্পুটনিক' ৰাছিয়াই নিক্ষেপ কৰিছিল - য'ত 'লাইকা' নামৰ এটা জীৱন্ত কুকুৰ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল আৰু এই ৰকেট সুকলমে সময়ত উভতি আহিবলৈ সক্ষম হৈছিল। 

   পৰৱৰ্তী বৰ্ষ ১৯৫৮ চনত আমেৰিকাই বিভিন্ন পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ দ্বাৰা ৰকেট উৎক্ষেপণ কৰিছিল। আমেৰিকাই প্ৰেৰণ কৰা প্ৰথম ৰকেটৰ নাম আছিল - "এক্সপ্ল'ৰাৰ-১" । উল্লেখ্য যে ইয়াক কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ বুলিও কোৱা হয়। এনেধৰণৰ কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ পৰৱৰ্তী সময়ত বিজ্ঞানী সকলে বিভিন্ন পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰিছিল। ৰাছিয়া আৰু আমেৰিকাই শুভাৰম্ভ ঘটোৱাৰ পৰৱৰ্তী ক্ষণত মহাকাশত মানুহৰ মহাকাশ অভিযানৰ আৰম্ভণি ঘটিল। 

       ভাৰতবৰ্ষইয়ো আমেৰিকা আৰু ৰাছিয়াৰ সাফল্যত অনুপ্ৰাণিত হৈ ভাৰতৰ বাংগালোৰত ১৯৭২ চনত মহাকাশ অভিযান বিভাগ আৰু কমিচন গঠন কৰে। তাৰপিছত ভাৰতৰ বিজ্ঞানীসকলৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাত ভাৰতবৰ্ষই প্ৰথম ১৯৭৫ চনৰ ১৯ জানুৱাৰীত 'আৰ্যভট্ট' নামেৰে উপগ্ৰহটো ৰাছিয়াৰ ৰকেটৰ সহায়ত মহাকাশলৈ সফলতাৰে প্ৰেৰণ কৰে। ৩৬০ কিলোগ্ৰাম ওজনৰ এই কৃত্ৰিম উপগ্ৰহটো প্ৰায় আঢ়ৈ বছৰ কাল মহাশূণ্যত পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰিছিল।

     ভাৰতৰ দ্বিতীয় কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ হৈছে - ভাস্কৰ। ৪২৫ কিলোগ্ৰাম ওজনৰ এই কৃত্ৰিম উপগ্ৰহটো ১৯৭৮ চনৰ ৭ জুন তাৰিখে ৰাছিয়াৰ উৎক্ষেপণ কেন্দ্ৰৰ পৰা উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল। এই কৃত্ৰিম উপগ্ৰহটোৱে দুটা টেলিভিছন কেমেৰা আৰু তিনিটা অতি উচ্চ ক্ষমতাসম্পন্ন ৰেডিঅ' ট্ৰেন্সমিটাৰ কঢ়িয়াই নিছিল। এই উপগ্ৰহৰ মাধ্যমেৰে জলবায়ু, বতৰ আৰু প্ৰয়োজনীয় আনুসংগিক বিষয়ৰ সম্পৰ্কে জানিব পৰা যায়। 

     ইয়াৰ পিছত তৃতীয় কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ হিচাপে ভাৰতে মহাকাশত ১৮৮০চনৰ ১৮ জানুৱাৰীত প্ৰেৰণ কৰে 'ৰোহিনী' নামৰ উপগ্ৰহটো। উল্লেখ্য যে এই উপগ্ৰহটো সম্পূৰ্ণ ভাৰতীয় প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰে তৈয়াৰ কৰা হৈছিল। উপগ্ৰহটো অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ হৰিকোটাৰ মহাকাশ গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ পৰা উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল। 

    দক্ষিণ আমেৰিকাৰ গায়েনাৰৰ পৰা ইয়াৰ পৰৱৰ্তী বৰ্ষ ১৯৮১ চনৰ ১৯ জুন তাৰিখে উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল - এপল্ নামৰ কৃত্ৰিম উপগ্ৰহটো। ৬৭০ কিলোগ্ৰাম ওজনৰ এই কৃত্ৰিম উপগ্ৰহটো ভাৰতীয় বিজ্ঞানী সকলৰ অভিনৱ সৃষ্টি। একেদৰে ১৯৮২ চনৰ ৯ এপ্ৰিলত 'ইনছাট-১' আৰু ১৯৮৩ চনৰ ৩১ আগষ্টত ইনছাট- ১বি ক্ৰমে আমেৰিকাৰ ৰকেটৰ সহায়ত বহুমুখী কৃত্ৰিম উপগ্ৰহ কেইটা উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল।

ইয়াৰ পিছত ১৯৮৪ চনত মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাৰ গৱেষক ৰাকেশ শৰ্মাই ৰাছিয়াৰ দুজন মহাকাশচাৰীৰ সৈতে 'ছয়ুজটি-১১' নামৰ মহাকাশ যানেৰে মহাশূণ্যলৈ অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল আৰু ১১ এপ্ৰিলত সফলতাৰে মহাকাশৰ পৰা পৃথিৱীলৈ উভতি আহি নিজৰ বীৰত্ব প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। গতিকে ৰাকেশ শৰ্মাই হৈছে ভাৰতৰ প্ৰথম মহাকাশচাৰী বা নভশ্চৰ। 

 

বৰ্তমান: বৰ্তমান ভাৰতবৰ্ষ মহাকাশ অভিযানৰ ক্ষেত্ৰখনত বহু আগবাঢ়ি যাবলৈ সক্ষম হৈছে। ভাৰতৰ "সতীশ ধাৱান স্পেচ চেণ্টাৰ'ৰ পৰা প্ৰথম ঘৰুৱা কাৰিকৰী প্ৰযুক্তিৰ সহায়েৰে 'চন্দ্ৰযান-১' যোৱা ২০০৮ চনত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পিছত 'চন্দ্ৰযান-২' চন্দ্ৰৰ সম্পৰ্কে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ নিমিত্তে ২০১৯ চনৰ ২২ জুলাইত চন্দ্ৰৰ অভিমুখে নিক্ষেপ কৰিছিল। আকৌ ২০২৩ চনৰ ১৪ জুলাইৰ দুপৰীয়া ২ বাজি ৩৫ মিনিটত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ 'সতীশ ধাৱান স্পেচ চেণ্টাৰ'ৰ পৰা 'চন্দ্ৰযান-৩' নিক্ষেপ কৰি মহাকাশত ভাৰতৰ অৱস্থান নিকপকপীয়া কৰি তোলিব সক্ষম হৈছে ভাৰতৰ বিজ্ঞানীসকল। উল্লেখ্য যে 'চন্দ্ৰযান-৩' ৰ মুঠ ওজন আছিল ২১৪৮ কিলোগ্ৰাম আৰু লেণ্ডাৰ আৰু ৰ'ভাৰ মিলি ওজন আছিল ১৭৫২ কিলোগ্ৰাম।

ভৱিষ্যত : আগন্তুক দিনবোৰত ভাৰতৰ দ্বাৰা মহাকাশত নিৰ্মাণ কৰিবলৈ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে - মহাকাশ কেন্দ্ৰ বা ভাৰতীয় অন্তৰীক্ষ স্টেচন। ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা চমুকৈ ISRO ৰ দ্বাৰা পৰিচালিত পৰিকল্পিত মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ 'মডিউলাৰ মহাকাশ কেন্দ্ৰ'। উল্লেখ্য যে মহাকাশ কেন্দ্ৰটোৰ ওজন হ'ব ২০ টন আৰু পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় ৪০০ কিলোমিটাৰ উচ্চতাৰ কক্ষপথত পৰিক্ৰম হৈ থাকিব। মহাকাশচাৰী সকলে এই কেন্দ্ৰটোত ১৫-২০ দিন পৰ্যন্ত থাকিব পাৰিব বুলি ঠাৱৰ কৰা হৈছে। এই প্ৰকল্প ২০৩০ চনত সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছিল যদিও 'গগনযান' ক্ৰুযুক্ত মহাকাশ বিমান অভিযানৰ সৈতে জড়িত কাৰিকৰী সমস্যাৰ বাবে ২০৩৫ চনলৈ পিছুৱাই দিয়া হয়।

   অদূৰ ভৱিষ্যতে ভাৰতবৰ্ষই অইন উন্নত ৰাষ্ট্ৰৰ দৰে মহাকাশত নিজৰ গৌৰৱ ধ্বজ্জা উৰুৱাবলৈ সক্ষম হ'ব সেয়া ধ্ৰৱসত্য।

🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒🍒

নাট্যকাৰ অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকা আৰু 'নৰকাসুৰ' নাটৰ মূল আৰু মৌলিকতা। Playwright Atulchandra Hazarika and the originality of the play 'Narakasura.

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

  

   অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকা অসমৰ এজন প্ৰসিদ্ধ নাট্যকাৰ। অসমীয়া নাট্য সাহিত্যৰ ভঁৰাললৈ তেওঁৰ অৱদান উল্লেখনীয়। তেওঁ একাধাৰে কাল্পনিক, ঐতিহাসিক আৰু পৌৰাণিক নাটক ৰচনা কৰি অসমীয়া সাহিত্যৰ ভঁৰাল সমৃদ্ধ কৰি থৈ গৈছে। তেওঁ উল্লেখিত তিনিটা বিষয়ত মুঠ ত্ৰিশখন মান নাটক ৰচনা কৰিছিল। উল্লেখ্য যে তেওঁৰ নাটক সমূহত মোলোড্ৰামাৰ লক্ষণ বিৰাজমান সেইবোৰ প্ৰায়ে যাত্ৰাধৰ্মী হোৱা পৰিলক্ষিত হয়। তেওঁৰ নাটকত সাংসাৰিক জীৱনৰ তুচ্ছতাৰ পৰিৱৰ্তে বহিঃসংঘাতৰ প্ৰাধান্য অধিক দেখা যায়। সেয়ে হয়তো নাটকবোৰত ভাবাৱেশৰ প্ৰাধান্য অধিক। তদুপৰি চৰিত্ৰৰ ভাবোচ্ছাসপূৰ্ণ আস্ফালন, বহুভাষণ আৰু উপাদান বিন্যাসৰ গতানুগতিকতা তেওঁৰ নাটকত বিদ্যমান। অৱশ্যে তেওঁৰ নাটকত চৰিত্ৰৰ সুক্ষ্ম বিশ্লেষণ, স্থিৰ গম্ভীৰ অন্তৰ্দৃষ্টিৰ পৰিচয় আৰু জগত আৰু জীৱনৰ দুৰ্জেয় ৰহস্য উদ্ঘাটন আদিৰ ক্ষেত্ৰত বেছি প্ৰভাৱ পৰা নাই। সেয়ে হয়তো বহু ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ নাটক বিলাক উচ্চ পৰ্যায়ৰ সাহিত্যলৈ ৰূপান্তৰিত হোৱাত বাধাৰ সৃষ্টি হৈছে। অৱশ্যে চৰিত্ৰৰ ক্ষেত্ৰত কিছু ত্ৰুটি থাকিলেও পৰিস্থিতি আৰু ঘটনাৰ চমৎকাৰিত্বই আৰু চৰিত্ৰৰ সংলাপৰ নাটকীয় গুণে নাটক সমূহক আৱেদনশীল আৰু গ্ৰহণযোগ্য কৰি তোলিবলৈ সক্ষম হৈছে। 

     হাজৰিকা দেৱৰ নাটকত বিশেষকৈ বঙালী নাট্যকাৰ - ক্ষীৰোদ প্ৰসাদ, দ্বিজেন লাল আৰু গিৰিশ ঘোষৰ প্ৰভাৱ পৰা পৰিলক্ষিত হয়। তেওঁৰ নাটকত গীতেও ঠাই পাইছিল। বিশেষকৈ স্বদেশপ্ৰেমমূলক, ভক্তিমূলক,শোকব্যঞ্জক আৰু বহু ক্ষেত্ৰত প্ৰেমৰ ভাৱ প্ৰকাশ কৰিবলৈ তেওঁ নাটকত গীতৰ ওপৰত প্ৰাধান্য দিছিল। 

   অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকা দেৱে ৰচনা কৰা নাটসমূহ হৈছে - ১/ অনুবাদমূলক: 'বনিজ কেঁশৱাৰ' আৰু 'অশ্ৰুতীৰ্থ'। (মূল:Marcent Venice King Lear - Shakespeare) শকুন্তলা (মূল মহাকবি কালিদাসৰ অভিজ্ঞান শকুন্তলা ৰ ভাঙনি) । 

 ২/ পৌৰাণিক নাটক: বেউলা, নন্দ দুলাল, কুৰুক্ষেত্ৰ, নৰকাসুৰ, নিৰ্যাতিতা, ৰুক্মিণী হৰণ, চম্পাৱতী, শকুন্তলা আৰু সাৱিত্ৰী, পাণ্ডৱৰ অগ্নি পৰীক্ষা, শ্ৰীৰাম চন্দ্ৰ, সতী আদি। 

৩/ ঐতিহাসিক নাটক: কনৌজ কুঁৱৰী, ছত্ৰপতি শিৱাজী, টিকেন্দ্ৰজিত, পানীপথ, বীৰঙ্গনা , আহুতি, দময়ন্তী আনন্দমঠ আদি।

৪/কাল্পনিক নাটক: মৰ্জিয়ানা, মানস প্ৰতিমা, ৰংমহল আদি।

    অসমীয়া সাহিত্যৰ নাট্য জগতলৈ অতুল চন্দ্ৰ হাজৰিকাৰ অতুলনীয় অৱদানৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ক'ব পাৰি তেওঁৰ দান সঁচাই অমূল্য আছিল। অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকা চিৰদিন অসমীয়া নাট্য সাহিত্যৰ জগতত অম্লান হৈ থাকিব। নৱ প্ৰজন্মক তেওঁৰ নাটক সমূহ সংগ্ৰহ কৰি পঢ়িবলৈ এই আপাহতে আন্তৰিক অনুৰোধ জনালোঁ।

নৰকাসুৰ নাটকৰ - মূল আৰু মৌলিকতা: 

নৰকাসুৰ হাজৰিকা দেৱে ৰচনা কৰা এখনি পৌৰাণিক নাটক। উল্লেখ্য যে পৌৰাণিক নাটক সমূহৰ মূল বিষয়বস্তু হৈছে ৰামায়ণ, মহাভাৰত, পূৰাণ আদিৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা পুৰনি কাহিনীৰে সমৃদ্ধ নাটক। নৰকাসুৰ নাটকখনো কালিকা পুৰাণৰ পৰা কাহিনী ভাগ লৈ নাট্যকাৰ অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকাই ৰচনা কৰিছিল। অৱশ্যে তেওঁৰ নিজস্ব দুই এটা কথাবস্তু এই ৰচনাত সংযোগ কৰা দেখা গৈছে। 

       নাটকখনৰ মূল কাহিনী হ'ল - "বিদেহৰ ৰাজ্যৰ ৰজা জনকৰ গৃহত নৰকাসুৰে তেওঁ বাল্যকাল অতিবাহিত কৰে। নৰকৰ মাতৃ কত্যায়িনী বা বসুন্ধৰা। বসুন্ধৰাৰ উপদেশ মতেই নৰকাসুৰে প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ উদ্ধাৰ কৰা, তেওঁ দেৱদ্বিজ বিদ্বে আৰু ভাগৱতীক বিয়া কৰাবৰ বাবে আয়োজন, নৰকাসুৰ বধ কৰাৰ উদ্দেশ্যে সত্যভামাৰ সংগত শ্ৰীকৃষ্ণৰ প্ৰাগজ্যোতিষলৈ আগমন, নৰকৰ লগত যুদ্ধ আৰু নৰকৰ মৃত্যু আদি।" এই সকলোবোৰ ঘটনা নাট্যকাৰে কালিকাপুৰাণৰ পৰা লৈছে। তদুপৰি তেওঁ নাটক খনত কিছুমান কাল্পনিক চৰিত্ৰও সংযোজন কৰিছে। গতিকে স্বকল্পিত আৰু পৌৰাণিক সমল সংযোজন কৰি ৰচনা কৰা নাটকখন এহাতে মনোগ্ৰাহী হৈছে, আনহাতে জটিল আৰু শিথিল দুয়োটা গুণে সাবতি ধৰিছে বুলিব পাৰি।

   যদিওবা নৰকাসুৰ নাটকখনৰ মূল বিষয়বস্তু কালিকা পুৰাণৰ পৰা সংগৃহীত হৈছে, তথাপি ইয়াত জনশ্ৰুতি, কিম্বদন্তি, পুৰাণ, মহাভাৰতৰ অপূৰ্ব সংমিশ্ৰণো ঘটিছে যাৰ ফলত কাহিনী ভাগে এটা নতুন ৰূপ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকাৰ হাতৰ পৰশত নাটকখনিয়ে পৌৰাণিক হ'লেও মৌলিকতা অক্ষুণ্ণ ৰাখিবলৈ যত্ন কৰিছে। নাটকখনত নাট্যকাৰে কাহিনী ভাগ এক অভিনৱ ৰূপত উপস্থাপন কৰিবলৈ চৰিত্ৰ সৃষ্টি কৰি মৌলিকতাৰ ৰহণ সানিছে। বিশেষকৈ বসুমতী, মায়া, ইন্দুমতী, বিশ্বকৰ্মা, নৰকাসুৰ আদি চৰিত্ৰ সমূহ সৃষ্টি কৰি নাট্যকাৰে নাটকখনি সুন্দৰ ৰূপত উপস্থাপন কৰিছে। চৰিত্ৰৰ সুক্ষ্ম বিশ্লেষণ আৰু গভীৰ অন্তৰ্দৃষ্টিৰ অভাৱে নাটকখনিৰ কলাত্মক দিশটোত আঘাত হানিছে যেন অনুভৱ হয়। আকৌ নাটকখনিত নাট্যকাৰৰ স্বকল্পিত আৰু পৌৰাণিক ঘটনা সকলোবোৰ সামৰি লোৱাত নাটকীয় বিষয়বস্তুয়ে জটিল ৰূপ ধাৰণ কৰা পৰিলক্ষিত হৈছে। নাটকখনত হাজৰিকা দেৱে সৃষ্টি কৰা চৰিত্ৰ ইন্দুমতী, মায়া, বিশ্বকৰ্মা সত্যকি প্ৰদ্যুম্ন বলৰাম আদি চৰিত্ৰই নাটকৰ কথাবস্তু বিকাশত কোনো বিশেষ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিব পৰা নাই। অৱশ্যে ইন্দুমতী আৰু বিশ্বকৰ্মাৰ চৰিত্ৰ স্বকীয় ভাৱে অতি সুন্দৰ ভাৱে উপস্থাপন কৰিছে। 

নাট্যকাৰে নৰকাসুৰ নাটকখন আত্ম প্ৰতিষ্ঠাৰ সংগ্ৰাম আৰু মাতৃ নিন্দাৰ ভাৱক কেন্দ্ৰ কৰিয়েই ৰচনা কৰিছে। নাট্যকাৰে দেখুৱাইছে যে যেতিয়াই নৰকৰ প্ৰতিশোধ প্ৰৱণতা বৃদ্ধি পাইছে, তেতিয়াই নৰকৰ পতন ঘটিছে। 

      নৰকাসুৰ নাটকত নাট্যকাৰ অতুলচন্দ্ৰ হাজৰিকাই নৰকৰ জীৱনৰ অন্তৰালত দৈৱৰ পৰিহাৰ আছে বুলি দেখুওৱাইছে। নাট্যকাৰে কৈছে যে বিষ্ণুৱে বশিষ্ঠৰ শাপ অনুসৰি নৰকৰ পিতৃ হ'লেও তেওঁৱেই নৰ ৰূপত জন্ম গ্ৰহণ কৰি নৰকৰ মৃত্যুৰ কাৰণ হ'ব। আকৌ নৰকাসুৰৰ মৃত্যুৰ বাবে মাতৃ বসুন্ধৰাৰ আদেশ অপৰিহাৰ্য্য বুলি উল্লেখ কৰে। কিন্তু কোনো মাতৃয়ে নিজৰ পুত্ৰক মৃত্যুদণ্ডৰ আদেশ দিব নোৱাৰে। গতিকে নৰক অমৰ হৈ পৰিল বুলি সকলোৱে ভাবিছিল। কিন্তু বিধিৰ বিধান নহয় খণ্ডন কবৰ দৰে বসুন্ধৰাৰ অংশ সত্যভামাৰ আদেশত বিষ্ণুৰ অংশী নৰৰূপী শ্ৰীকৃষ্ণই নৰকক বধ কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিল। তেতিয়াহে বসুন্ধৰাই দৈৱৰ প্ৰতাৰণাৰ কথা বুজি পালে। এনেদৰে পৌৰাণিক নাটক নৰকাসুৰত পৌৰাণিকৰ লগতে নাট্যকাৰৰ নিজা সৃষ্টিৰে নাটকখনিত মৌলিক প্ৰতিভাৰ পৰিচয় দিবলৈ সক্ষম হৈছে।

---------------------------------------------

লেখাটো পঢ়ি চোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ। লেখক: দুদুল সোণোৱাল।

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

   

প্লাষ্টিক আমি কিয় বৰ্জন কৰা উচিত ? প্লাষ্টিক বৰ্জন কৰক আৰু পৰিৱেশক প্ৰদূষণৰ পৰা ৰক্ষা কৰক। Why should we avoid plastic? Avoid plastic and protect the environment from pollution.

প্লাষ্টিক আমি কিয় বৰ্জন কৰা উচিত ? প্লাষ্টিক বৰ্জন কৰক আৰু পৰিৱেশ প্ৰদূষণৰ পৰা ৰক্ষা কৰক। Why should we avoid plastic? Avoid plastic and protect the environment from pollution.

১/ প্লাষ্টিক কি ?

প্লাষ্টিক হৈছে এবিধ দাহ্য পদাৰ্থ। প্লাষ্টিক সংশ্লেষিত বা অৰ্ধ-সংশ্লেষিত নমনীয় বহুযোগী পদাৰ্থ। সাঁচত ঢালি প্লাষ্টিকক বিভিন্ন আকাৰলৈ নিব পাৰি। প্লাষ্টিক সাধাৰণতে উচ্চ আণৱিক ভৰযুক্ত জৈৱিক বহুযোগী যৌগ। কিন্তু, প্ৰায়েই লগত আন মৌলও যোগ দিয়া হয়। ইয়াৰ 'নমনীয়তা' গুণৰ বাবে বহুযোগী যৌগৰ এই পদাৰ্থসমূহক প্লাষ্টিক বোলা হয়।

২/ প্লাষ্টিক কিয় বৰ্জন কৰা উচিত ?

     প্লাষ্টিকজাত সামগ্ৰীসমূহে আমাৰ চৌপাশৰ পৰিৱেশটো ভয়াৱহভাৱে বিনষ্ট কৰাত অৰিহণা যোগায়। মানুহে নানান কাৰণত ব্যৱহাৰ কৰা প্লাষ্টিকজাত সামগ্ৰী সমূহ সহজে নপচে। যেনে- পলিথিন, বিভিন্ন বিস্কুটৰ পেকেট, বিভিন্ন সামগ্ৰীৰ বটল আদি পচিবলৈ বা মিলি যাবলৈ অতি কমেও ১২০ ৰ পৰা ১৪০ বছৰ পৰ্য্যন্ত লাগে। যাৰ ফলত এনে প্লাষ্টিকৰ দ্ৰব্য সমূহে আমাৰ বনাঞ্চল, জলাশয়, বন্যপ্ৰাণী আদিৰ প্ৰতিও ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিছে। তদুপৰি পেলনীয়া পলিথিনে মাটিৰ উৰ্বৰতা শক্তি নষ্ট কৰাৰ লগতে এই মাটি ব্যৱহাৰৰ অনুপযোগী কৰি তোলে। সাম্প্ৰতিক সময়ত আমি নদ-নদী,জলাশয় অথবা সাগৰ, মহাসাগৰ সমূহতো প্লাষ্টিকৰ সামগ্ৰী পেলায় দিয়াৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা পৰিস্থিতিৰ সম্পৰ্কে বাতৰি কাকত বা দূৰদৰ্শন আদিৰ যোগে খবৰ পাই থাকোহক। গতিকে এনে পৰিস্থিতিত আমি প্লাষ্টিকজাত সামগ্ৰী ব্যৱহাৰৰ পৰা দূৰত থকাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা। 

৩/ প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰৰ উপকাৰী দিশ:

    প্লাষ্টিক হৈছে অতি পাতল ওজনযুক্ত পদাৰ্থ। সেয়ে মানুহে ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ অতি ভাল পায়। প্লাষ্টিক প্ৰায় যিকোনো বস্তুৰ বাবে অৰ্থাৎ তৰল বা গোটা বস্তু কঢ়িয়াই নিয়া বা ভৰাবৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। তদুপৰি ইয়াৰ ওজন তেনেই সামান্য হোৱাৰ হেতুকে বজাৰ সমাৰৰ লগতে আন দৰকাৰী কামতো সহজে ব্যৱহাৰ কৰে। প্লাষ্টিক আজিকালি পৃথিৱীৰ সকলোতে উপলব্ধ পদাৰ্থ। মানুহে ইয়াক কেৱল তেওঁলোকৰ আৰামৰ বাবে অন্তহীনভাৱে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে। অৱশ্যে, কোনেও অনুভৱ নকৰে যে ই আমাৰ 'পৃথিৱী' নামৰ গ্ৰহটোৰ কেনেদৰে ক্ষতি সাধন কৰিছে। 

    প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰ জনপ্ৰিয় হোৱাৰ মূল কাৰণ হৈছে- প্লাষ্টিক নিৰ্মাণৰ কম খৰচ, উৎপাদনৰ সহজতা, বহুমুখীতা আৰু পানীত সহজে নষ্ট নোহোৱা গুণৰ বাবে প্লাষ্টিক বহু ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বৰ্তমানৰ যুগত আমি লিখিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা কাগজকে ধৰি মহাকাশযান নিৰ্মাণলৈ প্লাষ্টিকৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। পৰম্পৰাগত কাঠ, শিল, জন্তৰ হাড় বা শিঙ, ছামৰা, কাগজ, ধাতু, কাঁচ আৰু চিনামাটিৰ স্থানত এতিয়া সৰহসংখ্যক প্লাষ্টিকহে ব্যৱহাৰ কৰা হয় । উন্নত দেশসমূহত এক তৃত্বীয়াংশ প্লাষ্টিক বস্তু বন্ধাৰ কামত আৰু এক তৃত্বীয়াংশ গৃহ নিৰ্মাণৰ পানীৰ নলী, খিৰিকীৰ ছাদ আদিত ব্যৱহৃত হয়। গাড়ী নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰায় ২০% প্লাষ্টিক ব্যৱহৃত হয়। ঘৰৰ আচ-বাব, খেলনা আদিতো প্লাষ্টিক প্ৰভুত ভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ভাৰতত বস্তু বন্ধাৰ বাবেই ৪২% প্লাষ্টিক ব্যৱহৃত হয় বুলি জনা যায়। চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত সংৰোপিত কৃত্ৰিম ভাল্ভ আদিতো প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰ কৰা হয়। গতিকে প্লাষ্টিকৰ অবিহনে যেন আজিৰ পৃথিৱী অচল। 

৪/ প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰৰ অপকাৰী দিশ:

     প্লাষ্টিক পচনশীল সামগ্ৰী হ'লেও আমি ইয়াক ভূমি বা পানীত প্লাষ্টিক দ্ৰৱীভূত কৰিব নোৱাৰো। যাৰ বাবে প্লাষ্টিকে পৰিৱেশ প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰে। সেয়ে প্লাষ্টিক বৰ্তমান সময়ৰ অন্যতম উল্লেখযোগ্য প্ৰত্যাহ্বান হৈ পৰিছে বুলি ভবাৰ থল আছে, যিয়ে পৰিৱেশ তন্ত্ৰ, মানৱ স্বাস্থ্য আদিত প্ৰভাৱ পেলাইছে। প্লাষ্টিকৰ স্থায়িত্ব আৰু অৱক্ষয়ৰ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাই পৰিৱেশৰ বাবে এক ভাবুকি সৃষ্টি কৰিছে। উল্লেখ্য যে প্লাষ্টিকত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষাক্ত প্ৰদূষক থাকে। যিবোৰে বায়ু, মাটি আৰু পানী দূষিত হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলায়, ইয়াৰ ফলত পৰিৱেশ বিনষ্ট হোৱাৰ উপৰিও জীৱকূলৰ সুৰক্ষাত যথেষ্ট ক্ষতি সাধন কৰিছে।

৫/ প্ৰদূষণ প্ৰতিৰোধৰ ব্যৱস্থা: 

   ওপৰত উল্লেখ কৰা হৈছে যে প্লাষ্টিক প্ৰদূষণ সাম্প্ৰতিক সময়ৰ অন্যতম উল্লেখযোগ্য প্ৰত্যাহ্বান স্বৰূপ হিচাপে বিবেচিত হোৱা পৰিলক্ষিত হৈছে। যিয়ে পৰিৱেশ পৰিস্থিতি তন্ত্ৰ, মানৱ স্বাস্থ্য আৰু 'পৃথিৱী' নামৰ গ্ৰহটোৰ সামগ্ৰিক মংগলৰ প্ৰতি ভয়াৱহ ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিছে। এই বিষয়টোৰ গুৰুত্বতাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি আমি স্বীকাৰ কৰি বহনক্ষম সমাধান বিচাৰিবলৈ সামূহিকভাৱে কাম কৰাৰ সময় সমাগত। প্ৰদূষণ প্ৰতিৰোধৰ দুটামান উপায় উল্লেখ কৰা হ'ল - 

ক) প্লাষ্টিকজাত সামগ্ৰী ব্যৱহাৰৰ হ্ৰাসকৰণ কৰা আৰু পুনৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে সু-ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা।

খ) আমি জীৱ শ্ৰেষ্ঠ মানুহ হিচাপে দায়িত্বশীলভাৱে প্লাষ্টিক পুনঃব্যৱহাৰ কৰিবলৈ যাৱতীয় ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগিব।

গ) সমাজৰ সকলো শ্ৰেণীৰ লোককে এইবিষয়ত শিক্ষা প্ৰদান কৰা আৰু সজাগতা সৃষ্টিৰ নিমিত্তে সভা আয়োজন কৰা আৰু কাৰ্যপন্থা হাতত লোৱা।

ঘ) চৰকাৰে প্লাষ্টিক জাত সামগ্ৰী ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত সকলো লোকেই সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিবৰ বাবে নীতি আৰু আইন প্ৰণয়ন কৰিব লাগিব।

ঙ)বহনক্ষমতাৰ বাবে উদ্ভাৱন আৰু ডিজাইন : বিশেষকৈ উদ্যোগসমূহে পৰিৱেশ সঠিক ভাৱে ৰাখিবলৈ তথা বন্ধুত্বপূৰ্ণ ভাৱে সমস্যা সমাধান কৰি বিকশিত কৰাত মনোনিৱেশ কৰিব লাগে। তদুপৰি জৈৱ-বিঘ্নিত সামগ্ৰীৰ ব্যৱহাৰক অগ্ৰাধিকাৰ দিব লাগে। উদ্ভিদ ভিত্তিক প্লাষ্টিক আৰু পচন সাৰ সামগ্ৰীৰ দৰে উদ্ভাৱনে প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।

৬/ পৰামৰ্শ আৰু সামৰণি:

    শিশুসকলক প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰ নকৰিবলৈ তেওঁলোকক শৈশৱৰ পৰা শিকোৱা উচিত। একেদৰে, প্ৰাপ্তবয়স্কসকলেও এই বিষয়ত অধিক সজাগ হৈ প্লাষ্টিক জাতীয় সামগ্ৰী পলিথিন আৰু আন সামগ্ৰী সমূহ ব্যৱহাৰ কম কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিব লাগে আৰু আনকো ইয়াৰ অপকাৰিতাৰ সম্পৰ্কে কৈ সচেতন কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰিব লাগে। তদুপৰি চৰকাৰেও প্লাষ্টিক প্ৰদূষণে সমাজক তথা পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ বিনষ্ট কৰাৰ আগতে ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ নিষেধাজ্ঞা কঠোৰ ভাৱে জাৰি কৰি ইয়াৰ ইয়াৰ পুনৰ: ব্যৱহাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা প্ৰয়োজন। 

+++++++++++++++++++++++++++++++++

  বিজ্ঞান বিষয়ক শ্ল'গান কেনেকৈ লিখা হয় ?How are science slogans written ?

     বিজ্ঞান হৈছে এক আধাৰশিলা যাক প্ৰতিটো শিশুৱে আয়ত্ত কৰাটো বাঞ্ছনীয়। বিজ্ঞানে আমাক কেনেকৈ ভাবিব লাগে আৰু সৃষ্টিশীলভাৱে সমস্যাবোৰৰ কাষ কেনেকৈ চাপিব লাগে তাক পুংখানুপুংখ ভাৱে শিকায়। অতি দুখৰ বিষয় যে বহুলোকে বিজ্ঞান শিকিবলৈ আগ্ৰহী নহয় কাৰণ বহু লোকে বিজ্ঞান বিষয়ক আমনিদায়ক আৰু কঠিন বুলি ভাবে। যদি আপুনি আপোনাৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ মাজত বিজ্ঞানৰ প্ৰতি প্ৰেম গঢ়ি তোলাত সহায় কৰিবলৈ ইচ্ছা অনুভৱ কৰে তেন্তে বিজ্ঞানৰ বাবে এটা শ্লোগান লিখি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ নিজেও চেষ্টা কৰক আৰু শিক্ষাৰ্থীকো উৎসাহিত কৰক। প্ৰবন্ধটোত মই আপোনালোকক শ্লোগান কেনেকৈ লিখিব লাগে আৰু শিক্ষাৰ্থীক কিয় শিকোৱা উচিত সেই সম্পৰ্কে কেৱল ধাৰণা এটাহে আগবঢ়াবলৈ বিচাৰিছোঁ। শৈক্ষিক খণ্ডত শ্লোগান লিখনে কি প্ৰভাৱ পেলায়, শিকণত কেনেকৈ উদগনি যোগাই সেই সম্পৰ্কে বৰ্ণনা কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰিছোঁ। শ্ৰদ্ধাৰ পাঠকসকলক মই, ধাৰণা আহৰণ কৰিবলৈ কিছুমান ধেমেলীয়া বিজ্ঞানৰ উদ্ধৃতি আৰু শ্লোগান প্ৰদান কৰিছো। আপোনালোকে পঢ়ি ভালদৰে চাই ল'ব কোনবোৰ এৰিব পাৰি আৰু কোনবোৰ ল'ব পাৰি।

শ্লোগান কি? What is 'Slogan'?

   শ্লোগান হৈছে এটা সংক্ষিপ্ত উদ্ধৃতি বা বাক্যাংশ যি এটা স্মৰণীয় বাৰ্তা প্ৰদান কৰে। বাৰ্তাটো ব্ৰেণ্ড, ব্যক্তিগত, সামগ্ৰী, সেৱা বা উদ্যোগৰ সৈতে সম্পৰ্কিত হ'ব পাৰে। তদুপৰি উদ্ধৃতিটো ছন্দোবদ্ধ বা ছন্দ মিল নথকা হ'ব পাৰে । কিন্তু ই অৰ্থপূৰ্ণ হ'ব লাগিব।

 এটা বিজ্ঞান বিষয়ক শ্লোগানে শিক্ষাৰ্থীসকলক বিজ্ঞান অধ্যয়ন কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰাৰ প্ৰচেষ্টাক প্ৰচাৰ কৰে। বিজ্ঞানৰ শ্লোগানবোৰে এটা স্মৰণীয় উদ্ধৃতিত বিজ্ঞানৰ গুৰুত্বতাৰ সম্পৰ্কে আমাক সোঁৱৰাই দিয়ে। আনহাতে শ্লোগানৰ ব্যৱহাৰ কেৱল শৈক্ষিক খণ্ডতে সীমাবদ্ধ নহয়। ইয়াক আমাৰ সমাজৰ বিভিন্ন ক্ষেত্ৰতো ব্যাপকভাৱে প্ৰয়োগ কৰা হয়।

শ্লোগানে সঁচাকৈয়ে শিক্ষাৰ্থীক শিকিবলৈ উৎসাহিত কৰে নে ?

   হয়, শ্লোগানে নিৰ্দিষ্ট আচৰণৰ সম্পৰ্কে প্ৰচাৰ কৰি শিক্ষাৰ্থীক শিকাত উদগনি দিয়ে। এটা শ্লোগানে শিক্ষাৰ্থীসকললৈ মূল্যৱান তথ্য বহন কৰে, আৰু শ্লোগানে শিক্ষাৰ্থীক শিকাত পথপ্ৰদৰ্শক হিচাপেও কাম কৰে। বিজ্ঞানৰ শ্লোগানে সাধাৰণতে বিজ্ঞান অধ্যয়নৰ আনন্দ আৰু লাভালাভৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰভূত বৰঙণি আগবঢ়াই । শ্লোগানবোৰে বিশেষভাৱে শিক্ষাক মনোগ্ৰাহী আৰু আকৰ্ষণীয় কৰি তোলাত সহায় কৰে। কিয়নো বিশেষ শব্দ আৰু ছন্দ প্ৰয়োগ কৰাৰ বাবে পঢ়িবলৈ ভাল আৰু শুনিবলৈ শুৱলা হয়। ইয়াৰ ফলত মগজুয়ে সহজে বিষয়বস্তুৰ ওপৰত জ্ঞান অৰ্জন কৰিবলৈ সক্ষম হয়। বিভিন্ন শব্দৰ জ্ঞান আৰু সেইবোৰৰ অৰ্থৰ সৈতে পৰিচিত হ'বলৈ শিক্ষাৰ্থীয়ে সহজ সুবিধা পায়। গতিকে শ্লোগান হ'ল শিক্ষাৰ্থীক জ্ঞান অৰ্জনত প্ৰভূত পৰিমাণে প্ৰভাৱ পেলাব পৰা এক ফলপ্ৰসূ উপায় বা মাধ্যম। বিজ্ঞান বিষয়ক কেইটামান শ্ল'গানৰ আৰ্হি তলত উল্লেখ কৰিলোঁ।-

 

১/ বিজ্ঞানে জীৱন গঢ়াত সহায় কৰে।

২/ এজন বিজ্ঞানীৰ দৰে চিন্তা কৰক।

৩/ মানুহে অধিক সমস্যা সৃষ্টি কৰে, বিজ্ঞানে সমাধান কৰে।

৪/ বিজ্ঞানে উন্নয়নৰ জোৱাৰ আনে, আমাক আগবঢ়ায় নিয়ে।

৫/ যদি আপুনি সহায় কৰিব বিচাৰে পৃথিৱীক, বিজ্ঞানৰ সৈতে সম্পৰ্ক আৰম্ভ কৰক।

৬/ বিজ্ঞানে জ্ঞানক কামত লগায়।

৭/ ৰসায়ন বিজ্ঞান অধ্যয়ন কৰক আৰু কেঁচা সামগ্ৰীৰ পৰা কেনেদৰে সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰিব লাগে শিকক।

৮/ ভুলবোৰ হ'ল নতুন কিবা এটা চেষ্টা কৰাৰ পথৰ অংশ।

৯/ মানুহে আচৰিত হ'বলৈ ভাল পায়, আৰু সেয়াই হৈছে বিজ্ঞানৰ মূল।

১০/ বিজ্ঞান হৈছে যুক্তিসঙ্গত চিন্তাৰ প্ৰক্ৰিয়া।

১১/ বিজ্ঞান যাদুৰ সদৃশ, কিন্তু ই বাস্তৱ।

১২/ বিজ্ঞান সাৰ্বজনীন।

১৩/ যদি মানুহে বিজ্ঞান পাহৰি যায়, আমি পুনৰ গুহাবোৰত বাস কৰিম।

১৪/ বিজ্ঞান সত্য অন্বেষণৰ উত্তম পথ।

১৫/ অসম্ভৱক বিজ্ঞানে সহজ কৰি তোলে।

১৬/ বিজ্ঞান হৈছে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সাধাৰণ জ্ঞান।

১৭/ বিজ্ঞানৰ প্ৰগতি হৈছে মানৱতাৰ বাবে প্ৰগতি।

উপসংহাৰ:

   শ্লোগান বিভিন্ন বিষয়ত লিপিবদ্ধ কৰিব পৰা যায়। যিটো বিষয়ত শ্লোগান লিখা হৈছে সেই বিষয়ৰ সম্পৰ্কে শ্লোগানবোৰে জ্ঞান প্ৰদান কৰে। বিশেষকৈ বিদ্যালয় পৰ্যায়ত এটা নিৰ্দিষ্ট বিষয় বা প্ৰচাৰত শিক্ষাৰ্থীৰ আগ্ৰহ গঢ়ি তুলিবলৈ শ্ল'গানৰ ব্যৱহাৰ কৰে। তদুপৰি বিষয়বস্তুৰ জ্ঞান আয়ত্ব কৰাত ই প্ৰত্যক্ষ ভাৱে সহায় কৰে। অতি কম কথাৰ জৰিয়তে ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলক ডাঙৰ বা বহল গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়ৰ সম্পৰ্কে দিয়াটোৱেই শ্লোগানৰ ঘাই লক্ষ্য। প্ৰতিজন শিক্ষক শিক্ষয়িত্ৰীয়ে শিক্ষা প্ৰদানত ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰা উচিত।

     অভিজ্ঞতাৰ জৰিয়তে বুজিব পাৰি যে কম বয়সীয়া শিক্ষাৰ্থীসকলে ধেমেলীয়া বা পাতল হৃদয়ৰ শ্ল'গান উপভোগ কৰি ভাল পায় । আনহাতে বৃদ্ধ শিক্ষাৰ্থী সকলে জানিব বিচাৰে যে বিজ্ঞানে তেওঁলোকৰ ভৱিষ্যতক কেনেদৰে লাভান্বিত কৰিব পাৰে । কেনেকৈ ভৱিষ্যতৰ ভেটি সুদৃঢ় কৰাত সহায় কৰে সেই সম্পৰ্কে জানিব বিচাৰে বাবে বয়সস্থ শিক্ষাৰ্থীৰ শ্লোগানবোৰ তত্ত্ব গধূৰ হোৱা পৰিলক্ষিত হয়। এইটো কথা স্পষ্ট যে অনুপ্ৰেৰণামূলক শ্লোগানে সকলো বয়সৰ শিক্ষাৰ্থীক সহায় কৰে আৰু তেওঁলোকৰ জীৱনত প্ৰভাৱ পেলাবলৈ সক্ষম । শ্লোগানবোৰ সৰল ভাষা যুক্ত আৰু অৰ্থপূৰ্ণ হ'ব লাগে তেতিয়াহে ইয়াৰ গ্ৰহণযোগ্যতা বৃদ্ধি পায়।

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

+++++++++++++++++++++++++++++++++

ধাৰণা কি ? ই কেনেকৈ সৃষ্টি হয় ? ধাৰণাৰ শিক্ষাগত উপযোগিতা । What's the idea? How is it created? The educational utility of ideas. 

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

ধাৰণা কি?

ধাৰণা মানে হ'ল তুলনা কৰা বা সম্পৰ্ক বাহিৰকৰণ আৰু সাধাৰণীকৰণ বা সৰলীকৰণৰ ফলাফলৰ সমষ্টি মাথোন। অভিজ্ঞতা যিমানেই বেছি হ'ব ধাৰণাও সিমানেই পৰিপুষ্ট হ'ব। এজাক কুকুৰ দেখাৰ পাছত আমি সাধাৰনতে কুকুৰৰ সাধাৰণ গুণ, বৈশিষ্ট্য আদিৰ সম্পৰ্কে ধাৰণা কৰি লওঁ। ই হ'ল কুকুৰ সম্পৰ্কীয় ধাৰণা । মানুহে কেৱল কোনোবা এটা বস্তু বা অভিজ্ঞতা সম্পৰ্কে মনৰ মাজত প্ৰতিচ্ছবি অংকিত কৰি নহয়, লগতে এইবিলাকে নিৰ্দেশ কৰা কোনবিধৰনো বস্তু সেই সম্পৰ্কে ধাৰণা কৰে। ইয়াকে সংক্ষেপে ধাৰণা বুলি ক'ব পাৰি।

    প্ৰত্যক্ষণ হ'ল সাধাৰণ ধাৰণাৰ মূল ভেঁটি। বহুতো প্ৰত্যক্ষণ লৈ তুলনা কৰি এই বিলাকৰ সাধাৰণ গুণ সমূহ দৃঢ়ভাৱে ব্যাখ্যা কৰা হয় আৰু গুণসমূহ পৃথক কৰি বাহিৰ কৰি অনা হয় আৰু ই কোনো বিশেষ বস্তুক নুবুজায়, তেনে এক সাধাৰণ ধাৰণা গঠন কৰা হয়। ধাৰণা কোনো বস্তুনিষ্ঠ সম্পৰ্কীয় বা গুণাৱলী সম্পৰ্কীয় হ'ব পাৰে। শব্দই ধাৰণা ঘটনাত এক প্ৰধান ভূমিকা পালন কৰে। ধাৰণাই সংগঠনৰ মাজেদি মানসিক পৰিশ্ৰম মিতব্যয়ী কৰে। ধাৰণা বা সাধাৰণ বোধ লক্ষ্য লৈহে গঠিত হয়।

      

ধাৰণা কেনেকৈ গঠন কৰা হয় ?

পৰ্যবেক্ষণৰ ফলত আগতে পোৱা বস্তুটোৰ লগত নতুনকৈ পোৱা বস্তুটোৰ সাদৃশ্য আৰু বৈসাদৃশ্য বেলেগ বেলেগকৈ ওলাই পৰে। সদৃশ গুণবোৰ একেলগে আৰু বিসদৃশ গুণবোৰ বেলেগ বেলেগকৈ সজাই লোৱাৰ পাছত সেই বিশেষ গুণবিশিষ্ট বিষয় বা বস্তুটোক আগতে যি বুলি কোৱা হৈছিল তেতিয়া সেইটোৱেই বুলি ধাৰণা হয় আৰু আগতে পোৱা বস্তুটোৰ লগত থকা অমিল গুণখিনি একেলগ কৰি সেই গুণখিনিৰ বাবে নতুন বস্তুটোক কি বুলি কোৱা হ'ব তাৰ বাবে এটা নাম ঠিক কৰি একেধৰণৰ গুণবিশিষ্ট বিষয় বা বস্তুটোক ভৱিষ্যতেও একেই নামেৰে চিহ্নিত কৰা হয়। বিষয় বা বস্তুটোৰ নামাকৰণ কৰা এই প্ৰক্ৰিয়াটোক সৎপ্ৰত্যয়ন বোলা হয়। মনত গঢ় লৈ উঠা নামটোক ধাৰণাৰ গঠন বুলি কোৱা হয়। এই ক্ষেত্ৰত পূৰ্ব অভিজ্ঞতাৰ প্ৰয়োজন। কোনো এটা বিষয় বা বস্তু আমাৰ সান্নিধ্যলৈ অহাৰ লগে লগে সেই বিষয়টো বা বস্তুটো আগতে সান্নিধ্যলৈ অহা একে ধৰণৰ বিষয় বা বস্তুৰ লগত মিলি আছেনে নাই তাক মনোযোগেৰে পৰ্যবেক্ষণ কৰা হয়।

     প্ৰাপ্তবয়স্ক আৰু অভিজ্ঞসকলৰ বাবে ধাৰণা গঠনত ব্যৱহৃত মানসিক কাৰ্যৰ দ্ৰুততা ইমান বেছি যে ইমানবোৰ কাম তৎমুহূৰ্ততে সংঘটিত হয় বুলি অনুমানেই কৰিব নোৱাৰি। যেনে- এটা শিশুৱে নেমুটেঙা প্ৰথমবাৰৰ বাবে দেখিছে আৰু নিজ হাতেৰে তাক বাকলি গুচাই ভিতৰৰ কোঁহবোৰ উলিয়ায় ৰস খাইছে আৰু এই কামখিনি এজনে দিয়া নিৰ্দেশ মতেই কৰা হৈছে। সি খোৱা বস্তুটোৰ নাম নেমুটেঙা বুলি তাক নেমুটো খাবলৈ দিয়া মানুহজনৰ পৰাই বুজি পাইছে।

    ইয়াৰ পিছত দ্বিতীয় দিনা আগতকৈ সৰু নেমুটেঙা এটা তাৰ হাতত দিলে সি তৎমুহূৰ্ততে সেইটো নেমু বুলি চিনি পাব। কাৰণ আগদিনা খোৱা নেমুটোৰ গোন্ধ,ৰং, ৰস, স্বাদ,মসৃণতা আদিৰ লগত এইটোৰ গোন্ধ, ৰং,স্বাদ আদি একে হয়, সেয়ে সি সেইটো নেমু বুলি বুজি পাবলৈ কোনো কষ্ট নহয়। 

    আকৌ যদি তৃতীয় দিনা শিশুটোক কমলা আৰু এটা মৌচুমী টেঙা ল'ৰাটোৰ আগত দাঙি ধৰি সেই দুটাকো নেমুটেঙা বুলিয়ে কোৱা হয় বুলি কোৱা হয়, তেন্তে শিশুটোৱে তাক নেমুটেঙা বুলি ক'বলৈ দ্বিধাবোধ কৰিব। কাৰণ প্ৰথম দৃষ্টিত সি কিবা অমিল দেখিছে। তাৰপিছত সি এটা এটা এটাকৈ দুয়োটা টেঙাৰ বাকলি গুচাই লক্ষ্য কৰিব যে সি আগতে খোৱা নেমুটোৰ লগত ইয়াৰ এটাৰো গোন্ধ নিমিলে, কোঁহবোৰৰ ৰং নিমিলে, ৰসৰ স্বাদ নিমিলে। তাৰ মানসপটত থকা নেমুটোৰ লগত তাৰ হাতত থকা দুটা টেঙাৰ বাহ্যিক আকাৰটোৰ বাহিৰে একো মিল নাই। তেন্তে সেই দুটা কি বস্তু বা কি টেঙা এইলৈ তাৰ মনত চিন্তাৰ উদ্ৰেক ঘটিব। তাক উক্ত টেঙা দুটা দিয়া মানুহজনে যেতিয়া ক'ব যে ইয়াৰ এটাৰ নাম কমলা আৰু আনটোৰ নাম মৌচুমী টেঙা, তেতিয়া সি নাম দুটা মনত ৰাখিবলৈ যত্ন কৰিব আৰু ভৱিষ্যতে কমলা আৰু মৌচুমী টেঙা দেখিলে এইটো কমলা আৰু সেইটো মৌচুমী টেঙা বুলি সতকাই ক'ব পাৰিব। অৰ্থাৎ ল'ৰাটোৰ মনত কমলা, নেমু আৰু মৌচুমীৰ বিভিন্নতাৰ সম্পৰ্কে বুজি উঠাৰ লগে লগে এই বস্তু সমুহৰ ওপৰত ধাৰণা গঢ় লৈ উঠে। 

    ধাৰণাৰ শিক্ষাগত উপযোগিতা আছে। ধাৰণাৰ জড়িয়তে সৰু ল'ৰা ছোৱালীৰ যিকোনো বিষয়ৰ জ্ঞান সুদৃঢ় কৰিব পাৰি। 

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺 

 

শিক্ষা সমাজতত্ত্ব কি ? ইয়াৰ অৰ্থ আৰু প্ৰকৃতিৰ সম্পৰ্কে আলোচনা। What is Education Sociology? A Discussion of it's Meaning and Nature.

শিক্ষা সমাজতত্ত্ব‌‌‌ কি ? ইয়াৰ অৰ্থ আৰু প্ৰকৃতিৰ সম্পৰ্কে আলোচনা। What is Education sociology ? A Discussion of it's meaning and nature.

 শিক্ষা সমাজতত্ত্বৰ অৰ্থ :

মানুহ হৈছে সামাজিক প্ৰাণী বা সমাজ প্ৰিয় প্ৰাণী। সমাজৰ অবিহনে মানুহ জীয়াই থাকিব নোৱাৰে। অৰ্থাৎ সমাজবিহীন জীৱন নিৰৰ্থক। সমাজৰ প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে জন্মৰ পৰা মৃত্যু পৰ্যন্ত সমাজৰ সৈতে প্ৰগাঢ় সম্পৰ্ক বৰ্তাই ৰাখে। সমাজৰ অবিহনে ব্যক্তিৰ জীৱন অসম্ভৱ। ঠিক সেইদৰে ব্যক্তিৰ অবিহনেও সমাজ সৃষ্টি হ'ব নোৱাৰে। সমাজৰ লগত ব্যক্তিৰ ওতঃপ্ৰোত সম্বন্ধ আছে। সমাজৰ সৈতে ব্যক্তিৰ যিদৰে সম্পৰ্ক প্ৰগাঢ়, একেদৰে শিক্ষা আৰু সমাজৰো সম্পৰ্ক নিবিড়। অৰ্থাৎ শিক্ষা, সমাজ আৰু ব্যক্তি এই তিনিটাই হৈছে সমাজতত্ত্বৰ ঘাই উপাদান। 

     সমাজ হৈছে বিভিন্ন ব্যক্তিৰ সংঘবদ্ধ আৰু সন্মিলিত অৱস্থা । ইয়াত নীতি নিয়ম, পৰম্পৰা , আচাৰ আচৰণ আদিৰ বিশেষভাৱে প্ৰয়োজন। গতিকে আমি ক'ব পাৰোঁ যে সমাজ হৈছে এনে এক অৱস্থা যি নিৰ্দিষ্ট পৰম্পৰা আৰু ৰীতি-নীতিৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হোৱাৰ লগতে ই সংঘবদ্ধ আৰু সন্মিলিত জীৱনৰ এক অৱস্থা।

     বিখ্যাত ইংৰাজ দাৰ্শনিক বাৰ্ট্ৰাণ্ড ৰাছেলে কৈছে - শিক্ষাই মানুহৰ মাজত মানৱীয় গুণাবলীৰ বিকাশ সাধন কৰাৰ লগতে শিশুসকলক দুই ধৰণৰ শিক্ষা প্ৰদান কৰে - ব্যৱহাৰিক শিক্ষা আৰু আলংকাৰিক শিক্ষা। 

ব্যৱহাৰিক শিক্ষা : 

ব্যৱহাৰিক শিক্ষা হৈছে জীৱনক সুচাৰুৰূপে পৰিচালনা কৰাৰ শিক্ষা। অৰ্থাৎ যি শিক্ষাই দৈনন্দিন জীৱনক সুশৃংখলিত ভাৱে পৰিচালনা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভৌগোলিক, সামাজিক আৰু ব্যক্তিগত দিশত প্ৰয়োজনীয় শিক্ষা প্ৰদান কৰে সেয়ে হ'ল সংক্ষেপে ব্যৱহাৰিক শিক্ষা। 

অলংকাৰিক শিক্ষা : 

আনহাতে আলংকাৰিক শিক্ষা বুলিলে সাহিত্য আলোচনা, সংগীত চৰ্চা, ধৰ্ম আলোচনা, দৰ্শন অধ্যয়ন আদিৰ দৰে উৎসৰ পৰা লাভ কৰা শিক্ষাকেই বুজা যায় । উল্লেখযোগ্য যে অলংকাৰিক শিক্ষাও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ শিক্ষা। প্ৰত্যেক ব্যক্তয়ে এই শিক্ষাৰ জৰিয়তে মূল্যবোধৰ জ্ঞান লাভ কৰে। তদুপৰি ব্যক্তিৰ বা শিক্ষাৰ্থীৰ মানসিক বিকাশ আৰু বৌদ্ধিক বিকাশ সাধনত এই শিক্ষাই সহায় কৰে। 

     শিক্ষা আনুষ্ঠানিকেই হওক বা অনানুষ্ঠানিকেই হওক নতুবা ব্যৱহাৰিকেই হওক বা অলংকাৰিকেই হওক, সকলো শিক্ষাৰে লক্ষ্য হ'ল মানুহক উপযুক্ত মানুহ হিচাপে গঢ়ি তোলা। অৰ্থাৎ  আমি ক'ব পাৰোঁ যে সামাজিক জীৱনৰ কাৰণে উপযুক্তভাৱে ব্যক্তিৰ জীৱন গঢ়ি তোলাটোৱেই হ'ল সমাজত্ত্বৰ প্ৰধান কাম।

শিক্ষাৰ প্ৰকৃতি:

শিক্ষা হ'ল সমাজতত্ত্বৰ এক অংশবিশেষ। শিক্ষা সমাজতত্ত্ব হ'ল এনে এক বিজ্ঞান য'ত বৈজ্ঞানিক পদ্ধতিৰে বিদ্যালয় আৰু অন্যান্য শৈক্ষিক অনুষ্ঠানৰ প্ৰণালী আৰু পদ্ধতি সম্পৰ্কে আলোচনা কৰে। সমাজৰ পৰা আহৰিত জ্ঞানে শিক্ষাৰ্থীক ভৱিষ্যত জীৱন উপযুক্ত কৰি গঢ় দিয়াত সহায় কৰে। অৰ্থাৎ সমাজতত্ত্বই ব্যক্তিৰ জীৱন গঢ়ি তোলাৰ সম্পৰ্কে আলোচনা কৰে।

    শিক্ষা সমাজতত্ত্বই সামাজিক দৃষ্টিভংগীৰে শিক্ষাক আলোচনা কৰে। ইয়াৰ মতে শিক্ষা হ'ল সামাজিক ক্ৰিয়া আৰু আন্ত:ক্ৰিয়াৰ সমষ্টি। শিশুৰ সামাজিকীকৰণ আৰু সামাজিক আন্ত:ক্ৰিয়াৰ সম্পৰ্কে অধ্যয়নেই সমাজতত্ত্বৰ ঘাই বিষয়বস্তু। শিক্ষা সমাজতত্ত্বই শিক্ষাৰ জৰিয়তে ব্যক্তিৰ আচৰণ প্ৰক্ৰিয়া ৰূপান্তৰ সাধন কৰি সামাজিক জীৱন প্ৰক্ৰিয়াৰ ৰূপান্তৰ দ্ৰুতগামী কৰাৰ লগতে সাংস্কৃতিক জীৱনৰ হস্তান্তৰ আৰু পৰিৱৰ্তন সাধন কৰে। সংস্কৃতিৰ অপ্ৰয়োজনীয় উপাদান সমূহ আঁতৰাই নৱতম চিন্তাধাৰা উন্মেষ ঘটাই আৰু ইয়ে শিক্ষাৰ্থীৰ মানসিক বিকাশ দ্ৰুত গতিত বৃদ্ধি কৰে।

    শিক্ষাতত্ত্বক সমাজ পৰিচালনাৰ আহিলা হিচাপে গণ্য কৰা হয়। শিক্ষা সমাজতত্বই সমাজক সঠিক পথত আগুৱাই নিয়াত সহায় কৰে।শিক্ষা সমাজতত্বই ছাত্ৰ-ছাত্ৰী সকলকো উপযুক্ত শিক্ষা প্ৰদান কৰি সামাজিক অস্থিৰতা দূৰ কৰে আৰু সামাজিক নিয়ন্ত্ৰণৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।

    শিক্ষা সমাজতত্ত্বই সমাজৰ পৰা অপসংস্কৃতি নিৰ্মূলকৰণতো সহায় কৰে। বিভিন্ন অপসংস্কৃতি- বৰ্ণভেদ প্ৰথা, জাতিভেদ আদি নিৰ্মূলকৰণত সহায় কৰে। ছাত্ৰ-ছাত্ৰী সকলক সকলো কথা বহল পৰিসৰত আৰু বৈজ্ঞানিক দৃষ্টিভঙ্গীৰে চালি-জাৰি চাবলৈ অনুপ্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে।

      ব্যক্তিত্বৰ সম্পৰ্কে জানিবলৈ চাওক ভিডিঅ'টো।

--------------------------------------------------------------------

সাম্প্ৰতিক শিক্ষাত বৃত্তিমূলক শিক্ষাৰ গুৰুত্ব কিমান?What is the importance of vocational education in current education?

🌹🖊️🌹🌹🖊️🌹🌹🖊️🌹🌹🖊️🌹🌹🖊️🌹

     শিক্ষাই কেৱল মানসিক উৎকৰ্ষ সাধন কৰিলেই নহ'ব, প্ৰতিজন ছাত্ৰ ছাত্ৰীক নিজৰ ভৰিৰ ওপৰত নিজে থিয় দিবলৈও শিকাব লাগিব। বৰ্তমানৰ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰা বহু ছাত্ৰ ছাত্ৰীৰ ক্ষেত্ৰত পৰিলক্ষিত হয় যে আনুষ্ঠানিক শিক্ষা লাভ কৰাৰ পাছত তেওঁলোকৰ সৰহ সংখ্যক অৰ্থনৈতিক ভাৱে নিষ্কৰ্মা হৈ থাকিব লগা হৈছে। ইয়াৰ কাৰণ কি ? তেওঁলোকৰ মতে নিশ্চয় শিক্ষাই তেওঁলোকক প্ৰবঞ্চনা কৰিলে। এটা কথা সত্য যে আৰ্থিক ভাৱে স্বাৱলম্বী হ'ব নোৱাৰিলে শিক্ষাই দান কৰা অন্যান্য সুক্ষ্ম গুণৰো বিকাশ হ'ব বুলি আশা কৰিব নোৱাৰি। সেয়ে বৃত্তিমুখী শিক্ষাই শিক্ষাৰ্থীৰ এনে সমস্যা সমাধান কৰাত সহায় কৰে। অৰ্থাৎ শিক্ষা আৰু উৎপাদনশীলতাৰ মাজত যোগসূত্ৰ বজাই ৰাখিব পাৰিলেহে ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলৰ ব্যক্তিগত জীৱনৰ বিকাশৰ সম্ভৱ হৈ উঠিব। গতিকে আমি ক'ব পাৰোঁ যে শিক্ষাই এজন ছাত্ৰৰ বা ব্যক্তিৰ মানসিক প্ৰয়োজন পূৰণ কৰাৰ উপৰিও তেওঁক অৰ্থনৈতিক ভাৱে স্বনিৰ্ভৰশীল হোৱাত সহায় কৰিব লাগিব।

      শিক্ষাৰ বৃত্তিমূলক ব্যৱস্থাই ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ জীৱনত আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাত প্ৰত্যক্ষ প্ৰভাৱ পেলায়। আত্মনিৰ্ভৰশীলতাই শিক্ষাৰ্থীক সন্তুষ্টি, মানসিক আৰু নৈতিক শক্তি, আত্মবিশ্বাস বৃদ্ধি হোৱাত সহায় কৰে। যাৰ ফলত ব্যক্তিয়ে ব্যক্তিগত আৰু সামাজিক জীৱনত সন্তুষ্টি লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয়। 

     আমাৰ শিক্ষানুষ্ঠান বিলাকত কম বুদ্ধি সম্পন্ন ছাত্ৰ ছাত্ৰী আৰু অত্যধিক মেধা সম্পন্ন ছাত্ৰ ছাত্ৰী অৰ্থাৎ এই দুই ধৰণৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰী আছে। কম বুদ্ধিৰ বাবে বা মগজুৰ শক্তি কম হোৱা হেতুকে তেওঁলোকে শৈক্ষিক বিষয়ত পাৰদৰ্শিতা প্ৰদৰ্শন কৰিবলৈ অসমৰ্থ হয়। কিন্তু বৃত্তিমূলক শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলোক আগৰণুৱা। গতিকে বৃত্তিমূলক শিক্ষাৰ জৰিয়তে দুয়োপক্ষই জীৱনৰ বাবে শিক্ষা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব। আনহাতে বৃত্তিমূলক শিক্ষা ব্যৱস্থাই শ্ৰেণীকক্ষৰ আবদ্ধ তথাকথিত শিক্ষাৰ ধাৰণাটো মষিমূৰ কৰিব।

       সাম্প্ৰতিক শিক্ষাত নৱম শ্ৰেণীৰ পৰা উচ্চ পৰ্যায়লৈ বৃত্তিমুখী শিক্ষাৰ অৱতাৰণা কৰা হৈছে। ই ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলৰ ব্যক্তিগত জীৱনত যোগাত্মক প্ৰভাৱ পেলাব বুলি ভবা হৈছে। যদিও কিমান দূৰ সফল হয় সেয়া সময়েহে ক'ব ! ১৯৬৪ চনৰ কোঠাৰী আয়োগ আৰু ১৯৮৬ চনৰ ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতিটো বৃত্তিমূলক শিক্ষাৰ সপক্ষে পৰামৰ্শ আগবঢ়াইছিল। বৰ্তমান ২০২১ চনৰ নতুন শিক্ষা নীতিটো এই বিষয়বস্তু সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে আৰু এই নীতিৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি নৱম আৰু দশম শ্ৰেণীত বৃত্তিমুখী শিক্ষাৰ বাবে শিক্ষক নিযুক্তি দিয়া হৈছে। 'Vocatinal education' আৰু সাংস্কৃতিক দিশত নিযুক্তি প্ৰাপ্ত শিক্ষক সকলে এই দিশত কিমান দূৰ সফলতা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব, সেয়া সময়েহে ক'ব। 

  

      বিদ্যালয়ত সমন্বিত (Integrated) শিক্ষাই শিক্ষাৰ্থীক সহায় কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে। বৃত্তিমুখী শিক্ষাৰ Counseling কৰি শিক্ষাৰ্থীক ভৱিষ্যত জীৱনৰ বাবে শিক্ষাৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিলে শিক্ষাৰ্থী লাভৱান হ'ব। শিক্ষাৰ সাংস্কৃতিক বিষয় শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়। সমাজৰ এজন ব্যক্তিয়ে আহৰণ কৰা জ্ঞান, বিশ্বাস, কলা, সদাচাৰ, আইন, দস্তুৰ আৰু অন্যান্য সামৰ্থৰ জটিল সামগ্ৰিক গোটটোৱেই হ'ল সংস্কৃতি । সংস্কৃতিয়ে এখন সমাজৰ শিক্ষা-দীক্ষা ,আচাৰ-ব্যৱহাৰ, ৰীতি-নীতি, বিশ্বাস-ধাৰণা , সাহিত্য-দৰ্শন আদি দিশবোৰ সামৰি লয়। অৰ্থাৎ সংস্কৃতিৰ গুৰুত্ব বিদ্যালয়ত অসীম। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ সৈতে চিনাকি কৰি দিয়াটো শিক্ষাৰ এক প্ৰধান কাম। শিক্ষাৰ জৰিয়তে এখন সমাজৰ গ্ৰহণযোগ্য সাংস্কৃতিক উপাদান সমূহ পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ পুৰুষলৈ কঢ়িয়াই নিব পাৰিলেহে সেই শিক্ষাৰ সফল ৰূপ প্ৰতিফলিত হ'ব। অৰ্থাৎ শিক্ষাই সংস্কৃতিৰ ৰূপান্তৰ, সংৰক্ষণ আৰু উত্তৰণ ঘটাব লাগিব। 

      গতিকে বৃত্তিমূলক শিক্ষা ব্যৱস্থা বিদ্যালয়ত প্ৰয়োজন আছে। ইয়াৰ সুপ্ৰয়োগৰ জৰিয়তে শিক্ষাৰ্থীৰ মানসিক, শাৰীৰিক আৰু মনস্তাত্বিক দিশৰ বিকাশ সাধন কৰিব পৰা যাব।

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

লেখক : দুদুল সোণোৱাল।

-------------------------------------------------------------------

২০২৪ চনত কোনে কোনে 'ভাৰতৰত্ন' বঁটা লাভ কৰিলে ? Who won the 'Bharat Ratna' award in 2024 ?

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

 লালকৃষ্ণ আদৱানি আৰু স্বামীনাথন।

   মৰণোত্তৰভাৱে ভাৰতৰ চাৰিজন ব্যক্তিক ২০২৪ চনৰ বাবে 'ভাৰতৰত্ন' বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছে। তেওঁলোক হৈছে ক্ৰমে - লাল কৃষ্ণ আদৱানি, কাৰপুৰী ঠাকুৰ, পি ভি নৰসিংহ ৰাৱ , চৰন সিং, এম এছ স্বামীনাথন। উল্লেখযোগ্য যে ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান ভাৰত ৰত্ন বাৰ্ষিক ভাৱে কেৱল তিনিজনকহে প্ৰদান কৰা হয় যদিও চলিত বছৰটোত পাঁচজনক সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মানৰ বাবে মনোনীত কৰা হয়। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে বিগত ২০২২ বৰ্ষটোত এই বঁটা প্ৰদান কৰা হোৱা নাছিল।

১/ লাল কৃষ্ণ আদৱানি (Lal Krishna Adwani) : 

     লাল কৃষ্ণ আদৱানি জন্ম গ্ৰহণ কৰিছিল ৮ নৱেম্বৰ ১৯২৭ চনত কৰাচীৰ এটা হিন্দু ব্যৱসায়ী পৰিয়ালত। তেওঁৰ পিতৃ বাবা কৃষ্ণচান্দ ডি আদৱানি আৰু মাতৃৰ নাম আছিল মা জ্ঞানী দেৱী । তেওঁ বোম্বাই বিশ্ববিদ্যালযৰ গভাৰ্ণমেণ্ট ল কলেজৰ পৰা আইন বিষয়ত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল। 

    আদৱানি আছিল এজন ভাৰতীয় ৰাজনীতিক। অটল বিহাৰী বাজপেয়ী চৰকাৰৰ সময়ত তেওঁ ২০০২ ৰ পৰা ২০০৪ চনলৈ ভাৰতৰ সপ্তম উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। আদৱানি ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টীৰ এজন অন্যতম সহপ্ৰতিষ্ঠাপক তথা প্ৰবীণ নেতা হিচাপে খ্যাত। বহু বিষয়বাবত অধিষ্ঠিত হৈ নিজৰ ৰাজনীতি দলৰ লগতে দেশৰ বাবে অহোপুৰুষাৰ্থ ত্যাগ আৰু অৱদান আগবঢ়োৱা এজন ব্যক্তি । তেওঁৰ ত্যাগৰ মূল্য ভাৰত চৰকাৰে 'ভাৰতৰত্ন' জৰিয়তে প্ৰদান কৰিলে। উল্লেখযোগ্য যে জীৱিত কালত ভাৰত ৰত্ন লাভ কৰা বৰ্ষটোৰ তেৱেঁই একমাত্ৰ ব্যক্তি।

২/ কৰ্পূৰী ঠাকুৰ (Karpoori Thakur) :

   ১৯২৪ চনৰ ২৪ জানুৱাৰী তাৰিখে ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ অন্তৰ্গত বিহাৰ আৰু উৰিষ্যা প্ৰদেশৰ সমষ্টিপুৰ জিলাৰ পীতৌনঝিয়াত (বৰ্তমান কৰ্পূৰী গ্ৰাম) কৰ্পূৰী ঠাকুৰৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃ গকুল ঠাকুৰ আৰু মাতৃ ৰামদুলাৰী দেৱী। তেওঁলোক নাই (নাপিত) সম্প্ৰদায়ৰ আছিল।তেওঁ প্ৰথমে ১৯৭০ চনৰ ডিচেম্বৰৰ পৰা ১৯৭১ চনৰ জুনলৈকে আৰু তাৰ পিছত ১৯৭৭ চনৰ জুন মাহৰ পৰা ১৯৭৯ চনৰ এপ্ৰিললৈকে বিহাৰৰ একাদশ মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে দুটা কাৰ্যকাল কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। তেওঁক জনপ্ৰিয়ভাবে জন নায়ক বুলি জনা যায়। ভাৰত চৰকাৰে ২০২৪ চনৰ ২৬ জানুৱাৰী তাৰিখে তেওঁক মৰণোত্তৰভাৱে দেশৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান ভাৰত ৰত্ন সন্মান প্ৰদানৰ বাবে মনোনীত কৰে। 

ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলনত সক্ৰিয় ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল । আনকি তেওঁ ২৬ মাহ পৰ্যন্ত কাৰাবাস বৰণ কৰিবলগীয়া হৈছিল।

    ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পিছত ঠাকুৰে নিজৰ গাঁৱৰ স্কুলত শিক্ষক হিচাপে যোগদান কৰিছিল। ১৯৫২ চনত তাজপুৰ সমষ্টিৰ পৰা চচিয়েলিষ্ট পাৰ্টিৰ প্ৰাৰ্থী হিচাপে বিহাৰ বিধান সভাৰ সদস্য হৈছিল। ১৯৬০ চনত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ কৰ্মচাৰীৰ সাধাৰণ ধৰ্মঘটৰ সময়ত পি এণ্ড টিৰ কৰ্মচাৰীসকলক নেতৃত্ব বহন কৰাৰ বাবে গ্ৰেপ্তাৰ হৈছিল। ১৯৭০ চনত তেওঁ টেলকোৰ শ্ৰমিকসকলৰ স্বাৰ্থৰক্ষাৰ কাৰ্য্যক প্ৰচাৰৰ বাবে ২৮ দিন ধৰি আমৰণ অনশনৰ কাৰ্যসূচী গ্ৰহণ কৰিছিল।১৯৭০ চনত বিহাৰৰ প্ৰথমজন অনাকংগ্ৰেছী চচিয়েলিষ্ট পাৰ্টিৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হোৱাৰ পূৰ্বে ঠাকুৰে বিহাৰৰ মন্ত্ৰী আৰু উপ-মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। তেওঁ বিহাৰত মদ্যপানৰ সম্পূৰ্ণ নিষেধাজ্ঞাও বলবৎ কৰিছিল । বিহাৰত ঠাকুৰৰ কালতে পিছপৰা শ্ৰেণীৰ সংৰক্ষণ সম্ভৱ হৈছিল। চৰকাৰী চাকৰিত ২৬% পিছপৰা শ্ৰেণীৰ বাবে সংৰক্ষণ কৰা হৈছিল। তেওঁ ১৯৮৮ চনৰ ১৭ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে ইহলীলা সম্বৰণ কৰে। এই জন মহান নেতাক ভাৰত চৰকাৰে 'ভাৰতৰত্ন' মৰোনোত্তৰ ভাৱে প্ৰদান কৰে। 

 3/ পি ভি নৰসিংহ ৰাৱ (P V Narshimha Rao) : 

    পি ভি নৰসিংহ ৰাৱৰ সম্পূৰ্ণ নাম পামুলাপাৰ্তি ভেংকট নৰসিংহ ৰাও ( Pamulaparti Venkata Narasimha Rao) । পি ভি নৰসিংহ ৰাৱৰ জন্ম হৈছিল ১৯২১ চনৰ ২৮ জুন তাৰিখে বৰ্তমানৰ অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ ৰাজ্যত। তেওঁ এজন আইনজীৱী আৰু ৰাজনীতিবিদ আছিল। ১৯৯১ চনৰ পৰা ১৯৯৬ চনলৈ তেওঁ ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। উল্লেখযোগ্য যে ৰাও চৰকাৰে ভাৰতৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক সংস্কাৰৰ বাবে পদক্ষেপ লৈছিল বুলি জনা যায়। তেওঁৰ দিনতে ভাৰতৰ "লাইচেন্স ৰাজ"ৰো অৱসান ঘটাইছিল। কোনো কোনো লোকে তেওঁক 'ভাৰতৰ অৰ্থনৈতিক সংস্কাৰৰ জনক' বুলিও অভিহিত কৰিব বিচাৰে। এই জন মহান নেতাৰ মৃত্যু হৈছিল ২০০৪ চনৰ ২৩ ডিচেম্বৰ তাৰিখে। তেওঁৰ কৰ্মৰাজিৰ সন্মানাৰ্থে ভাৰত চৰকাৰে 'ভাৰতৰত্ন' প্ৰদান কৰি যাউতিযুগীয়া কৰি ৰাখিলে।

 4/ চৰন সিং (Charan Singh): 

      চৰণ সিংৰ সম্পূৰ্ণ নাম চৌধুৰী চৰণ সিং। তেওঁৰ জন্ম হৈছিল ১৯০২ চনৰ ২৩ ডিচেম্বৰ তাৰিখে। তেওঁ আছিল এজন ভাৰতীয় ৰাজনীতিবিদ আৰু স্বাধীনতা সংগ্ৰামী। চৰণ সিং ডাঙৰীয়াই ১৯৭৯ চনৰ ২৮ জুলাইৰ পৰা ১৯৮০ চনৰ ১৪ জানুৱাৰীলৈ ভাৰতৰ পঞ্চম প্ৰধান মন্ত্ৰী হিচাপে আৰু ১৯৭০চনত উত্তৰ প্ৰদেশৰ পঞ্চম মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। তেওঁ মহাত্মা গান্ধীৰ অনুগামী আছিল। ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলনত সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণ কৰি অহিংস আন্দোলনত সহযোগ কৰাৰ বাবে তেওঁ কাৰাবাস পৰ্যন্ত খাটিবলগীয়া হৈছিল। উল্লেখযোগ্য যে ১৯৩০ চনত লোণ আইন উলংঘা কৰাৰ বাবে ব্ৰিটিছে তেওঁক ১২ বছৰৰ কাৰাদণ্ড বিহিছিল। ব্যক্তিগত সত্যাগ্ৰহ আন্দোলনৰ বাবে ১৯৪০ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত তেওঁ পুনৰ এবছৰৰ কাৰাদণ্ড ভুগিবলগীয়া হৈছিল । ১৯৪২ চনৰ আগষ্ট মাহত তেওঁক পুনৰ ব্ৰিটিছে ডি আই আৰৰ অধীনত কাৰাগাৰত বন্দী কৰিছিল আৰু ১৯৪৩ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত মুকলি কৰি দিছিল। তেওঁৰ জন্মদিন অৰ্থাৎ ২৩ ডিচেম্বৰ তাৰিখে ভাৰতত কৃষক দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয়। ২০২৪ বৰ্ষটোত অৰ্থাৎ চলিত বছৰটোত ভাৰত চৰকাৰে তেওঁ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে মৰণোত্তৰভাবে দেশৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান ভাৰত ৰত্ন প্ৰদান কৰে। 

5/ এম এছ স্বামীনাথন ( Mankombu Sambasivan Swaminathan): 

    স্বামীনাথনৰ জন্ম হৈছিল বৰ্তমানৰ তাঞ্জাভুৰ জিলা, তামিল নাডুত ১৯২৫ চনৰ ৭ আগষ্টত। তেওঁ এগৰাকী ভাৰতীয় কৃষি বিজ্ঞানী , উদ্ভিদ জিন বিজ্ঞানী আৰু প্ৰশাসক আছিল। মানৱতাবাদী গুণৰ বাবে তেওঁ এগৰাকী মহান ব্যক্তি ৰূপে সমাজত প্ৰতিষ্ঠিত। এম এছ স্বামীনাথন সেউজ বিপ্লৱৰো এজন প্ৰখ্যাত নেতা হিচাপে খ্যাত। বিশেষকৈ উচ্চ উৎপাদনক্ষম ঘেঁহু আৰু ধানৰ প্ৰজাতিৰ প্ৰচলনৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ অৱদান অসীম। এই ক্ষেত্ৰত অধিক বিকাশৰ বাবে নেতৃত্ব আৰু ভূমিকা আগবঢ়োৱাৰ বাবে তেওঁক ভাৰতৰ সেউজ বিপ্লৱৰ মূল স্থপতি বুলি আখ্যা দিয়া হয়। স্বামীনাথনে নৰ্মান বৰলাগৰ সৈতে কৰা সহযোগিতামূলক বৈজ্ঞানিক প্ৰচেষ্টাই কৃষক আৰু অন্যান্য বিজ্ঞানীসকলৰ জৰিয়তে এক গণ আন্দোলনৰ সূচনা কৰিছিল আৰু ই ৰাজহুৱা নীতিৰ দ্বাৰা সমৰ্থিত হৈছিল। এই গণ আন্দোলনেই ১৯৬০ৰ দশকত ভাৰত আৰু পাকিস্তানক নিশ্চিত দুৰ্ভিক্ষসদৃশ পৰিস্থিতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিল বুলি জনা যায়।

     ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ তৰফৰ পৰা তেওঁক ‘অৰ্থনৈতিক পৰিৱেশ বিজ্ঞানৰ পিতৃ’ বুলি অভিহিত কৰা হৈছিল।১৯৮৭ চনত তেওঁ প্ৰথম বিশ্ব খাদ্য বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। যিটো নোবেল বঁটা সমপৰ্যায়ৰ বা কৃষিৰ ক্ষেত্ৰত সৰ্বোচ্চ সন্মান হিচাপে গণ্য কৰা হয়। এইজনা মহান নেতাৰ মৃত্যু হৈছিল ২০২৩ চনৰ ২৮ ছেপ্তেম্বৰত।

    তেওঁ কেৰেলা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা বি এছ চি ডিগ্ৰী, 

মাদ্ৰাজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা বি এছ চি ডিগ্ৰী, 

ভাৰতীয় কৃষি গৱেষণা প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰা বংশগতি বিজ্ঞান অৰ্থাৎ প্ৰজনন বিজ্ঞানত স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল। ৱেজনিংগেন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা জিনীয় বিজ্ঞানত ইউনেস্কো ফেল' লাভ কৰিছিল। কেমব্ৰিজ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা তেওঁ পি এইচ ডি ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল। দেশৰ বাবে তেওঁৰ বৃহৎ অৱদানৰ ফলস্বৰূপে তেওঁক ২০২৪ চনত ভাৰত চৰকাৰে মৰণোত্তৰ ভাৱে'ভাৰতৰত্ন' প্ৰদান কৰি সন্মান প্ৰদৰ্শন কৰে। 

    'ভাৰতৰত্ন' হৈছে দেশৰ বাবে আগবঢ়োৱা গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদানৰ বাবে আৰু জাতিৰ সেৱাৰ বাবে আগবঢ়োৱা ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান। ই হৈছে শ্ৰেষ্ঠতাৰ প্ৰতীক। দেশৰ বা আন দেশৰ উল্লেখযোগ্য ব্যক্তিক এই সন্মান প্ৰদানেৰে সন্মান প্ৰদৰ্শন কৰা হয় । এনে সন্মানৰ দ্বাৰা চিহ্নিত ইয়াৰ উত্তৰাধিকাৰে ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক আৰু সামাজিক তন্ত্ৰক অনুপ্ৰাণিত আৰু সমৃদ্ধিশালী কৰি আহিছে। বিশেষকৈ সুধী সমাজৰ লগতে বিভিন্ন বিষয়ত ডিগ্ৰীধাৰী লোক সকলক বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত অৱদান আগবঢ়াবলৈ উৎসাহিত কৰি আহিছে। গতিকে নি:সন্দেহে ক'ব পাৰি ভাৰতৰত্ন আমাৰ দেশৰ এক অমূল্য বঁটা।

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

ঘামচি আৰু ইয়াৰ পৰা পৰিত্ৰাণ কেনেকৈ পাব ? What is sweating and the way to get rid of it? Read and know.

ঘামচি আৰু ইয়াৰ পৰা পৰিত্ৰাণৰ উপায় কি? পঢ়ক আৰু জানক। What is sweating and the way to get rid of it? Read and know.

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

এতিয়া গৰম দিন আহিব। আমাৰ দেহত ঘামচিয়ে আমনি কৰিব। চাওক কিছু দিহা -

ঘামচি : আমাৰ ছাল খহটা হ'লে ঘামচি ওলোৱা যেন লাগে। আচলতে কেইটামান কাৰণত আমাৰ দেহত ঘামচিয়ে দেখা দিয়ে। 

ক) শৰীৰৰ চালৰ উপৰিভাগত অতিপাত লেতেৰা হ'লে ঘামচি ওলাই।

খ) ঘামবোৰ শৰীৰৰ বাহিৰ নহ'লে ঘামচি ওলাই।

গ) অতিপাত ঘাম ওলাই তিতি থকা কাপোৰ পিন্ধি থাকিলে ঘামচি ওলাই।

ঘ) টোপনি ক্ষতি হ'লে ঘামচি ওলাই। 

ঙ) অতিপাত গৰমৰ বাবেও দেহত ঘামচিয়ে দেখা দিয়ে।

প্ৰতিৰোধৰ উপায়: 

ক) গৰমৰ দিন কেইটাত নিম চাবোন আৰু দেটল চাবোনেৰে পৰিষ্কাৰকৈ গা-ধুব লাগে।

খ) মহানিমৰ পাত পানীত সিজাব লাগে আৰু সেই পানী ঠাণ্ডা কৰি ঘামচি ওলোৱা ঠাইত লগাব লাগে।

গ) গোলনেমুৰ ৰস ঘামচি হোৱা ঠাইত প্ৰতি দিনে লগাব লাগে। 

ঘ) তেজপাতো ভাল। ইয়াৰ ৰস উলিয়ায় ঘামচি হোৱা ঠাইত লগালে ঘামচি ভাল হয়।

ঙ) ঘামচি ওলালে কণী খাব নালাগে, দাগ ৰৈ যায়। 

ভাল পালে মন্তব্য আগবঢ়াব।

🪴🪴🪴🖊️🖊️🖊️🪴🪴🪴🪴🪴🖊️🖊️🖊️🪴🪴🪴

মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ৪ ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক, ‘গগনযান’ত কোন কোন যাব মহাকাশলৈ ?জানো আহক। 4 Indian astronauts to be sent to space, who will go to space in 'Gaganyaan'? Let's know.

মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হ’ব ৪ ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক, ‘গগনযান’ত কোন কোন যাব মহাকাশলৈ? নাম প্ৰকাশ কৰিলে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে। 4 Indian astronauts to be sent to space, who will go to space in 'Gaganyaan'? Let's know.

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

🌹 মহাকাশলৈ যাবলগা চাৰিজন মহাকাশচাৰী🌹

  

  মহাকাশ অভিযানত ভাৰতৰ আৰু এখোজ৷ ভাৰতে গগনযান অভিযানৰ বাবে চাৰিজন মহাকাশচাৰীক বাছনি কৰা হৈছে। তেওঁলোকৰ পৰিচয়ো প্ৰকাশ কৰা হৈছে। তেওঁলোক হৈছে ক্ৰমে গ্ৰুপ কেপ্টেইন প্ৰশান্ত বালাকৃষ্ণন নায়াৰ, গ্ৰুপ কেপ্টেইন অজিত কৃষ্ণন, গ্ৰুপ কেপ্টেইন অঙ্গদ প্ৰতাপ আৰু উইং কামাণ্ডাৰ শুভংশু শুক্লা।মঙলবাৰে তিৰুৱন্তপুৰমৰ বিক্ৰম চাৰাভাই মহাকাশ কেন্দ্ৰত চাৰিজন মহাকাশচাৰীৰ নাম ঘোষণা কৰা হয়। ভাৰতীয় মহাকাশ সংস্থাই এক বিবৃতিত কয়, “গ্ৰুপ কেপ্টেইন প্ৰশান্ত বালাকৃষ্ণন নায়াৰ, গ্ৰুপ কেপ্টেইন অজিত কৃষ্ণন, গ্ৰুপ কেপ্টেইন অঙ্গদ প্ৰতাপ আৰু উইং কামাণ্ডাৰ শুভংশু শুক্লাক দীঘলীয়া সময়ৰ প্ৰশিক্ষণৰ পিছত গগনযান অভিযানৰ বাবে নিৰ্বাচিত কৰা হৈছে

প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে তেওঁলোকক হাতত ‘এষ্ট্ৰোনোট উইং’ সুশোভিত কৰাৰ লগতে মহাকাশচাৰীৰ বেজো অৰ্পন কৰে ৷প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে কয় “আজি যি ঘটিছে সেয়া এক ঐতিহাসিক মুহূৰ্ত। এই কথাই প্ৰমাণ কৰিছে যে বিশ্বত ভাৰতৰ প্ৰভাৱ কিমান বাঢ়ি গৈছে । প্ৰতিখন দেশৰ বাবে এনে এক সময় আহিছে যি সময়তে বৰ্তমান প্ৰজন্মৰ লগতে ভৱিষ্যত প্ৰজন্মক অনুপ্ৰাণিত কৰি আহিছে। আজি ভাৰতৰ বাবে এনেএটা মুহূৰ্ত আহিছে। আজিৰ প্ৰজন্মই ভূমি, পানী, আকাশ আৰু মহাকাশৰ ওপৰত ঐতিহাসিক দখল প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। কিছুদিন আগতে, মই অযোধ্যাত কৈছিলো যে কলা চক্ৰৰ এটা নতুন চক্ৰ আৰম্ভ হৈছে। ভাৰতে বিশ্বত ইয়াৰ গুৰুত্ব বৃদ্ধি কৰিব পাৰিছে। যিটো আমাৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচীতো প্ৰতিফলিত হয়। ‘

মোদীয়ে লগতে কয় “তেওঁলোক (চাৰিজন মহাকাশচাৰী) মাত্ৰ চাৰিটা নাম আৰু চাৰিজন ব্যক্তি নহয়। তেওঁলোক চাৰিটা শক্তি যিয়ে, ১৪০ কোটি লোকৰ আশা-আকাংক্ষা মহাকাশলৈ লৈ যাব। ৪০ বছৰৰ পিছত কোনো ভাৰতীয় মহাকাশলৈ যাব। কিন্তু এইবাৰ সময় আমাৰ, আমি কাউন্টডাউনো কৰিম আৰু ৰকেটো আমাৰ। মই অত্যন্ত সুখী যে মই এই মহাকাশচাৰীসকলৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ আৰু তেওঁলোকক সমগ্ৰ দেশলৈ গৌৰৱ কঢ়িয়াই অনাৰ বাবে ধন্যবাদ। মই তেওঁলোকক সমগ্ৰ দেশৰ হৈ অভিনন্দন জনাইছো। আপোনালোক আজিৰ ভাৰতত বিশ্বাস কৰে, আপোনালোক আজিৰ ভাৰতৰ সাহসিকতা’’৷

‘হাত জোৰ কৰি’ তেওঁ কয় যে চাৰিজন মহাকাশচাৰীয়ে অধিক কঠোৰ পৰিস্থিতিৰ মাজেৰে যাব লাগিব। তেওঁলোকে অধিক কঠিন পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হ’ব লাগিব। তেওঁলোকক বা তেওঁলোকৰ পৰিয়ালক বিচলিত নকৰিব। ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই (ইছৰো)ই ভাৰতীয় বায়ু সেনাৰ সহযোগত মহাকাশচাৰীসকলক বাছনি কৰিছিছে। চাৰিজনে ৰাছিয়াত ১৩ মাহৰ বাবে প্ৰশিক্ষণ লৈছে। তেওঁলোকক মহাকাশত কেনেদৰে থাকিব লাগে, বৰফত কেনেদৰে নিজকে সুৰক্ষিত কৰিব লাগে, মৰুভূমিত নিজকে কেনেদৰে সুৰক্ষিত কৰিব লাগে, পানীত নিজকে কেনেদৰে সুৰক্ষিত কৰিব লাগে সেই বিষয়ে প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে। উল্লেখ্য ইতিমধ্যে ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থাই (ইছৰো) ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰাৰ বাবে গ্ৰহণ কৰা গগনযান মিছনৰ সফল পৰীক্ষণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। তৰল চালিত একক পৰ্যায়ৰ পৰীক্ষা বাহন টিভি-ডি১ সতীশ ধাৱান মহাকাশ কেন্দ্ৰৰ পৰা কিছুদিন পূৰ্বে মহাকাশলৈ উৰা মাৰিছিল। গগনযান অভিযানৰ সময়ত ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীসকলৰ সুৰক্ষাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ – ক্ৰু এস্কেপ চিষ্টেমৰ পৰীক্ষণ সফলতাৰে সম্পন্ন কৰা হৈছিল।

যান খনত কোনো বিজুতিয়ে দেখা দিলে তাীত থকা মহাকাশচাৰীসকলে পুনৰ পৃথিৱীলৈ কিদৰে ঘূৰি আহিব সেয়া পৰীক্ষা কৰিবলৈয়েই পৰীক্ষণটো কৰা হৈছিল। ইছৰোৰ মুৰব্বী এছ সোমনাথে ঘোষণা কৰিছিল যে মিছন সম্পূৰ্ণ আৰু প্ৰাপ্ত উদ্দেশ্য সাধন হৈছে। যান খনত ধৰা পৰা এটা বিসংগতিৰ বাবে উৎক্ষেপণ বন্ধ ৰখা হৈছিল, সেয়া সংশোধন কৰাৰ পিছত মহাকাশযানখন পুনৰ উৎক্ষেপন কৰা হয়। । উৎক্ষেপণৰ প্ৰায় ৬১.১ ছেকেণ্ড পিছত ভূপৃষ্ঠৰ পৰা ১১.৯ কিলোমিটাৰ উচ্চতাত যান খনৰ ক্ৰু এস্কেপ চিষ্টেম ৰকেট বুষ্টাৰৰ পৰা পৃথক হয়। ইয়াৰ পিছতে ই প্ৰতি ঘণ্টাত ৫৫০ কিলোমিটাৰ বেগত যাত্ৰা কৰিবলৈ ধৰে।

ইয়াৰ পিছতে ড্ৰোগ পেৰাচুট সক্ৰিয় হৈ পৰে, ফলত যানখনৰ পৃথিৱীমুখী অৱতৰণ লেহেম হয়।” ইয়াৰ পিছতে নিৰ্ধাৰিত স্থানত যান খনৰ ক্ৰু এস্কেপ চিষ্টেমে অৱতৰণ কৰিছিল।

টিভি-বি-১ ক্ৰু মডিউলটো অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ উপকূলৰ পৰা ১০ কিলোমিটাৰ দূৰত বংগোপসাগৰত অৱতৰণ কৰিছিল।পিছত যান খন ভাৰতীয় নৌসেনাই উদ্ধাৰ কৰিছিল। সেই উদ্দেশ্যে এখন জাহাজ সুৰক্ষিত দূৰত্বত সাজু কৰি ৰখা হৈছিল। জাহাজ খনত সুদক্ষ ডুবাৰুও আছিল ।

গগনযান অভিযানৰ উদ্দেশ্য হৈছে এক মানৱ-বাসযোগ্য মহাকাশ কেপচুল বিকশিত কৰা, যি কেপচুলে তিনি জন মহাকাশচাৰীক তিনি দিনৰ বাবে ভূপৃষ্ঠৰ পৰা ৪০০ কিলোমিটাৰ ওপৰৰ কক্ষপথলৈ লৈ যাব৷ পিছত যান খন পুনৰ ভাৰত মহাসাগৰৰ সুৰক্ষিত স্থানলৈ উভতি আহিব।

ইছৰোৱে কৈছিল যে গগনযান অভিযান সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত মহাকাশত মানুহৰ নিৰন্তৰ উপস্থিতি সম্ভৱ হৈ উঠিব। ক্ৰু এস্কেপ চিষ্টেম পৰীক্ষা কৰাৰ উদ্দেশ্য হৈছে জৰুৰীকালীন অৱস্থাত মহাকাশচাৰীসকলক সুৰক্ষিতভাবে কেপচুলৰ পৰা কেনেকৈ উলিয়াই আনি পাৰি সেয়া পৰীক্ষা কৰা৷ গগনযানৰ চূড়ান্ত উৎক্ষেপণ পৰ্যায়ৰ আগতে অন্যান্য পৰীক্ষাও কৰা হ’ব ৷ এই অভিযানৰ বাবে প্ৰায় ৯০.২৩ বিলিয়ন ভাৰতীয় টকা (১.১বিলিয়ন ডলাৰ) আৱণ্টন কৰা হৈছে৷ 

: Copied post (দৈনিক বাৰ্তা)।

অসাধাৰণ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশু আৰু প্ৰয়োজনীয় শিক্ষা ব্যৱস্থা। Children with extraordinary talent and the necessary education system. 

🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭🥭

   🚀 অসাধাৰণ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশু বুলিলে অতি মেধাৱী শিশুৰ সম্পৰ্কে বুজা যায়। শিশুৰ বুদ্ধ্যাংকৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুৰ চিনাক্ত কৰিব পাৰি।মনোবিদ সকলৰ মতে যিবিলাক শিশুৰ বুদ্ধ্যাংকৰ পৰিমাণ ১৩০ তকৈ ওপৰৰ হয়, সেইবিলাক শিশুক অসাধাৰণ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশু বোলা হয়।

 উল্লেখ্য যে এনে শিশুৰ প্ৰতিভা সৰ্বসাধাৰণ শিশুৰ প্ৰতিভাতকৈ বহু গুণে বেছি বা এওঁলোক বেছি প্ৰতিভাৰ অধিকাৰী হয়। ইহঁতৰ বৌদ্ধিক ক্ষমতা অধিক আৰু অসাধাৰণ গুণসম্পন্ন হয়। প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশু সাধাৰণতে কম কথকী আৰু ভাবুক স্বভাৱৰ হয়। অৰ্থাৎ এনে শিশুৰ কিছুমান বিশেষ লক্ষণ বা বৈশিষ্ট্য পৰিলক্ষিত হয়। সংক্ষিপ্ত ৰূপত বৈশিষ্ট্যৰ সম্পৰ্কে আলোচনা আগবঢ়াবলৈ প্ৰয়াস কৰিলোঁ।---

১/পৰিৱেশৰ প্ৰতি সচেতন মনোভাৱ: 

২/অনুসন্ধিৎসু মনোভাৱ :

৩/ভুল শুদ্ধৰ সম্পৰ্কে সচেতন:

৪/নিজা বুদ্ধি সম্পন্ন:

৫/ বিমূৰ্ত চিন্তা শক্তি নিহিত:

৬/ সৃষ্টিমূলক কামৰ প্ৰতি ধাউতি:

৭/ নেতৃত্বৰ মনোভাৱ:

৮/শাৰীৰিক শক্তিহীনতা:

   প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুসকলৰ বাবে শিক্ষা কেনে হোৱা উচিত ? 

   অসাধাৰণ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুৰ বাবে ল'ব লগা শিক্ষা ব্যৱস্থা এনেধৰণৰ হ'ব পাৰে :-

১/ প্ৰতিভাৰ দিশ নিৰ্ণয় কৰাৰ ব্যৱস্থা: অসাধাৰণ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুৰ বিশেষ প্ৰতিভাৰ দিশবোৰ প্ৰথমে বিভিন্ন মানসিক অভীক্ষাৰ দ্বাৰা চিনাক্ত কৰি ল'ব লাগে। যিবোৰ দিশত এনে শিশু অসাধাৰণ বুলি প্ৰমাণিত হয় সেই দিশৰ বিকাশ আৰু সংৰক্ষণৰ প্ৰয়োজনীয় অনুশীলনৰ সুবিধা দিব লাগে। এই ক্ষেত্ৰত বিদ্যালয়ত নিৰ্দেশনা নিদান প্ৰতিষ্ঠা কৰি ব্যৱস্থা ল'ব পাৰি। 

২/ বিদ্যালয়ত অতিৰিক্ত পাঠৰ ব্যৱস্থা কৰা: যিহেতু সাধাৰণ পাঠ্যক্ৰম অসাধাৰণ শিশুৰ বাবে সহজ সেয়ে এনে তীক্ষ্ণ সম্পন্ন শিশুৰ বাবে সাধাৰণ পাঠ্যক্ৰমৰ উপৰিও অতিৰিক্ত আৰু উন্নত পাঠ্যক্ৰমৰ সংযোজন ঘটাব লাগে।

৩/ বিত্তীয় সাহায্য আগবঢ়োৱাৰ ব্যৱস্থা কৰা: কিছুমান প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুৰ ঘৰুৱা অৱস্থা সুচল নোহোৱাৰ বাবে কিতাপ পত্ৰ আৰু অন্যান্য সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিবলৈ অসমৰ্থ হয় যাৰ বাবে তেওঁলোকৰ প্ৰতিভা কলিতে মৰহি যাবলৈ ধৰে। গতিকে এনে দুৰ্দশাগ্ৰস্ত শিশু সকলক প্ৰেৰণা যোগাবলৈ বৃত্তীয় সাহায্য আগবঢ়োৱাৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগে। বিশেষকৈ এই কাম চৰকাৰৰ নিম্ন শাসনযন্ত্ৰ পঞ্চায়তৰ দ্বাৰা কৰিব পাৰি।

৪/ শিক্ষা পদ্ধতি আৰু শিক্ষাদানৰ কৌশল উন্নত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা : অসাধাৰণ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুক গতানুগতিক শিক্ষা পদ্ধতিৰে সন্তুষ্ট কৰিব নোৱাৰে। সাধাৰণ মেধা সকলৰ বাবে প্ৰয়োগ কৰা কৌশলতকৈ প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুসকলক অধিক উন্নত কৌশলৰ প্ৰয়োজন হয়।

৫/ স্বীকৃতিসূচক ব্যৱহাৰ: সাধাৰণ শিশুসকলতকৈ অলপ বেলেগ ধৰণে শিক্ষক আৰু অভিভাৱকৰ পৰা এনে শিশুৱে ব্যৱহাৰ কৰাটো বিচাৰে। স্নেহ, সহানুভূতি আৰু প্ৰতিভাৰ স্বীকৃতি সূচক ব্যৱহাৰে এওঁলোকক শিকাৰ ক্ষেত্ৰত অনুপ্ৰাণিত কৰে।

৬/ অহংকাৰী নহ'বৰ বাবে পৰামৰ্শ আৰু উপদেশ প্ৰদান: এইটো সঁচা কথা যে শিশুৱে অভিভাৱক আৰু শিক্ষকৰ পৰা অধিক মৰম পালে,আদৰ সাদৰ পালে অহংকাৰী হৈ উঠাৰ সম্ভাৱনা থাকে। সেয়ে শিশুক অহংকাৰী নহ'বৰ বাবে বিশেষ দৃষ্টি ৰাখিব লাগে, উপদেশ বা নিৰ্দেশনা দিব লাগে।

৭/ গ্ৰীষ্মকালীন আৰু শীতকালীন শৈক্ষিক শিবিৰ অনুষ্ঠিতকৰণ কৰা : মধ্য ,উচ্চ আৰু উচ্চতৰ বিদ্যালয়ৰ শিশুৱে নিজৰ প্ৰতিভাৰ পৰিচয় দিব পৰাকৈ প্ৰশিক্ষণ শিবিৰ, আলোচনা চক্ৰ, কৰ্মশালা আদি অনুষ্ঠিত কৰিব লাগে।

    দৰাচলতে দেখা যায় যে তীক্ষ্ণ বুদ্ধি সম্পন্ন বা প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুৰ সংখ্যা তেনেই নগণ্য । গতিকে এই কম সংখ্যক শিশুৰ বাবে বিশেষ শিক্ষা ব্যৱস্থা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত কৃপণালী কৰা অনুচিত। দেশৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু অতি মূল্যৱান মানৱ সম্পদ হিচাপে বিবেচনা কৰি এই প্ৰতিভাসম্পন্ন শিশুসকলক সুন্দৰ গতিত আগুৱাই যোৱাত আমি যৎপৰোনাস্তি সহায় কৰা উচিত। 

ধন্যবাদেৰে ----

লেখক :  দুদুল সোণোৱাল।

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

ব্যক্তিত্ব বা Personality??

   পৃথিৱীৰ প্ৰতিজন মানুহৰে বা ব্যক্তিৰে কিছুমান বিশেষ লক্ষণ থাকে। সেই লক্ষণ বিলাকৰ জৰিয়তে নিজৰ ৰূপটো আনৰ আগত সুন্দৰ ভাৱে বা কুৎসিত ভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰে। মানুহৰ আগত প্ৰদৰ্শন কৰা বা প্ৰকাশ কৰা এই ৰূপটোকে মানুহৰ ব্যক্তিত্ব বুলিব পাৰি। আমি আন ধৰণেও ক'ব পাৰোঁ যে কোনো মানুহৰ শৰীৰৰ গঠন, আগ্ৰহ মনোভাৱ, কোনো দিশত থকা প্ৰৱনতা, বৌদ্ধিক সামৰ্থ্যতা, কথা কোৱাৰ ভঙ্গিমা, শৰীৰ চলনৰ লয়, আবেগ , বোধ আদি একগোট হোৱা ধাৰণাটোৱেই হ'ল ব্যক্তিত্ব। ব্যক্তিজন আচৰণগত আৰু মানসিক দিশত কিমান ভাল তাক মানুহৰ ব্যক্তিত্বই প্ৰতিফলিত কৰে।

    আপোনালোকৰ আটাইৰে নিশ্চয় জ্ঞাত যে পৃথিৱীৰ প্ৰতিজন মানুহৰে এটা ব্যক্তিত্ব শৰীৰত নিহিত থাকে। এই ব্যক্তিত্ব হ'ল ব্যক্তি এজনৰ জীয়াই থকাৰ এক প্ৰকৃত উপায়। অৰ্থাৎ ব্যক্তিত্বৰ সহায়তে প্ৰত্যেকজন ব্যক্তিয়ে চৌপাশৰ পৰিৱেশৰ লগত সমাযোজন কৰি অধিক সন্তোষজনক ভাৱে জীয়াই থাকিবলৈ চেষ্টা কৰে। ব্যক্তিত্ব জন্মগত ভাৱে অথবা চেষ্টাৰ বলত আহৰণ কৰিব পাৰি। অতীজৰে পৰা বৰ্তমানলৈকে যিমান সন্মানীয় মানুহৰ সৃষ্টি হৈছে সেয়া নিশ্চয় ব্যক্তিত্বৰ বলতে সম্ভৱ হৈছে। আব্ৰাহম লিংকন, মহাত্মা গান্ধী, ড° এপিজে আব্দুল কালাম, গোপীনাথ বৰদলৈ হোমেন বৰগোহাঞি, নগেন শইকীয়া আদিৰ দৰে ব্যক্তিত্বৰ কথা কোনে নাজানে। 

     আব্ৰাহম লিংকনৰ ব্যক্তিত্বই তৎকালীন সময়ত আমেৰিকাৰ লগতে বিশ্বৰ সকলো মানুহকে আকৰ্ষিত কৰিছিল বুলি জনা যায়। তেওঁৰ ব্যক্তিত্বৰ পৰিচয় দিব পৰা এটা কাহিনীও আছে। কাহিনীটো কোৱাৰ আগতে আব্ৰাহম লিংকনৰ সম্পৰ্কে জনা উচিত, নহয় জানো ?

আব্ৰাহম লিংকন মুখ্যতঃ স্ব-শিক্ষিত আছিল। তেওঁৰ আনুষ্ঠানিক স্কুলীয়া শিক্ষা ইণ্টাৰেণ্ট শিক্ষকসকলৰ পৰা হৈছিল। ইয়াত কেণ্টুকীত দুটা চমু কাৰ্যকাল অন্তৰ্ভুক্ত আছিল, য'ত তেওঁ পঢ়িবলৈ শিকিছিল কিন্তু সম্ভৱতঃ লিখিব নোৱাৰিছিল, সাত বছৰ বয়সত আৰু ইণ্ডিয়ানাত, য'ত তেওঁ খেতিৰ কামত লাগিব লগা হোৱাৰ বাবে বিক্ষিপ্তভাৱে বিদ্যালয়লৈ গৈছিল । 15 বছৰ বয়সলৈ মুঠ 12 মাহতকৈ কম সময়ৰ বাবে তেওঁ বিদ্যালয়লৈ গৈছিল বুলি জনা যায় । তেওঁ এজন উৎসাহী পাঠক হিচাপেও অটল আছিল আৰু শিকাৰ প্ৰতি অতি আগ্ৰহী আছিল। পৰিয়াল, চুবুৰীয়া আৰু স্কুলীয়া সহপাঠীসকলৰ ভাষ্য অনুসৰি জানিব পাৰি যে তেওঁৰ পঢ়াৰ ভিতৰত আছিল ৰজা জেমছ বাইবেল, এচপৰ ফেবলচ,জন বুনিয়ানৰ দ্য পিলগ্ৰিমছ প্ৰগ্ৰেছ, ডেনিয়েল ডেফ'ৰ ৰবিনছন ক্ৰুচো আৰু বেঞ্জামিন ফ্ৰেংকলিনৰ আত্মজীৱনী আদি। পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ আমেৰিকাৰ 16তম ৰাষ্ট্ৰপতি হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। 

      এইজন আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে এবাৰ পথেৰে সাধ্যভ্ৰমণৰ (evening walk) বাবে ওলাই গৈছিল। সাধাৰণ পোশাকত থকা ৰাষ্ট্ৰপতিক দেখি এজন নিচলা লোকে চেলুট দিছিল। আৰু আব্ৰাহম লিংকনে সেই লোকজনৰ সন্মানক শ্ৰদ্ধা জনায় মূৰৰ টুপী খুলি তেওঁলৈ প্ৰতি চেলুট দিছিল। এই কাৰ্যই তেওঁৰ সদাচৰণ আৰু মহানুভৱতাৰ সম্পৰ্কে বাৰ্তা দিছিল। এয়াই হৈছে লিংকনৰ ব্যক্তিত্বৰ প্ৰতিফলন।

     তেনেকৈ ভাৰতৰ এপিজে আব্দুল কালাম বা আন ব্যক্তিবিলাকৰো বহু ব্যক্তিত্ব আছে আৰু যিবোৰে এতিয়াও সকলোকে আকৰ্ষণ কৰে। 

       ব্যক্তি এজনৰ ব্যক্তিত্ব কেনেধৰণৰ, ব্যক্তিজনৰ কিমান পৰিমাণৰ ব্যক্তিত্বৰ গুণ আছে আদি জানিবৰ বাবে ব্যক্তিত্বৰ পৰিমাপণ কৰিব পাৰি। ব্যক্তিত্বৰ পৰিমাপণ কৰিবৰ বাবে কিছুমান আহিলা আছে। আহিলা সমুহক এনেধৰণে বিভক্ত কৰিব পাৰি - ১/ নিৰূপক কাঠি, ২/ চিহ্নাংকণ সূচী, ৩/ প্ৰশ্নসূচী, ৪/ সাক্ষাৎকাৰ, ৫/ প্ৰক্ষেপী কৌশল আদি। এই আটাইবোৰ হৈছে অভীক্ষা পদ্ধতি। 

     ব্যক্তিৰ ব্যক্তিত্ব অতি প্ৰয়োজনীয় গুণ। আমাৰ জীৱনৰ কৰ্মৰাজি সুন্দৰ ভাৱে পৰিচালনা কৰি আগুৱাই যাবৰ বাবে ব্যক্তিত্বৰ অতিকৈ প্ৰয়োজন হয়। বিভিন্ন মেল মিটিং বা অনুষ্ঠান প্ৰতিষ্ঠান আদি গুৰি ধৰাত ব্যক্তিত্বই মানুহজনক সহায় কৰে। আমি ব্যক্তিত্ব আহৰণ কৰিব পাৰোঁ আমাৰ নিজৰ প্ৰচেষ্টা বা অভিজ্ঞতাৰ বলত। 

আপোনাক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে।

লেখক: দুদুল সোণোৱাল।

   

    

স্মৃতি কাক বোলে ? ইয়াৰ উপাদান সমুহ কি কি ?What is the memory? What are its components ?

স্মৃতি কাক বোলে আৰু ইয়াৰ উপাদান সমুহ কি কি ?What is the memory? What are its components ?

❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️

     আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত আমি বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ পৰা আহৰণ কৰা অভিজ্ঞতা সমূহক আমাৰ মানসপটত ছাপ হিচাপে ৰাখি প্ৰয়োজন সাপেক্ষে সেইবোৰ পুনৰুদ্ধাৰ কৰি চিনাক্তকৰণ কৰা মানসিক প্ৰক্ৰিয়াকে স্মৃতি বোলা হয়। অৰ্থাৎ সচেতন মনত পূৰ্বৰ অভিজ্ঞতাৰ পুনৰ জাগৰণ হোৱা কাৰ্যকে স্মৃতি বা স্মৰণ ক্ৰিয়া বোলা হয়। সেয়ে স্মৰণ প্ৰক্ৰিয়াক অতীত অভিজ্ঞতাৰ বৰ্তমান জ্ঞান বুলিও কোৱা হয়। 

      প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে তেওঁৰ জীৱনৰ প্ৰতিটো মূহুৰ্ততে বিভিন্ন ধৰণৰ পৰিস্থিতিৰ পৰা ভিন ভিন অভিজ্ঞতা অৰ্জন কৰে। এনে অভিজ্ঞতাবোৰ প্ৰতিটো ক্ষণতে আমাৰ মানসপটত মুদ্ৰিত হৈ পুনৰ অপসাৰিত হৈ গৈ থাকে আৰু মানুহৰ মনে অচেতন স্তৰত এই অভিজ্ঞতাবোৰৰ ছবি সংৰক্ষণ কৰে। গতিকে কেতিয়াবা পূৰ্ব অভিজ্ঞতাৰ প্ৰয়োজন সাপেক্ষে পুনৰুদ্ৰেক হয়। গতিকে কোৱা হয় যে অতীত অভিজ্ঞতাক অবিকল ভাৱে পুনৰুদ্ৰেক কৰাৰ যি মানসিক শক্তি সেয়াই হৈছে স্মৃতিশক্তি। 

     ষ্টাউট, মেকডুগেল,বাইবান আদি নামৰ মনোবিদ সকলে স্মৃতিৰ সম্পৰ্কে বিভিন্ন সংজ্ঞা আগবঢ়াইছে। বাইবান নামৰ মনোবিদজনে কৈছে-"আমাৰ অভিজ্ঞতা সংগ্ৰহ কৰাৰ যি ক্ষমতা আছে সেই অভিজ্ঞতা লাভ কৰাৰ কিছু পৰৰ পিছত তাক সচেতন স্তৰলৈ আনিব পৰা যি ক্ষমতা থাকে তাকেই স্মৃতি আখ্যা দিয়া হয়।" গতিকে ক'ব পাৰি যে আমি পূৰ্বে শিকা কথা মনত পেলোৱাৰ মাজতে স্মৃতি নিহিত হৈ থাকে।

   স্মৃতিৰ কিছুমান উপাদান আছে। উপাদান সমুহ হ'ল - শিক্ষণ, সংৰক্ষণ, পুন:স্মৰণ, প্ৰত্যভিজ্ঞা আদিয়েই প্ৰধান। সংক্ষিপ্ত ৰূপত বৰ্ণনা আগবঢ়োৱা হ'ল। -

শিক্ষণ বা শিকণ : কোনো অভিজ্ঞতা লাভ নকৰাকৈ বা কোনো এটা বিষয়ৰ সম্পৰ্কে নিশিকাকৈ আমি কোনো অভিজ্ঞতা পাব নোৱাৰো ,অভিজ্ঞতা অবিহনে শিকা সম্ভৱ নহয়। সেয়ে আমি প্ৰথমে কোনো বিষয়বস্তুৰ সম্পৰ্কে শিকি মনৰ মাজত তাক মুদ্ৰিত কৰি ৰাখিব লাগিব। তেতিয়াহে পিছত সেই অভিজ্ঞতাবোৰ স্মৰণ কৰিব পাৰি। অৰ্থাৎ পৰৱৰ্তী স্মৰণ কাৰ্যৰ সাফল্য নিৰ্ভৰ কৰে এই শিক্ষা কাৰ্য বা শিকা কাৰ্য বা পঞ্জীয়ন কাৰ্যৰ ওপৰত। কোনো এটা কাম যদি অতীতত ভালদৰে মনোযোগেৰে শিকা হয় তেন্তে সেই কাম ভৱিষ্যতে স্মৰণ কৰাত আমাৰ বিশেষ অসুবিধা নহয়। গতিকে স্মৃতি ক্ষিপ্ৰ হ'বলৈ হ'লে জ্ঞান অৰ্জনৰ কাম দৃঢ় হ'ব লাগিব।

সংৰক্ষণ : অতীততে লাভ কৰা অভিজ্ঞতাৰ জ্ঞানবোৰ বা স্মৃতিবোৰ আমাৰ স্নায়ু তন্ত্ৰত সংৰক্ষিত হৈ থাকে। একেদৰে আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত অৰ্জন কৰা শিক্ষাক মনৰ মাজত আমি সযতনে সংৰক্ষণ কৰি ৰাখো। বৰ্তমানত লাভ কৰা অভিজ্ঞতাবোৰ মনত সাঁচি নাৰাখিলে আমি তাক স্পষ্টকৈ মনত পেলাব নোৱাৰিম।  সেয়ে অভিজ্ঞতাক বা শিকাবোৰ সম্পূৰ্ণ বুজি লৈ মনত ৰাখিবলৈ প্ৰচেষ্টা কৰিব লাগে। গতিকে সংৰক্ষণ সঠিক নহ'লে কোনোৱে মেধা শক্তি অৰ্জন কৰিব নোৱাৰে। সেয়ে এইটো এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান।

পুন:স্মৰণ: কোনো এটা বিষয়ত আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ কোনো সময়ত শিকা কথাবোৰ মস্তিষ্কই সংৰক্ষণ কৰাৰ পিছত তাক পুনৰ স্মৰণ কৰা কাৰ্যটোক পুন:স্মৰণ বা পুনৰুদ্ৰেক কৰা বোলা হয়। পুন:স্মৰণ আমাৰ জীৱনৰ স্মৃতিৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়। পুন:স্মৰণ কৰিবলৈ আমি কথাবোৰ খৰচিমাৰি শিকিব লাগে। 

প্ৰত্যভিজ্ঞা : কেৱল অতীত অভিজ্ঞতাৰ পুন:স্মৰণ হ'লেই স্মৰণ কাৰ্যৰ সম্পাদন হৈছে বুলি ক'ব নোৱাৰি যদিহে অভিজ্ঞতাৰ প্ৰতিৰূপ বিলাকক আমি পূৰ্ব অভিজ্ঞতাৰ প্ৰতিৰূপ বুলি চিনাক্ত কৰিব নোৱাৰোঁ। অৰ্থাৎ এটা অংক পূৰ্বে যিধৰণে শিকা হৈছিল, যদি তাক পুনৰাই অবিকল ৰূপত স্মৰণ কৰিব পৰা যায়, তেন্তে সেই স্মৰণেই হ'ব প্ৰত্যভিজ্ঞা। গতিকে শিকাবোৰ সঠিক হ'লে প্ৰত্যভিজ্ঞা সঠিক হয়।

     গতিকে ওপৰত আলোচনা কৰা প্ৰতিটো উৎপাদনৰ ৰূপ স্মৰণত সংমিশ্ৰণ ঘটিলেহে তাক সঠিককৈ স্মৃতি বুলিব পাৰি। প্ৰতিটো উপাদানৰ ৰূপ সঠিককৈ আনিবলৈ হ'লে শিকাৰ ক্ষেত্ৰত অধিক মনোযোগ,ধ্যান আদি গুণৰ সমাহাৰ ঘটিব লাগিব। 

    স্মৃতিশক্তি বৰ্দ্ধনৰ বাবে আমি বিভিন্ন কাৰ্য বা গুণৰ অধিকাৰী হ'ব লগীয়া হয়। বিশেষকৈ বিদ্যালয়ৰ পৰ্যায়ত স্মৃতিশক্তি বৰ্দ্ধনৰ উপাদান সমুহ বেছি প্ৰয়োজন আছে। আগৰ দিনত শিক্ষকে দীঘল কবিতা মুখস্থ কৰিবলৈ দিছিল। কিন্তু বৰ্তমানৰ শিক্ষাত মুখস্থ বিদ্যা সম্পূৰ্ণ পৰিত্যাগ কৰা হ'ল। অৱশ্যে এই কথা একেবাৰে সঁচা নহয়। মনত ৰখা বা মুখস্থ কৰা প্ৰায় সমপৰ্যায়ৰ বুলি ক'লেও অত্যুক্তি কৰা নহ'ব নিশ্চয়। মনত নথলে জানো কিবা এটা কথা সংৰক্ষণ কৰিব পাৰি ?  যিকোনো বিষয়ত কথাবোৰ সুস্পষ্ট ৰূপত মনত ৰাখিবলৈ হ'লে - গভীৰ মনোযোগ, পুন: পুন: অনুশীলন, অৰ্থপূৰ্ণ শিক্ষণ, ব্যৱহৃত শিক্ষণ, প্ৰৱল আগ্ৰহ, সক্ৰিয় প্ৰচেষ্টা, ইন্দ্ৰিয়ৰ সঠিক ব্যৱহাৰ, খণ্ড আৰু অখণ্ড পদ্ধতি, জিৰণি, পৰিৱেশৰ অৱস্থা , শাৰীৰিক আৰু মানসিক অৱস্থা, ছন্দৰ প্ৰয়োগ, ইচ্ছাশক্তি, অভিপ্ৰায় আদি উপাদান সমূহ বা গুণসমূহ আমি আয়ত্ব কৰিব প্ৰয়াস কৰিব লাগে। 

    কোনো বিষয়ত যিমানেই মনোযোগ দি শিকা হয় সিমানেই শিকা কথাবোৰ সুস্পষ্ট ৰূপত মনত ৰৈ যায়। অৰ্থাৎ গভীৰ মনোযোগেৰে শিকা কথাবোৰ সদায় স্থায়ী হয়। আজিৰ সময়ত গভীৰ মনোযোগৰ একেবাৰে অভাৱ দেখা যায় যাৰ বাবে আজিৰ ল'ৰা ছোৱালীৰ শিক্ষা ক্ষণস্থায়ী ৰূপত পৰ্যবসিত হৈছে ( অৱশ্যে সকলোবোৰ নহয়) । শিকিবলগীয়া কথাবোৰ বাৰে বাৰে পুনৰাবৃত্তি আৰু চৰ্চা কৰিব প্ৰয়াস কৰিব লাগে, তেনে কৰিলে শিকা কথাবোৰ স্থায়ী হয়। কোনো বিষয়ত অধ্যয়ণ কৰিলে যুক্তিযুক্ত ভাৱে অৰ্থ ফঁহিয়াই শিকিব যত্ন কৰিব লাগে, তেতিয়া মানসপটত কথাবোৰ দীৰ্ঘস্থায়ী হয়। এইটো কথা সত্য যে ইচ্ছা নাথাকিলে কোনো কামে সুচাৰুৰূপে কৰিব নোৱাৰি। শিকাৰ ক্ষেত্ৰতো ই প্ৰযোজ্য। মনৰ ইচ্ছাৰ বিৰুদ্ধে কোনো কাম কৰিলে বা শিকাত আগ্ৰহ নাথাকিলে সেই শিক্ষা কোনোকালে সাৰ্থক নহয়। আমাৰ ছাত্ৰ ছাত্ৰী আৰু অভিভাৱক বিলাকে এই কথাটো ভবা উচিত। স্মৃতি শক্তি সজীৱ কৰিবলৈ পাঠ্যপুথিৰ নিস্ক্ৰিয় শিক্ষাৰ সৈতে কিছু ক্ষেত্ৰত সক্ৰিয় শিক্ষাৰ ব্যৱস্থাও সন্নিৱিষ্ট কৰা উচিত। 

    কথাবোৰ সুস্পষ্ট ৰূপত মনত ৰাখিবলৈ খণ্ড আৰু অখণ্ড পদ্ধতি এটা ভাল পদ্ধতি। শিকিবলগীয়া কথাবোৰ মনত ৰাখিবৰ বাবে সদায় খণ্ড খণ্ডকৈ বা ভাগ ভাগকৈ আৰু অখণ্ডকৈ বা সম্পূৰ্ণকৈ শিকিব চেষ্টা কৰিব লাগে। তেতিয়া সহজে কথাবোৰ মনত ৰৈ যায়। শিক্ষা পৰিৱেশৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। গতিকে পৰিৱেশটো শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে সদায় শিক্ষাৰ অনুকুল হোৱা প্ৰয়োজন। হাই উৰুমি,কোলাহল পূৰ্ণ পৰিৱেশত শিকাবোৰ স্থায়ী নহয়।         উপৰোক্ত নিয়মবোৰ মানি চলি পঢ়িলে নিশ্চয় ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলে শিকাত উপকৃত হ'ব।

প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

লেখক :  দুদুল সোণোৱাল।

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

শৈক্ষিক পৰিসংখ্যা বিজ্ঞান আৰু ইয়াৰ প্ৰয়োজনীয়তা।Academic statistics science and its requirements.

🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷

  🖊️শৈক্ষিক পৰিসংখ্যা হৈছে শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত শিক্ষক, শিক্ষাবিদ, মনোবিজ্ঞানী আৰু আন আন বিষয়ক শিক্ষাৰ লগত জড়িত শিক্ষক আদিয়ে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰ পৰ্যবেক্ষণ কৰি নানান ধৰণৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা শিক্ষাৰ মাধ্যম। সাধাৰণতে যিকোনো বিষয়ত সংগৃহীত প্ৰাথমিক তথ্যবোৰ খেলিমেলি বা বিশৃঙ্খল হৈ থাকে ফলত সহজে ইয়াৰ সম্পৰ্কে বুজিব পৰা নাযায়। সেয়ে যিকোনো শৈক্ষিক সংগৃহীত তথ্যবোৰ কিছুমান নীতি-নিয়মৰ দ্বাৰা সজাই লৈ তাৰ গড়, মধ্যমা,বহুলক, চতুৰ্থক বিচ্যুতি, মানক বিচ্যুতি, সহ-সম্বন্ধ, গুণাংক নিৰ্ণয় আদি ভাগত বিভক্ত কৰি শিক্ষাৰ মানদণ্ড নিৰূপণ কৰা হয়। এই পৰিসংখ্যাকেই শৈক্ষিক পৰিসংখ্যা বুলি কোৱা হয়।

     পৰিসংখ্যাৰ এটা অংশ হৈছে শৈক্ষিক পৰিসংখ্যা। বিশেষকৈ আনুষ্ঠানিক শিক্ষাৰ গণিত বিষয়ত এই বিষয়বস্তু বৰ্তমানৰ শিক্ষাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভাৱে আলোচনা কৰা হয়। তথ্যৰ ব্যৱহাৰ, স্থানাংক জ্যামিতি আদি শৈক্ষিক পৰিসংখ্যাৰ প্ৰতিফলন ঘটিছে। বহুলক নিৰ্ণয়, মধ্যমা নিৰ্ণয়, মধ্যমান নিৰ্ণয়, প্ৰসাৰ আদি হৈছে ইয়াৰ উদাহৰণ।

      সংক্ষিপ্ত ভাৱে পৰিসংখ্যাৰ উপাদান সমুহৰ ব্যাখ্যা আগবঢ়োৱা হ'ল -

তথ্য : তথ্য হৈছে কোনো বিষয়ত অধ্যয়ণ কৰিব খোজা পৰিস্থিতিৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত সংগৃহীত সম্ভেদ বা বিৰৱণ। যেনে-১/ এজন শিক্ষকে আহৰণ কৰা ছাত্ৰ ছাত্ৰীসকলৰ উচ্চতাৰ তথ্য। ২/ দহ খন গাঁওৰ গাঁৱবুঢ়া সকলৰ হিচাবৰ তথ্য আদি।

বহুলক: ‌সামগ্ৰীৰ যিকোনো শ্ৰেণীত যিটো সংখ্যা আটাইতকৈ সৰহবাৰ পোৱা যায় তাকে সামগ্ৰী সমূহৰ বহুলক বা সংখ্যাগুৰু মান বা ম'ড বুলি কোৱা হয়। যেনে - ৫২ , ৪৫, ৪৭, ৫২, ৫৫, ৫২, ৬১, ৫২, ৫৬, ৫৯ এই তথ্য ৰাশিত আটাইতকৈ বেছি বাৰ পোৱা সংখ্যা হ'ল ৫২ । গতিকে তথ্য ৰাশিৰ বহুলক ৫২ । সাধাৰণতে বহুলক নিৰ্ণয় কৰিবলৈ গণিতত উৰ্দ্ধক্ৰমৰ সহায় লোৱা হয়। 

 বহুলকৰ সুবিধাসমূহ: 

     ক) বহুলক বুজিবলৈ বৰ সহজ।

     খ) বহুলক নিৰ্ণয় কৰিবলৈ বৰ সহজ।

     গ) বিভাজনৰ এটা বা দুটা সীমামূৰীয়া চৰম ৰাশিৰ প্ৰতি বহুলক সংবেদনশীল নহয় অৰ্থাৎ এনে চৰম ৰাশিৰ মানৰ ওপৰত বহুলক নিৰ্ভৰ নকৰে।

মধ্যমা: মান অনুযায়ী তথ্যৰ ৰাশিবিলাকক নিম্নতম মানৰ পৰা একাদিক্ৰমে উচ্চতম মানলৈ অৰ্থাৎ উৰ্দ্ধক্ৰমত সজাই লোৱাৰ পাছত একেবাৰে সোঁমাজত পৰা ৰাশিৰ মানেই হ'ল মধ্যমা। কোনো অসমূহিত তথ্যৰ ৰাশিবিলাকৰ মধ্যমা নিৰ্ণয় কৰা সূত্ৰটো হৈছে -

১/ Mean= N+1 ÷ 2

২/ Mean= মাজৰ সংখ্যা দুটাৰ সমষ্টি ÷ ২

মধ্যমান বা গড় : কিছুমান ৰাশি যোগ কৰি যোগফলক ৰাশিৰ মুঠ সংখ্যাৰে হৰণ কৰি পোৱা মানকে ৰাশিবিলাকৰ গড় বুলি কোৱা হয়। যেনে ওপৰৰ ৰাশিৰবোৰৰ গড় হৈছে = ৫৫ ÷ ১০ = ৫.৫ (১+২+৩+৪+৫+৬+৭+৮+৯+১০) 

সূত্ৰ: গাণিতিক গড় বা গড়= ∑ X ÷ N ( ∑ X মানে তথ্যৰ সমষ্টি আৰু

N মানে তথ্যৰ সংখ্যা) (∑ ৰ সম্পূৰ্ণ অৰ্থ Summation আৰু X=( x1 + x2 + x3 +….+xn) বা ( ১+২+৩+৪+৫+৬+৭+৮+৯+১০ আদি)

গাণিতিক গড়ৰ সুবিধা: 

     গাণিতিক গড়ৰ সুবিধাসমূহ হৈছে -

ক) গাণিতিক গড়ৰ সংজ্ঞা স্পষ্ট আৰু কটকটীয়া সেইবাবে গাণিতিক গড় নিৰ্ণয় কৰোঁতে ইয়াৰ মানৰ তাৰতম্য হোৱাটো ভয় নাথাকে।

খ) গাণিতিক গড়ৰ বিভাজনৰ আটাইবিলাক সামগ্ৰীৰ পৰা নিৰ্ণয় কৰা হয়। সেয়েহে ই গোটেই বিভাজনকে প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।

গ) গাণিতিক গড়ৰ নিৰ্ভৰ ভালেমান বীজগণিতীয় ব্যৱহাৰ আছে।

ঘ) গাণিতিক গড়ৰ নিৰ্ভৰযোগ্যতা আছে।

বিস্তৃতি বা প্ৰসাৰ : প্ৰসাৰ হৈছে সামগ্ৰীৰ বা তথ্যৰ উচ্চতম আৰু নিম্নতম মানৰ অন্তৰ বা বিয়োগফল।যেনে= ১,২,৩,৪,৫,৬,৭,৮,৯,১০ তথ্যৰাশিৰ উচ্চতম মান ১০ আৰু নিম্নতম মান হ'ল ১ , ইহঁতৰ অন্তৰ ১০-১= ৯ অৰ্থাৎ প্ৰসাৰ মান হ'ল ৯ ।

গড় বিচ্যুতি : গড় বিচ্যুতি নিৰ্ণয়ৰ সূত্ৰ হ'ল

        গড় বিচ্যুতি = ∑ fx/N বা ∑ fx ÷ N

চতুৰ্থক বিচ্যুতি: কোনো এখন বাৰংবাৰতা বিভাজন তালিকাৰ পৰা এক চতুৰ্থাংশ নিৰ্ণয় কৰাৰ পদ্ধতিটোকে চতুৰ্থক বিচ্যুতি বোলা হয়। বাৰংবাৰতা তালিকাৰ বিচ্যুতি গণনা কৰাৰ এটা পদ্ধতি হৈছে চতুৰ্থক বিচ্যুতি বা Q । ইয়াত ২৫% ক প্ৰথম চতুৰ্থক বা Q1 , ৫০% ক দ্বিতীয় চতুৰ্থক বা Q2 , ৭৫% ক তৃতীয় চতুৰ্থক বা Q3 বোলা হয়। যিকোনো বাৰংবাৰতা তালিকাৰ প্ৰথম আৰু তৃতীয় চতুৰ্থক বিচ্যুতি বা Q নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি। 

১/ Q1 =Q3 - Q1/2

২/ Q1 =L +3N/4 - Cumf/fq × i

৩/ Q3 =L +3N/4 - Cumf/fq × i

পৰিসংখ্যা বিজ্ঞানৰ প্ৰয়োজনীয়তা: 

    শিক্ষা , উদ্ভিদ বিজ্ঞান , অৰ্থনীতি আদি নানা বিষয়ত পৰিসংখ্যা বিজ্ঞানৰ নীতি প্ৰয়োগ কৰা হয়। বৰ্তমান কালত এনে কোনো বিষয় নাই য'ত পৰিসংখ্যা বিজ্ঞানৰ প্ৰয়োগ হোৱা নাই। বৰ্তমান মনোবিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰতো পৰিসংখ্যা বিজ্ঞান অপৰিহাৰ্য হৈ পৰিছে। ছাত্ৰৰ কৃতিত্ব পৰিমাপ কৰিবৰ বাবে সিহঁতক বিদ্যালয়ৰ পৰীক্ষাৰ নম্বৰ দিয়াটো পূৰ্বৰে পৰা চলি আহিছে। বুদ্ধি নাইবা ব্যক্তিত্ব পৰিমাপক পৰীক্ষাতো বিদ্যাৰ্থীক নম্বৰ দিয়া নিয়ম আছে। আনহাতে আমৰ দৈনন্দিন জীৱনত নানা বস্তু পৰিমাপ নিৰ্ণয় কৰাৰ প্ৰয়োজন হয় যিটো আমি ইতিমধ্যে দেখি আহিছোঁ। তদুপৰি আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে সমাজৰ জনসাধাৰণৰ মাজত কোনো স্বাভাৱিক গুণ বা শক্তি কম বেছি পৰিমাণে সুপ্ত অৱস্থাত থাকে। সকলো মানুহৰে বুদ্ধি বৃত্তি, স্মৃতিৰ ক্ষমতা, যুক্তি শক্তি,চিন্তা কল্পনা আদি সম পৰিমাণৰ নহয়। দৈহিক গুণ বা ব্যক্তিৰ ভিতৰত পাৰ্থক্য পৰিলক্ষিত হয়। কোনোজন অতি ওখ, কোনোজন চাপৰ, কোনোজন মজলীয়া ধৰণৰ ওখ । আকৌ কোনোজন দেখিবলৈ ধুনীয়া, কোনোজন আলাগী আদি। কিছুমান বস্তুৰ ক্ষেত্ৰতো একেই পাৰ্থক্য পৰিলক্ষিত হয়। যেনে কিছুমান বস্তুৰ ওজন গধূৰ, কিছুমান বস্তুৰ ওজন পাতল, আকৌ আন কিছুমান মজলীয়া বিধৰ হ'ব পাৰে। গতিকে এনে ক্ষেত্ৰত মানুহখিনিক ওখ, চাপৰ আৰু মজলীয়া বা ধুনীয়া বা বেয়া আদি ভাগত বিভক্ত কৰি সজাব পাৰোঁ। একেদৰে সামগ্ৰী সমূহকো আমি বিভিন্ন ভাগত বিভক্ত কৰি সজাব পাৰোঁ। এইদৰে বস্তু বা সংখ্যাবোৰক ক্ৰমিকভাৱে ভাগ কৰি লোৱা কাৰ্যক শাৰীবিন্যাস বোলা হয়। এনেদৰে শাৰীবিন্যাস কৰি বস্তু এটাৰ বা কোনো এক ব্যক্তিৰ প্ৰকৃত স্হান কোন শাৰীত হ'ব তাক নিৰ্ণয় কৰি ল'ব পাৰি। এই ভাগ কিছুমান সংখ্যাৰ দ্বাৰা কৰা হয়। এই সংখ্যাবোৰক পৰিসংখ্যা বিজ্ঞানৰ মতে নম্বৰ বা স্কোৰ বোলা হয়। 

     বিদ্যালয়ত কোনো এজন ছাত্ৰৰ কিমান দক্ষতা বা নৈপুণ্য আছে সেইটো পৰিমাপ কৰিবলৈ আমি দুটা পদ্ধতি অৱলম্বন কৰিব পাৰো । এটা পদ্ধতি হৈছে কোনো এজন ছাত্ৰই কোনো কাম কিমান সময়ত শেষ কৰিব পাৰে আৰু আনটো হ'ল নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ ভিতৰত কিমানখিনি কাম শুদ্ধ ভাৱে কৰিব পাৰে সেইটো নিৰ্ণয় কৰা। প্ৰথম ক্ষেত্ৰত সময়ৰ পৰিমাপ আৰু দ্বিতীয় ক্ষেত্ৰত কামৰ পৰিমাপেই হ'ব নম্বৰ বা স্কোৰ। যেনে - সময়ৰ ক্ষেত্ৰত ঘণ্টা, মিনিট , চেকেণ্ড আৰু ওজনৰ ক্ষেত্ৰত কিলোগ্ৰাম,গ্ৰাম আৰু উচ্চতাৰ ক্ষেত্ৰত গজ,ফুট, ইঞ্চি, মিটাৰ, চেণ্টিমিটাৰ আদি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। গতিকে পৰিসংখ্যা বিজ্ঞানৰ প্ৰয়োজনীয়তা আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে প্ৰয়োজন আছে। সেয়ে আমি ইয়াৰ সম্পৰ্কে জনা উচিত।

প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

লেখক: দুদুল সোণোৱাল। 

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿

শিশুৰ ব্যক্তিত্ব গঠনত ঘৰ বা পৰিয়ালৰ ভূমিকা। Role of home or family in shaping a child's personality.

🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿🌿

    🚀  শিশুৰ ব্যক্তিত্ব গঠনত ঘৰ আৰু শিক্ষানুষ্ঠানে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি আহিছে। ঘৰখনৰ পাছতেই শিশুৰ দ্বিতীয় শিক্ষাগ্ৰহণৰ উৎস শিক্ষানুষ্ঠান। অৰ্থাৎ শিশুৰ প্ৰথম শিক্ষাগ্ৰহণৰ উৎস হৈছে ঘৰখন বা পৰিয়ালটো। উল্লেখ্য যে ইয়াৰ পাৰ্থক্য হৈছে -পৰিয়ালৰ শিক্ষা অনানুষ্ঠানিক আৰু শিক্ষালয়ৰ শিক্ষা আনুষ্ঠানিক। অনানুষ্ঠানিক শিক্ষাৰ সীমা ব্যাপক। বহু কথাই অনানুষ্ঠানিক বা ঘৰুৱা পৰিবেশৰ পৰাই আয়ত্ব কৰিব পাৰি। কেৱল প্ৰয়োজন ধৈৰ্য্য আৰু একান্ত ধাউতি। ইয়াত ঘৰ বা পৰিয়ালৰ শিশুৰ শিক্ষা গ্ৰহণৰ ক্ষেত্ৰত থকা ভূমিকা আৰু গুৰুত্বৰ সম্পৰ্কে থুলমূল আলোচনা আগবঢ়াবলৈ প্ৰয়াস কৰিম।

  🚀  ঘৰ বা পৰিয়াল : 

    শিশুৰ সৰ্বাংগীন বিকাশ সাধনৰ প্ৰথম কঠিয়াতলি হৈছে ঘৰখন বা পৰিয়ালৰ পৰিৱেশ আৰু প্ৰথম শিক্ষক হিচাপে গণ্য কৰা হয় পিতৃ-মাতৃক । পিতৃ-মাতৃৰ যত্ন, আচাৰ-আচৰণ, অনুশাসন আদিৰ জৰিয়তেহে শিশু ডাঙৰ হৈ এজন সুস্থ সবল ব্যক্তি হিচাপে সমাজত নিজকে পৰিচয় দিব পাৰে। শিশু বা সন্তানক সেয়ে অতিৰিক্ত মৰম স্নেহ কৰাৰ পৰাও বিৰত থাকিবলগীয়া হয়। অতিপাত মৰম-চেনেহ আৰু আদৰ-সাদৰৰ ফলত বা অতিপাত শাসনে শিশুৰ সামাজিকীকৰণত বাধা আৰোপ কৰিব পাৰে। শিশুক সমাজৰ বিভিন্ন পৰিৱেশৰ সৈতে সুস্থ সমাযোজন কৰি এজন সুস্থ সবল সামাজিক ব্যক্তি হিচাপে গঢ়ি তোলাত পৰিয়ালে এক বিশেষ ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে। এজন শিশুৱে জন্মৰ পিছৰ পৰাই পিতৃ-মাতৃৰ পৰা আচাৰ-আচৰণ,মৰম-স্নেহ, দয়া, সহযোগিতা, ধৈৰ্য্য, ত্যাগ,পৰোপকাৰী আদি মহৎ গুণসমূহ আয়ত্ব কৰিবলৈ শিকে। তদুপৰি শিশুৱে ভাষা আৰু সামাজিক ধৰ্মনিষ্ঠা মনোভাৱ আয়ত্ব কৰিব প্ৰয়াস কৰে পৰিয়ালৰ পৰাই। গতিকে শিশুৰ সুস্থ আৰু সৰ্বাংগীন বিকাশৰ বাবে পৰিয়ালে এক সুন্দৰ আৰু শিশুৰ সপক্ষে সহায়ক হোৱাকৈ ঘৰুৱা পৰিবেশ সৃষ্টি কৰা প্ৰয়োজন। যিহেতু পৰিয়ালৰ বা ঘৰখনৰ পৰিৱেশ সঠিক নহ'লে ল'ৰা-ছোৱালীৰ সামাজিকীকৰণ শুদ্ধ ভাৱে পৰিচালিত হ'ব নোৱাৰে।

     🚀এটা পৰিয়ালত বিভিন্ন সমস্যাৰ উদ্ভৱ হ'ব পাৰে। প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে এই ক্ষেত্ৰত অভিজ্ঞ। পৰিয়ালত থকা বিশেষ সমস্যা সমূ্হৰ ভিতৰত - হাই-কাজিয়া, বিবাহ-বিচ্ছেদ, অসামাজিক আচৰণ, মাদক দ্ৰব্য সেৱন আদিয়ে প্ৰধান। তদুপৰি পিতৃ-মাতৃৰ অত্যধিক ব্যস্ততা , বিলাসীতা আদিয়েও শিশুৰ সামাজিকীকৰণ প্ৰক্ৰিয়াত আংশিক প্ৰভাৱ পেলায়। এনে সমস্যা সমূ্হ উদ্ভৱ হোৱা পৰিয়ালত বাস কৰা বা ডাঙৰ দীঘল হোৱা ল'ৰা ছোৱালীৰ স্বভাৱ-চৰিত্ৰ , আচাৰ-আচৰণ, ভাৱ-অনুভূতি সকলোতে ঋণাত্মক প্ৰভাৱ পৰা পৰিলক্ষিত হয়। যাৰ বাবে তেওঁলোকৰ সুস্থ সামাজিকীকৰণত বিশৃংখলতাই দেখা দিয়ে। 

      উল্লেখ্য যে এজন শিশুৱে জন্মগত ভাৱে কিছুমান সম্ভাৱনীয়তা জীৱনত লৈ আহে। উপযুক্ত সামাজিকীকৰণৰ অভাৱৰ ফলত শিশুৰ এই সম্ভাৱনীয়তা সমূহৰ পূৰ্ণ বিকাশ সাধনৰ সম্ভৱ হৈ নুঠে। সেয়েহে এই ক্ষেত্ৰত অভিভাৱক তথা পিতৃ মাতৃ সকল সদা-সচেতন হোৱাটো অতি দৰকাৰী কথা। একেদৰে অতি দুখীয়া ল'ৰা ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰত সুস্থ বিকাশ সাধন প্ৰায় অসম্ভৱ হৈ উঠে। যাৰ বাবে তেওঁলোকে সুস্থভাৱে সমাজৰ সৈতে খাপ খাব নোৱাৰা হয়। 

     শিশুৰ শাৰীৰিক, মানসিক, আৱেগিক, আধ্যাত্মিক আদি দিশৰ বিকাশ সাধনত পিতৃ মাতৃ আৰু পৰিয়ালৰ প্ৰতিজন সদস্য সজাগ আৰু সচেতন হোৱা অতিকৈ প্ৰয়োজন। বহু ক্ষেত্ৰত দেখা যায় যে পিতৃ মাতৃৰ অজ্ঞতাৰ কাৰণে বিভিন্ন দিশত শিশুৰ অনেক চাহিদা অপূৰণীয় হৈ ৰয়। 

   🚀 গতিকে সুন্দৰ আৰু উপযুক্ত ভাৱে শিশুক সমাজৰ সৈতে খাপ খুৱাবলৈ হ'লে পৰিয়ালে এক সুন্দৰ তথা উপযুক্ত ভিটামিনযুক্ত পৰিৱেশৰ যোগান ধৰাটো অতীব প্ৰয়োজন।🙏

প্ৰৱন্ধটো পঢ়ি ছোৱাৰ বাবে আপোনাক অশেষ আন্তৰিক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

লেখক :  দুদুল সোণোৱাল।

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴